Kinh tế thế giới: Vẫn còn nhiều mối lo

Có thể thấy, "cơn địa chấn tài chính" hàng trăm năm mới có một lần như lời của cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) Alan Greenspan kéo theo hàng loạt hệ lụy như căng thẳng thanh khoản, khủng hoảng tín dụng trong hệ thống ngân hàng, làm suy yếu sức sản xuất, đẩy hàng loạt doanh nghiệp vào tình trạng đói vốn và phá sản... Và một cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu đã không thể tránh khỏi bất chấp hàng loạt gói kích cầu khổng lồ đã được tung ra trên toàn thế giới.

Khi nỗ lực phục hồi còn chưa đi tới đâu thì kinh tế toàn cầu lại chịu thêm một cú giáng mạnh từ cuộc khủng hoảng nợ công Châu Âu vào năm 2009. Hàng trăm tỷ euro đã được Ngân hàng trung ương Châu Âu (ECB) cùng Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) tung ra để cứu Hy Lạp, Ireland, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Síp với những điều kiện ngặt nghèo. Sự cắt giảm chi tiêu chính phủ trên toàn cầu nói chung và Cựu lục địa nói riêng trong bối cảnh đầu tư tư nhân chưa hồi phục sau khủng hoảng khiến Châu Âu rơi vào cuộc suy thoái dài nhất trong lịch sử hình thành đồng tiền chung.

Tín hiệu khởi sắc với nền kinh tế thế giới mới chỉ xuất hiện cách đây 2 tuần khi các chỉ số kinh tế do Ủy ban Châu Âu (EC) thống kê chỉ ra rằng Khu vực đồng tiềng chung Châu Âu (Eurozone) đã kết thúc thời kỳ suy thoái liên tiếp trong 18 tháng. Ở bên kia bờ Đại Tây Dương, nước Mỹ cũng bắt đầu đón nhận tin vui từ mức giảm tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong vòng 4 năm. Thị trường nhà đất ấm dần, chứng khoán cũng liên tiếp lập kỷ lục trong vài tháng gần đây trước các số liệu lạc quan của nền kinh tế. Tại Châu Á, nền kinh tế Nhật Bản cũng từng bước phục hồi nhờ chính sách Abenomics do Thủ tướng Shinzo Abe đề xướng. Còn Trung Quốc lại cho thấy mức tăng mạnh ở lĩnh vực sản xuất trong 10 năm vừa qua...

Tuy nhiên, theo chuyên gia kinh tế Olivier Blanchard của IMF, dù đã qua khỏi giai đoạn tồi tệ nhất nhưng thế giới vẫn sẽ phải mất ít nhất 10 năm nữa để lấy lại đà phục hồi như giai đoạn trước khủng hoảng. Nhận định này không phải là quá bi quan nếu nhìn vào núi thách thức phía trước mà các nhà lãnh đạo nhiều nền kinh tế lớn tiếp tục phải đối mặt. Đó là "quả bom" nợ công lên tới hơn 17 nghìn tỷ USD đang treo lơ lửng trên đầu nước Mỹ - cường quốc kinh tế số 1 thế giới. Mặc dù, thỏa thuận nâng giới hạn nợ vào phút chót của Quốc hội Mỹ đã giúp Nhà Trắng thoát được nguy cơ "vỡ nợ kỹ thuật" vào giữa tháng 10 vừa qua nhưng khối nợ công lớn nhất trong lịch sử cùng tình trạng thâm hụt ngân sách ở xứ Cờ hoa không khỏi làm các nhà đầu tư lo ngại khi từng nếm trải những tác động tiêu cực bởi cuộc khủng hoảng nợ công từ Eurozone.

Trong khi đó, ảnh hưởng nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng nợ tại Lục địa già vẫn chưa hoàn toàn chấm dứt khi mức tăng trưởng của khu vực chưa đồng đều trên toàn khu vực. Có thể nhận thấy, tốc độ tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Tây Ban Nha - nước đã phải xin cứu trợ từ bên ngoài để giúp ngành ngân hàng - vẫn tiếp tục giảm 0,1% trong quý II-2013. Hai nền kinh tế lớn khác của khu vực là Italia và Hà Lan cũng tăng trưởng âm với GDP cùng giảm 0,2%. Hầu như không có nhà kinh tế nào cho rằng các quốc gia đang mắc nợ có thể đạt được mức tăng trưởng kinh tế giống như Đức trong những năm tới. Vẫn còn những trở ngại lớn mà Eurozone phải vượt qua trong thời gian tới. Đó là gánh nặng của hệ thống tài chính công lớn và nạn thất nghiệp chắc chắn vẫn tác động xấu tới các nền kinh tế này.

Như vậy, dù đã xuất hiện nhiều hy vọng nhưng tất cả vẫn chỉ là bước đầu. Do vậy, nền kinh tế vẫn còn cả một chặng rất dài ở phía trước để đạt đến sự ổn định.