Loại bom mang về từ hiệu thuốc gieo rắc kinh hoàng ở Brussels

Sáng 22/3, 4 người đàn ông, với mưu đồ tạo ra một cuộc tàn sát đẫm máu để kích động hỗn loạn đã mang theo những quả bom chết người rồi cho phát nổ chúng tại một sân bay và ga tàu điện ngầm giữa thủ đô Brussels yên bình của Bỉ. Ba vụ nổ lớn cướp đi sinh mạng của ít nhất 30 người, khiến hơn 200 người bị thương, gây ra một cơn chấn động trên phạm vi toàn cầu. Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã nhận trách nhiệm gây ra vụ việc, theo Huffington Post.

Quá trình điều tra thảm kịch ở Brussels mới chỉ bắt đầu. Nhà chức trách Bỉ vẫn tiếp tục săn lùng một nghi phạm chủ chốt liên quan tới các cuộc tấn công. Tên này được cho là đã đến sân bay Zaventem và để lại đây một khối thuốc nổ rất lớn.

Theo phân tích của cơ quan điều tra, để đem bom vào sân bay, những kẻ tấn công vờ làm hành khách và giấu chúng trong vali cá nhân. Người tài xế taxi chở các nghi phạm tới sân bay cho hay ông bắt đầu thấy nghi ngờ ba tên này khi chúng nhất quyết không cho ông chạm vào hành lý. Việc nhiều nạn nhân bị thương ở chân cũng là dấu hiệu cho thấy bom dường như phát nổ từ những vali đặt trên mặt đất.

IS tuyên bố những kẻ tấn công đã cho kích hoạt đai bom gây ra các vụ nổ. Tuy nhiên, theo các nhà điều tra, đai bom không thể có sức công phá lớn đến thế.

Theo một quan chức y tế Brussels, các quả bom còn nhồi đầy đinh. Đây là cách mà những kẻ chế tạo bom thường dùng để gia tăng tối đa mức độ sát thương.

"Bom chứa đinh sẽ tạo ra nhiều thương vong hơn. Một số nạn nhân đã bị đinh găm sâu vào cơ thể", Marc Decramer, người phát ngôn Bệnh viện Đại học Gasthuisberg ở Leuven, nói. Ảnh chụp X-quang của một nạn nhân cũng cho thấy một chiếc đinh lớn nằm trong lồng ngực người này.

Giới chức Bỉ chưa công bố chính xác loại hóa chất mà những kẻ khủng bố sử dụng để làm bom. Song, văn phòng công tố Bỉ hôm qua thông báo họ đã phát hiện một cơ sở có thể là nơi chế tạo bom nằm ngay trong khu căn hộ mà ba nghi phạm ẩn náu.

Trong căn hộ này, nhà chức trách phát hiện gần 15 kg vật liệu nổ dễ bay hơi có tên gọi Triacetone-Triperoxide, hay TATP, còn được mệnh danh là "Mẹ Quỷ", giống với loại tìm thấy trong các quả bom mà những kẻ khủng bố Paris sử dụng hồi tháng 11 năm ngoái. Ngoài một lá cờ IS, cơ quan chức năng cũng thu giữ hàng chục lít hóa chất dùng để làm TATP, chủ yếu là những hóa chất dễ dàng mua được từ các hiệu thuốc.

Giới chuyên gia trước đây cũng nghi ngờ rằng TATP chính là loại thuốc nổ nhồi trong lon nước ngọt được tuồn vào khoang hành lý máy bay Metrojet của Nga rồi phát nổ trên bầu trời Ai Cập, khiến toàn bộ 224 người trên phi cơ thiệt mạng.

Khó phát hiện

Theo Trung tâm Chống khủng bố Quốc gia Mỹ, thuốc nổ TATP nhìn giống bột nở, là hợp chất giữa hydrogen peroxide (thành phần có trong nước ôxy già) và acetone, thêm một lượng nhất định axit clohydric.

Chuyên gia đánh giá việc những kẻ tấn công dùng đến TATP phần nào cho thấy IS đang ngày càng trở nên chuyên nghiệp hơn trong việc chế tạo bom. TATP thường được những phần tử Hồi giáo cực đoan châu Âu lựa chọn bởi nguyên liệu dễ kiếm, có thể dễ dàng mua về từ các hiệu thuốc và quầy tạp hóa. Trong khi đó, hệ thống an ninh tại hầu hết các sân bay chỉ có khả năng phát hiện chất nổ gốc nitơ chứ hiếm khi phát hiện được chất nổ gốc superoxide như TATP.

Tuy nhiên, loại thuốc nổ trên lại rất không ổn định và khó bảo quản, có thể dễ dàng phát nổ bởi những sơ suất nhỏ trong quá trình chế tạo bom hay đai thuốc nổ. Chính vì thế, việc làm ra và kiểm soát thứ bom chứa chất nổ "Mẹ Quỷ" này đòi hỏi phải có bàn tay can thiệp của một kẻ chế tạo bom giàu kinh nghiệm. Điều này khiến giới chuyên gia nghi ngờ nhiều khả năng những kẻ tấn công ở Brussels còn nhận hỗ trợ từ các thành viên có vai vế và được đào tạo bài bản của IS.

Trong quá trình chế tạo, chỉ cần một va chạm mạnh hay tia nhiệt, TATP có thể dễ dàng phát nổ bởi bản chất bất ổn của nó. "Hợp chất này rất nguy hiểm, bất cứ tác nhân nhiệt độ hay ma sát nào đều có thể khiến nó phát nổ", ông Scriven King, sĩ quan quân cảnh không quân Mỹ, cảnh báo.

"Kẻ nào chế tạo ra loại thuốc nổ hay những đai bom này, hoặc là rất may mắn, hoặc là rất tự tin vào khả năng của mình. Chỉ cần một vụ nổ, hắn sẽ chết hoặc bị thương nặng, và cả kế hoạch có nguy cơ đổ bể. Đó không phải là thứ bạn có thể dễ dàng lắp ráp trong một đêm", ông nhấn mạnh.

Cơ quan chức năng vẫn đang điều tra về mối liên quan giữa hai vụ khủng bố ở Paris và Brussels. Nhiều chuyên gia lo ngại, nếu các quả bom mà những kẻ tấn công sử dụng ở Pháp và Bỉ do cùng một người chế tạo thì đây chính là dấu hiệu cho thấy IS đã bám rễ sâu ở châu Âu và chúng nhiều khả năng đang lên kế hoạch gieo rắc sợ hãi một cách có hệ thống bằng những vụ khủng bố đẫm máu trên toàn châu lục.