Kỳ tích của Đội 19-5

Lực lượng tinh nhuệ làm nhiệm vụ đặc biệt
Ngay trong lực lượng CAND, không phải ai cũng biết đến sự tồn tại của Đội 19-5. Đây là lực lượng đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo Bộ CA và Trung ương Đảng, làm nhiệm vụ vô cùng đặc biệt. Đội gồm những cán bộ ưu tú của lực lượng An ninh nhân dân (ANND), tuyển chọn từ các đơn vị vốn đã tinh nhuệ như Cục Trinh sát bảo vệ chính trị, Trinh sát ngoại tuyến, Trinh sát kỹ thuật. Gần 20 năm vừa chiến đấu, vừa xây dựng trong bí mật, CBCS Đội 19-5 đã vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, lập nhiều chiến công đặc biệt xuất sắc, trực tiếp giúp Đảng đoàn Bộ CA, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đề ra những quyết sách đấu tranh chống phản cách mạng, lãnh đạo cả dân tộc tiến hành cuộc kháng chiến.

Phải nhắc lại bối cảnh ra đời đơn vị đặc biệt này. Đó là những năm 60 của thế kỷ trước, khi miền Bắc xây dựng XHCN, Đảng và Nhà nước chủ trương mở rộng quan hệ ngoại giao, quốc tế. Lợi dụng chủ trương này, cơ quan tình báo đối phương đã tăng cường hoạt động gián điệp, thông qua các nước được coi là trung lập và các tổ chức phi chính phủ. Để nắm được hoạt động gián điệp của địch, một đơn vị đặc biệt, gồm những trinh sát giàu kinh nghiệm, có bản lĩnh chính trị vững vàng được thành lập. Ban đầu, đơn vị gần như "vô danh".

Công tác đầu tiên đơn vị được giao là khống chế đường giao thông ngoại giao của một cơ quan nước ngoài, gián tiếp có hoạt động gián điệp. Một kế hoạch hết sức công phu mang bí số B12 đã được trình lên Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn và được duyệt ngày 19-5-1960. Nhiệm vụ mới mẻ và khó khăn đòi hỏi CBCS trong Đội phải vừa nghiên cứu, vừa mò mẫm để tìm phương án phù hợp tiếp cận mục tiêu và phải 2 năm sau (1962), ta mới khống chế được đường thông tin ngoại giao trên. Để đáp ứng nhiệm vụ này, đơn vị được bổ sung CBCS giỏi và năm 1965 được mang tên Đội 19-5, lấy theo ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Sau nhiều ngày đêm nghiên cứu, áp dụng các biện pháp an ninh nhân dân kết hợp với trinh sát kỹ thuật trong điều kiện còn nhiều hạn chế, xây dựng mạng lưới trinh sát nhiều tầng nhiều lớp, nhiệm vụ đặc biệt đã được Đội 19-5 hoàn thành xuất sắc.

Bài học từ cách đánh sáng tạo
Sau gần 35 năm kết thúc thắng lợi kế hoạch trinh sát tổng hợp B12 và chiến công đoạt mật mã của Đội 19-5, những bài học trong việc tổ chức, lãnh đạo và triển khai hoạt động của Đội vẫn còn nguyên giá trị, sáng ngời tinh thần yêu nước, bản lĩnh chính trị, cách đánh sáng tạo và sức mạnh của thế trận an ninh nhân dân. Đảng, Nhà nước đã ghi nhận, trao tặng Đội nhiều phần thưởng cao quý.

Thời điểm Đội 19-5 triển khai công tác đặc biệt, dù là những CBCS ưu tú nhất, bản lĩnh chính trị vững vàng nhất, tinh thần làm việc quên mình nhất thì lực lượng của đơn vị vẫn "lép vế" so với gián điệp nước ngoài về phương tiện kỹ thuật. Đối phương có trình độ tổ chức, bảo mật cao, phương tiện hiện đại, cách thức hoạt động rất tinh vi. Còn lực lượng của ta thì chỉ có những phương tiện thiếu thốn, lạc hậu. Thực tế lúc bấy giờ, để thực hiện một nhiệm vụ như Đội 19-5 đã làm, ngay cả lực lượng an ninh các nước XHCN tiên tiến cũng khó lòng hoàn thành.

Một yếu tố vô cùng quan trọng khác dẫn đến thành công của Đội là việc xây dựng và lãnh đạo mạng lưới cộng tác viên. Không thể đem vật chất để mua chuộc, công tác xây dựng cộng tác viên được đơn vị dựa vào tình cảm trong sáng, thuyết phục, giáo dục. Từ cảm phục cuộc đấu tranh chính nghĩa của dân tộc Việt Nam, nhiều cộng tác viên ngày càng tin tưởng và trung thành tuyệt đối với công tác. Trong số đó, các trinh sát của Đội 19-5 còn nhớ mãi một nữ cộng tác viên người nước ngoài. Từ chỗ xa lạ, dần dần chị đã tự xóa bỏ khoảng cách dân tộc, tự thấy vinh dự khi được giúp đỡ cơ quan An ninh Việt Nam. Suốt 16 năm triển khai nhiệm vụ, những cộng tác viên như chị đã trở thành lá chắn, là "vũ khí" giúp cho Đội 19-5 triển khai thắng lợi công tác nghiệp vụ, đi sâu vào "gan ruột" kẻ thù...

Chiến công của Đội 19-5 thời điểm đó đã được Đảng đoàn Bộ CA đánh giá là một kỳ tích với nhận định, trên trận tuyến đấu tranh bí mật, trong điều kiện chiến đấu khó khăn, thiếu thốn, khó có kế hoạch trinh sát nào lại đạt được thành công đặc biệt xuất sắc như thế, trong khoảng thời gian dài đến vậy. Khi kết thúc thắng lợi nhiệm vụ, chiến công của Đội 19-5 còn gây ngỡ ngàng, kính phục cho đồng nghiệp từ các nước XHCN tiên tiến. Cho đến tận hôm nay, chiến công đó vẫn như một huyền thoại, ngay cả với những người trong cuộc, đồng thời để lại những bài học quý báu trong công tác an ninh, bảo vệ Tổ quốc.