Mặt bằng mới, hệ lụy mới

Khác với những lần trước, lần tăng LS này không được ngân hàng (NH) quảng cáo rộng rãi, mà chỉ được đăng tải trên website hoặc dán bảng thông báo tại điểm giao dịch. Mức lãi suất đã được đẩy lên 12%/năm, thậm chí vượt 12%/năm…

Tại NHTM CP Á Châu (ACB), LS tiết kiệm thả nổi kỳ hạn 36 tháng là 11,6%/năm. Vào ngày đáo hạn, ngoài tiền lãi, khách hàng còn được tặng thưởng với tỷ lệ tối đa là 0,36% nhân với số vốn gốc tại thời điểm ban đầu. Như vậy trên thực tế, mức LS cao nhất tại ACB đã vượt 11,6%/năm. NH TMCP Xuất nhập khẩu (Eximbank) huy động VND cho sản phẩm "Tiết kiệm chọn kỳ lĩnh lãi" - kỳ hạn 36 tháng với LS cao nhất lên tới 11,8%/năm. Khách hàng từ 50 tuổi trở lên chọn kỳ rút gốc, lãi và điều chỉnh LS 6 tháng, hoặc 12 tháng còn được cộng thêm LS thưởng 0,2%/năm. Khách hàng chọn kỳ rút gốc, lãi và điều chỉnh LS 12 tháng, kể từ kỳ lĩnh lãi thứ 2 trở đi được cộng thêm LS thưởng 0,24%/năm. NH TMCP Đại Á áp dụng biểu LS huy động tiết kiệm VND tăng 0,1-0,2%/năm ở các kỳ hạn từ 1 tháng đến 13 tháng, trong đó tăng mạnh nhất là ở kỳ hạn 12 tháng và 13 tháng. Như vậy, LS cao nhất của NH này đạt 11,7%/năm. Một số NH khác mặc dù niêm yết biểu LS huy động VND cao nhất chỉ đạt 11,5%/năm, nhưng lại đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi, tặng quà. Như NH TMCP Quốc tế (VIB) triển khai chương trình khuyến mãi "Khoảnh khắc ngọt ngào" dành cho khách hàng gửi tiết kiệm từ 20 triệu đồng trở lên, với 100 nghìn quà tặng. Khách hàng gửi tiền tiết kiệm số dư từ 100 triệu đồng hoặc 5.000 USD trở lên sẽ được nhận phiếu giảm giá tour du lịch mùa hè của Công ty Vacation Travel, với mức giảm 10-15%....

Trước đó, Hiệp hội Ngân hàng (HHNH) đã kêu gọi hội viên áp dụng mức LS huy động xoay quanh mức 11,5%/năm và chấm dứt các hình thức khuyến mãi như thưởng tiền, hiện vật... làm méo mó mặt bằng LS huy động thực trên thị trường. Bởi, theo HHNH, mức LS trên là phù hợp trong điều kiện hiện nay để bảo đảm cho NHTM kéo mặt bằng LS cho vay xuống, hài hòa lợi ích người gửi tiền và NH. HHNH cũng đề nghị các NHTM áp dụng mức LS hợp lý cho các kỳ hạn từ ngắn đến dài để hình thành đường cong LS theo đúng thông lệ.

Tuy nhiên, đại diện các NH lại cho rằng, nếu không tăng LS, nguồn vốn huy động khó có thể đáp ứng đủ nhu cầu vay của doanh nghiệp, cũng như người dân. Trong bối cảnh thị trường bất động sản và thị trường chứng khoán khá hấp dẫn, nhà đầu tư không mấy mặn mà với kênh gửi tiền tiết kiệm. NH buộc phải tăng LS huy động để thu hút người gửi tiền. Khi một NH tăng vốn, ngay lập tức những NH khác cũng phải tính đến việc tăng theo để hấp dẫn khách hàng mới, đồng thời giữ chân khách hàng cũ. Nhưng tăng LS huy động cũng đồng nghĩa với việc NH sẽ phải tăng LS cho vay. Như vậy, kỳ vọng về mặt bằng LS cho vay dưới 15%/năm là khó có thể xảy ra. Bởi, để có thể duy trì hoạt động, chưa tính đến lợi nhuận, mức chênh lệch giữa "đầu vào" và "đầu ra" phải đạt trên 3%/năm (tức là LS cho vay phải hơn LS huy động trên 3%/năm).