Kinh nghiệm từ thủ đô Washington

Thành lập năm 1790, Washington là thành phố duy nhất của nước Mỹ không phụ thuộc vào tiểu bang nào và được quy hoạch ngay từ khởi thủy nên đã phát triển rất trật tự và hợp lý. Năm 1791, Tổng thống Washington giao thiết kế thành phố này cho Pierre Charles L'Enfant, một kỹ sư, kiến trúc sư và nhà quy hoạch đô thị người Pháp. George Washington muốn Pierre L'Enfant dựng nên thành phố với tầm nhìn từ 50 đến 100 năm.

Bản quy hoạch của L'Enfant dựa trên mẫu kiểu Baroque. Các đường phố rộng hội tụ tại các điểm hình chữ nhật và hình tròn, tạo nên cảnh quan với nhiều khoảng không gian trống. Đến nay, chính quyền Liên bang dự tính kế hoạch phát triển thủ đô Washington lần thứ 3 với tên gọi Mở rộng Di sản (Extending the Legacy). Kế hoạch này do Ủy ban Quốc gia về Quy hoạch thủ đô (NCPC) đề xuất, được khởi động từ năm 1997 sau khi đưa ra tham vấn công chúng năm 1996.

Thủ đô Washington có những quy định rất ngặt nghèo. Điều 1 trong Hiến pháp Mỹ đã ghi rõ từ năm 1790 rằng thủ đô phải là hình vuông, mỗi cạnh 16km. Các nhà quản lý thành phố từ thời đó đã đặt những cột bê tông, mỗi cột cách nhau 1,6km, để đánh dấu thủ đô…giới, một số cột mốc hiện vẫn còn. Người ta gọi vui Washington là một thành phố "lùn", bởi không có những tòa nhà cao chọc trời như các thành phố New York , Chicago, Philadelphia, San Francisco hay nhiều đô thị lớn khác. Tổng thống Hoa Kỳ Thomas Jefferson (thời kỳ 1801-1809) luôn mơ ước Washington là "Paris của người Mỹ", nhà xây thấp, tiện lợi, phố rộng và sáng sủa. Sau khi Tòa nhà Chung cư Cairo 12 tầng được xây dựng vào năm 1899, Quốc hội Mỹ thông qua Đạo luật về chiều cao của nhà cao tầng vào năm 1910 (Heights of Buildings Act of 1910) trong đó tuyên bố không có tòa nhà nào được phép xây cao hơn Tòa Quốc hội Mỹ (cao 88m). Người ta quy định chiều cao của tòa nhà tối đa bằng chiều ngang của con đường trước mặt cộng thêm khoảng 6m. Ví dụ, đường phố trước mặt rộng 28m có thể xây nhà cao tối đa 34m (28+6). Vì thế, những tòa nhà cao tầng tại thủ đô Washington cao nhất chỉ khoảng 10-12 tầng. Có vài nơi liên quan đến thương mại thì được phép cao tới 50m. Ngày nay, đường chân trời của thành phố vẫn thấp và trải dài.