Kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 được rao bán tràn lan: Người dân không nên tự ý sử dụng

Ngày 2-6, trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cảnh báo, các kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 được rao bán tràn lan này có thể là giả, người dân không nên tự ý sử dụng.

Loạn giá, loạn quảng cáo...

Là cư dân sống tại khu chung cư trên địa bàn huyện Gia Lâm (Hà Nội) từng ghi nhận ca mắc Covid-19 vào tháng 5-2021, chị Nguyễn Thị Thu (sinh năm 1987, nhân viên văn phòng) luôn cảm thấy lo lắng.

Chị Thu kể: "Lo lắng trước tình trạng dịch bệnh, chồng tôi khuyên nên mua một vài bộ kit xét nghiệm SARS-CoV-2 để dự phòng và tự kiểm tra cho yên tâm. Thấy trên "chợ mạng" rao bán nhiều loại, tôi không biết loại nào mới bảo đảm chất lượng".

Qua khảo sát, tại một tài khoản trên "chợ mạng" có rao bán bộ kit xét nghiệm nhanh Covid-19 với lời quảng cáo: "Đây là 1 trong 2 bộ kit xét nghiệm được cấp phép bán tại hiệu thuốc nội địa của Hàn Quốc. Một bộ gồm 2 test dùng cho 2 người hoặc 2 lần sử dụng, có kết quả ngay sau 15 phút. Kết quả chính xác trên 90%, phát hiện 2 vạch, tuyệt đối không đi bệnh viện khám...".

Trong vai người dân có nhu cầu mua kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2, phóng viên Báo Hànộimới đã liên hệ với tài khoản nêu trên theo số điện thoại 09834xxxxx thì được người bán hàng cho biết, bộ kit này có giá 750 nghìn đồng. Việc sử dụng rất đơn giản, chỉ cần dùng que lấy dịch ở mũi, sau đó bơm vào dung dịch, đợi 15 phút sẽ có kết quả, hiện 1 vạch là âm tính, 2 vạch là dương tính.

Còn trên trang fanpage có trên GĐKC lại quảng cáo: "Mùa Covid-19 này mỗi người nên có một số test Covid-19 xịn sò để tự "check" sức khỏe của mình. Sản phẩm này đang rất hot tại Hàn Quốc. Giá 1 hộp 690 nghìn đồng (2 bộ kit). Mua 10 hộp tính 650 nghìn đồng/hộp. Hàng xách tay nên sẽ về sau 3-5 ngày...".

Đề cập đến tình trạng các loại kit xét nghiệm nhanh Covid-19 được rao bán nói trên, PGS.TS Trần Đắc Phu, cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho biết, các sinh phẩm, kit xét nghiệm SARS-CoV-2 muốn vào Việt Nam phải được Hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế) thẩm định và cấp phép mới được lưu hành. Việt Nam đã quy định, kể cả các test (xét nghiệm) nhanh cũng phải được sử dụng ở phòng thí nghiệm và phải bảo đảm an toàn sinh học.

"Kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 rao bán tràn lan có thể là giả, khi thử có thể cho kết quả không đúng. Như vậy, khi xét nghiệm không những không phát hiện ra bệnh mà còn có nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ra cộng đồng", PGS.TS Trần Đắc Phu nói.

Cơ quan chức năng cần vào cuộc

Trước vấn đề có nên khuyến khích người dân xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn khẳng định, hiện tại, nước ta chỉ có chủ trương tăng cường năng lực xét nghiệm tại các tỉnh, thành phố và tại các cơ sở y tế để chủ động tấn công phòng, chống dịch, tăng cường truy vết bằng xét nghiệm trong trường hợp cần thiết. Bộ Y tế không khuyến khích người dân tham gia xét nghiệm và tự xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2, bởi lẽ nếu xét nghiệm có kết quả âm tính sẽ gây ra tâm lý chủ quan, lơ là trong phòng, chống dịch.

"Chúng tôi nhắc lại, Bộ Y tế không có quan điểm "5K + vắc xin + xét nghiệm", mà tuyệt đối tuân thủ theo phương châm, nguyên tắc mà Bộ Y tế và Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 đã đề ra là  "5K + vắc xin"", Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, nếu người dân có dấu hiệu ho, sốt, khó thở hoặc vừa tiếp xúc với người có nguy cơ thì đến trạm y tế phường hoặc liên hệ ngay với cơ quan y tế của địa phương để được xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 miễn phí theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Người dân không nên ồ ạt tự ý mua kit xét nghiệm được rao bán trên mạng xã hội về sử dụng. 

"Cơ quan chức năng cần vào cuộc xử lý việc buôn bán tràn lan kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 trên mạng xã hội. Nếu để tình trạng này tồn tại sẽ rất nguy hiểm", PGS.TS Trần Đắc Phu đề nghị.

Ông Khổng Minh Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội cũng cho rằng, chất lượng những sản phẩm nói trên chưa hề được kiểm chứng và cấp phép, do đó, người dân mua về không cẩn thận lại rơi vào cảnh "tiền mất tật mang". Trước tình hình dịch bệnh hết sức phức tạp như hiện tại, người dân không nên hoảng loạn hay hoang mang. Việc cần nhất là bình tĩnh thực hiện đúng khuyến cáo "5K" của Bộ Y tế.

Hãy cài đặt Bluezone để bảo vệ mình, bảo vệ mọi người. Để cài đặt ứng dụng này trên điện thoại, cần thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Truy cập vào trang https://www.bluezone.gov.vn hoặc trực tiếp tải về tại App Store hay CH Play.

Bước 2: Sau khi tải về, ứng dụng sẽ yêu cầu cho phép sử dụng Bluetooth để ghi nhận tiếp xúc với những người dùng đã cài đặt Bluezone khác. Nếu chưa mở Bluetooth, hãy kéo thanh thông báo trạng thái và bật Bluetooth; hoặc vào Cài đặt, chọn Bluetooth và bật lên.

Bước 3: Sau khi cài đặt xong, bấm Quét xung quanh. Nếu có người ở gần bạn dưới 2m đã sử dụng Bluezone, ứng dụng sẽ tự động nhận diện những người dùng này và xếp vào danh sách đã tiếp xúc.