Liệu có đủ tâm, tầm, tài?

Từ nhiều năm nay, nhân sự trong Ban trọng tài và sự vận động của bộ phận này luôn thu hút sự chú ý của giới truyền thông và dư luận xã hội. Vai trò của Ban trọng tài rất lớn bởi hoạt động của nó liên quan đến thái độ ứng xử, chất lượng chuyên môn của "những ông vua áo đen" trên sân cỏ. Đánh giá về hiệu quả làm việc trong nhiệm kỳ vừa qua, khách quan mà nói thì Ban trọng tài đã làm được nhiều việc, trong đó, quan trọng nhất là đã gây dựng được một lứa trọng tài mới có năng lực chuyên môn sau khi hàng loạt đàn anh phải "gác còi" vì dính đến những nghi án tiêu cực trên sân cỏ. Tuy thế, phải nói rằng trong thời gian vừa qua, điều tiếng từ cơ quan này cũng không phải là ít. Một trong những vấn đề "nổi cộm" là sự ưu ái mà phía những nhà điều hành dành cho một số trọng tài.

Chưa có sự làm rõ "nghi án" nhưng "thông tin bên lề" thì cứ râm ran. Mối quan hệ của Ban trọng tài với lãnh đạo LĐBĐ Việt Nam trong nhiệm kỳ vừa qua cũng có chuyện "cơm không lành, canh chẳng ngọt" và sự thể lên đến đỉnh điểm vào giữa năm ngoái khi lãnh đạo LĐBĐ Việt Nam phải tạm ngưng chức Trưởng ban Trọng tài đối với ông Dương Vũ Lâm, ngưng chức Phó ban với ông Đoàn Phú Tấn. Nguồn cơn dẫn đến sự đổ vỡ bắt nguồn từ thông tin về một nhóm trọng tài nhận "tiền bồi dưỡng" trái quy định từ một đội bóng đang dự V.League, lãnh đạo Ban trọng tài nắm được việc này nhưng không báo cáo với LĐBĐ Việt Nam. Vụ ấy rồi cũng chẳng đi đến đâu, nghĩa là "ngô hay khoai" chưa được (hay chưa thể) làm rõ. Cơ quan điều tra đã đình chỉ điều tra vụ này song những người bị tạm ngưng chức rồi cũng không được phục chức. Bởi thế, đến cuối nhiệm kỳ VI của LĐBĐ Việt Nam, Ban trọng tài không có trưởng ban, ủy viên Nguyễn Tấn Hiền tạm điều hành hoạt động trong khoảng thời gian chờ đến Đại hội LĐBĐ Việt Nam khóa VII. Sự thiếu vắng một đầu tàu thực sự ở một ban quan trọng như Ban trọng tài, dù chỉ trong khoảng 10 tháng nhưng đủ cho thấy sự bất cập tới mức nào.

Bạo lực sân cỏ ngày càng gia tăng, hình ảnh bóng đá Việt Nam ngày càng xấu xí và một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là sự nương tay (có hoặc không có dụng ý) của các trọng tài. Sự thể phức tạp đến mức chính LĐBĐ Việt Nam đã phải bật đèn xanh để Ban trọng tài không cử một số "vua áo đen" điều hành tại V.League 2014 khi dư luận lên tiếng dữ dội. Sau những gì đã xảy ra, trong bối cảnh bóng đá Việt Nam cần lấy lại niềm tin bởi vô số hành vi tiêu cực xảy ra trên sân cỏ có sự liên quan trực tiếp lẫn gián tiếp của các trọng tài, người mộ điệu mong muốn LĐBĐ Việt Nam nhiệm kỳ VII tìm ra người hội đủ tâm, tầm, tài để điều hành những người "cầm cân nảy mực" trên sân cỏ. Trong chương trình hành động của mình, tân Chủ tịch LĐBĐ Việt Nam Lê Hùng Dũng đã coi nhiệm vụ nâng cao chất lượng trọng tài cũng như cách thức điều hành bộ phận này là ưu tiên hàng đầu.

Sau Đại hội nhiệm kỳ VII, việc LĐBĐ Việt Nam tiến cử đội ngũ điều hành mới với những cựu trọng tài giàu kinh nghiệm như Nguyễn Văn Mùi (Trưởng ban) và Dương Văn Hiền (Phó ban) có thể coi là bước đi đầu tiên nhằm hiện thực hóa quyết tâm cải tổ nhân sự Ban trọng tài. Tuy nhiên, hiệu quả của "tiến trình cải tổ" đến đâu thì còn phải chờ thực tế trả lời, bởi tuy Trưởng ban Nguyễn Văn Mùi không xa lạ với việc điều hành đội ngũ trọng tài nhưng giai đoạn nắm giữ cương vị Chủ tịch Hội đồng trọng tài quốc gia của ông cũng không yên ả. Chính vì vậy, trong lần trở lại này, người ta vẫn "nín thở". Chủ tịch LĐBĐ Việt Nam Lê Hùng Dũng, dù coi trọng việc xây dựng đội ngũ trọng tài trong nước nhưng đã từng đề cập khả năng thuê trọng tài nước ngoài điều hành V.League.

Hãy cùng chờ xem Ban trọng tài trong nhiệm kỳ mới sẽ làm được gì cho bóng đá Việt Nam!