Làm rõ việc trích lập, sử dụng quỹ bình ổn giá

Các đại biểu đã chỉ rõ những bất cập, còn tồn tại của dự luật, đồng thời nêu những ý kiến đóng góp xác đáng nhằm hoàn thiện dự án luật có tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh (SXKD) của DN và đời sống của người dân.

Cân nhắc kỹ danh mục hàng bình ổn giá

Đa số các đại biểu QH đều nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án Luật Giá và chỉ rõ những điểm cần chỉnh sửa nhằm hoàn thiện dự luật quan trọng này. Đại biểu Trần Văn Tấn (đoàn Tiền Giang) nêu ý kiến, nên bổ sung một số mặt hàng thiết yếu gồm: Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), nước sạch, sữa, xăng dầu vào danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá (BÔG). Tuy nhiên, đại biểu đề xuất chỉ thực hiện BÔG đối với một số loại thuốc BVTV cụ thể phục vụ phòng, trị các bệnh trên cây trồng, chứ không quy định chung chung sẽ khó quản lý. Đối với nước sinh hoạt, đây là mặt hàng có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người. Tại vùng sâu, vùng xa giá nước sạch thực sự đắt đỏ, vượt qua khả năng chi trả của người dân nên cần đưa vào danh mục thực hiện BÔG. Theo đại biểu Trần Văn Tấn, hiện sữa cũng đã trở thành mặt hàng thiết yếu có ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân và tác động trực tiếp tới chất lượng dân số. Do vậy, thực hiện BÔG với sữa là phù hợp và cần thiết. Là nhiên liệu đầu vào của nhiều ngành kinh tế, xăng dầu cũng là mặt hàng nên đưa vào danh mục BÔG để giảm thiểu những tác động đến mặt bằng giá chung.

Đại biểu Triệu Là Pham (đoàn Hà Giang) cũng nêu ý kiến, nên bổ sung thêm mặt hàng sách, vở và đồ dùng học tập vào danh mục hàng BÔG. Việc làm này là cách hỗ trợ tốt nhất, hiệu quả nhất cho người nghèo, đồng thời giúp giảm bớt tình trạng thất thoát, lãng phí trong thực hiện chính sách an sinh xã hội.

Minh bạch giá điện, giá xăng dầu

Việc quản lý chặt chẽ giá các mặt hàng "đầu vào" thiết yếu của nền kinh tế như điện, xăng dầu cũng được nhiều đại biểu nêu tại phiên thảo luận. Cũng theo đại biểu Trần Văn Tấn (đoàn Tiền Giang), Nhà nước cần nắm quyền định giá bán đối với những mặt hàng thiết yếu phục vụ SXKD và đời sống của người dân, song cần dựa vào điều kiện thực tế của nước ta. Khi lựa chọn những mặt hàng này, cần lưu ý những hàng hóa, dịch vụ có lợi nhất cho đại đa số người dân. Trong điều kiện ngành điện còn do Tập đoàn Điện lực Việt Nam độc quyền hoàn toàn từ phát điện, truyền tải điện, phân phối điện đến khai thác điện thì Nhà nước phải nắm quyền định giá đối với giá bán lẻ điện, không thể để DN tự định giá. Hiện nay Bộ Công thương vừa là chủ sở hữu đại diện cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam, vừa là cơ quan có chức năng kiểm soát giá điện. Điều này sẽ dẫn tới các xung đột về lợi ích, gây thiệt hại cho người sử dụng và thiếu khách quan, đặc biệt là khi thị trường điện chưa thực sự có tính cạnh tranh như nước ta.

Đại biểu Nguyễn Thành Tâm (đoàn Tây Ninh) lại nêu ý kiến về việc trích lập và sử dụng các quỹ BÔG. Theo ông, quy định nêu tại dự luật không xác định rõ những điều kiện để thành lập quỹ mà chỉ giao cho Chính phủ xem xét để quyết định mặt hàng nào được lập quỹ BÔG. Nguồn cũng như mức trích lập quỹ BÔG cũng không quy định rõ. Vấn đề này cần hết sức cân nhắc bởi, việc trích lập quỹ BÔG là khoản tiền đánh vào túi của người tiêu dùng. Từ thực tiễn sử dụng quỹ BÔG xăng dầu thời gian qua đã cho thấy còn rất nhiều vấn đề phải bàn. Dư luận rất băn khoăn về chuyện sử dụng quỹ BÔG xăng dầu, trong khi đó chưa có một đánh giá cụ thể nào của cơ quan chức năng về hiệu quả của quỹ này.

Liên quan đến trách nhiệm của các bộ, ngành chức năng trong công tác quản lý giá, đại biểu Đào Văn Bình (đoàn Hà Nội) cho rằng, trong lĩnh vực quản lý giá cả thị trường, có rất nhiều cơ quan quản lý như Bộ Tài chính, Bộ Công thương, Bộ Xây dựng, Bộ Y tế... Vì vậy, cần bổ sung thêm những nội dung cụ thể, quy định trách nhiệm của những bộ, ngành quan trọng. Khi các sự kiện về giá xảy ra, việc quy định trách nhiệm rõ ràng sẽ giúp dư luận có thể thấy rõ trách nhiệm của bộ, ngành nào, cá nhân nào. Điều này sẽ tránh được tình trạng như giá sữa trên thị trường vừa qua liên tục tăng đột biến rất vô lý, giá thuốc tân dược tăng tràn lan nhưng người dân không biết kêu ai và không có ai chịu trách nhiệm trước dân về những vấn đề này.