Luồng gió mới trong quan hệ Anh – Ấn

Một loạt thỏa thuận trị giá gần 10 tỷ bảng Anh (khoảng 14 tỷ USD) được ký kết giữa hai bên trong khuôn khổ chuyến thăm sẽ là bước khởi đầu mới về thương mại giữa hai quốc gia từng có nhiều gắn bó về lịch sử, con người và các giá trị chung. Đây là chuyến thăm chính thức Vương quốc Anh của một Thủ tướng Ấn Độ sau 9 năm kể từ chuyến thăm của cựu Thủ tướng Manmohan Singh năm 2006. Với đội ngũ doanh nghiệp hùng hậu tháp tùng, sự kiện ông N.Modi được nước Anh đón tiếp với nghi lễ trọng thị khác thường, báo hiệu mùa xuân mới trong quan hệ lâu năm khá nhiều thăng trầm giữa hai nước.

Ấn Độ luôn có vị trí quan trọng trong chiến lược ngoại giao "hướng Đông" của Thủ tướng Anh David Cameron. Chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của Thủ tướng David Cameron là Ấn Độ và từ khi trở thành ông chủ Số 10 phố Downing vào năm 2010, ông đã 3 lần tới thăm Ấn Độ. London hiện là nhà đầu tư lớn nhất của New Delhi trong Nhóm các nền kinh tế phát triển và đang nổi (G20), trong khi giá trị đầu tư của Ấn Độ sang Anh nhiều hơn tổng số vốn đầu của nước này tại 27 nước còn lại trong Liên minh Châu Âu (EU).

Trên cơ sở tiềm năng hợp tác đã có, sau cuộc hội đàm ngày 13-11 giữa Thủ tướng N.Modi với người đồng cấp nước chủ nhà David Cameron, hai bên đã ký một văn kiện về mối quan hệ đối tác quốc phòng và an ninh quốc tế. Nội dung văn kiện khẳng định Ấn Độ và Anh sẽ tiếp tục hợp tác trong việc ngăn chặn mọi sự ủng hộ về tài chính và chiến thuật cho các mạng lưới khủng bố, trong đó có tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, Al-Qaeda, Lashkar-e-Taiba (LeT), Hizb-ul-Mujahideen, Haqqani và các tổ chức có liên quan.

Trong đó, hai nước sẽ trao đổi những kinh nghiệm và công nghệ tốt nhất cho nhau; đồng thời hợp tác qua Liên hợp quốc (LHQ) và Diễn đàn chống khủng bố toàn cầu để hỗ trợ cho các chính phủ trong lĩnh vực chống khủng bố. Hai thủ tướng còn bày tỏ quyết tâm khơi sâu và tăng cường tham vấn, hợp tác song phương bằng một cuộc đối thoại thường niên của các quan chức cấp cao Nam Á liên quan tới an ninh, trong đó có vấn đề khủng bố, kết nối và hàng hải. Hai nhà lãnh đạo lên án khủng bố dưới mọi hình thức, đồng thời chỉ đạo các quan chức liên quan của hai nước tham vấn chặt chẽ và thường xuyên về những nhiệm vụ chống khủng bố của LHQ.

Hơn một năm sau khi nhậm chức, Thủ tướng N.Modi đã có những bước đi chiến lược trong chính sách ngoại giao khi gặp gỡ với nguyên thủ quốc gia các nước lớn cũng như đối tác chủ chốt trong khu vực. Mỹ, Anh là đối tác không thể thiếu của Ấn Độ trên bàn cờ chính trị với nhiều lợi ích đan xen. Kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược từ năm 2004, đến nay Ấn Độ và Anh luôn trao đổi các chuyến thăm cấp cao và tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực.

Ngoài thương mại, Ấn Độ và Anh còn chú trọng hợp tác trong các lĩnh vực: Khoa học và công nghệ, giáo dục, khoảng không vũ trụ, công nghệ quốc phòng, hạt nhân dân sự, năng lượng xanh... Ngược lại, với quan hệ "đối tác hiện đại" giữa hai nước, London hy vọng chuyến thăm Anh lần đầu tiên của Thủ tướng N.Modi sẽ tạo xung lực mới để thúc đẩy hơn nữa quan hệ thương mại song phương, mở ra cơ hội cho các công ty Anh khai thác kinh doanh tại Ấn Độ trong những lĩnh vực có thế mạnh như công nghệ y tế hay dịch vụ tài chính cũng như tiếp cận sâu hơn vào thị trường 1,3 tỷ dân này.

Hướng tới vị thế Thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Ấn Độ ngày càng khẳng định vai trò như một "mắt xích" không thể thay thế trong việc giữ gìn sự ổn định ở Trung Đông cũng như Nam Á. Qua nỗ lực làm sâu sắc hơn quan hệ với các nước lớn, chính phủ của ông N.Modi muốn có thêm nhiều "công cụ" để hiện thực hóa lợi ích quốc gia và tăng cường vị thế của Ấn Độ trên trường quốc tế. Trong bối cảnh đó, chuyến công du Vương quốc Anh được kỳ vọng sẽ thổi một luồng gió mới cho quan hệ song phương Anh - Ấn Độ.