Kinh doanh... danh hão

Giải thưởng này, dành cho những DN như thế này đã được tổ chức, được xét - chấm dựa trên những tiêu chí nào? DN khi đã tham gia, tất nhiên không ngoài mục đích được vinh danh - một cách đánh bóng tên tuổi, thương hiệu - được chọn bởi năng lực sản xuất, kinh doanh, kỹ năng quản trị... hay bởi lý do nào khác?

Xin lần lại một vài câu chuyện:

Cách đây khoảng chục năm, Cận Giao Thương tôi đã gặp một vị GS đáng kính, đôi hồi về cái danh hiệu "Nhân vật của năm" mà ông được một tổ chức của Mỹ trao tặng. Ông cười khành khạch, bảo đấy là thứ nhố nhăng, chỉ cần đóng 200 USD là trở thành "nhân vật của năm" dù chẳng có công tích, thành tựu gì. Trong số những "nhân vật của năm" được chọn, hầu hết phải đóng tiền, còn lại tổ chức trao giải phát... khuyến mãi cho bất kỳ ai có vẻ "có tiếng" mà họ tìm kiếm được từ... Google. Thế là ông bỗng dưng trở thành "chim mồi" để tổ chức kia "câu" những người hám danh hão. Không chỉ trong lĩnh vực học thuật, trong kinh doanh, họ cũng đầy những giải thưởng liên thiên tương tự: họ trao nhằm mục đích kinh doanh, còn doanh nghiệp... mua bởi chút... danh hão với mục đích đánh bóng hình ảnh. Và họ kinh doanh giải thưởng, đủ mọi lĩnh vực, ngành nghề như vậy, đến nay đã có... thâm niên.

Nhiều tổ chức đã "nhập khẩu" loại hình kinh doanh này vào Việt Nam. Kết quả là hiện nước ta loạn giải thưởng, bội thực danh hiệu dành cho DN. Có những giải thưởng nghe qua tưởng tầm cỡ quốc gia lại do những đơn vị không hề có chức năng, tên tuổi đứng ra làm. Hễ DN đăng ký, nộp tiền là "vượt vũ môn". Nhiều giải có tên gọi rất kêu nhưng đơn vị trao giải chỉ là ban tổ chức... hội chợ. Đáng tiếc, ngay cả những giải thưởng được đánh giá tương đối cũng xảy ra tình trạng này... Kết quả là nhiều DN vừa được trao giải "chất lượng cao", "uy tín"... đã "ra mặt chuột, lúc cháy nhà" bởi làm hàng kém chất lượng, thậm chí lừa đảo người tiêu dùng. Cay đắng nhất là năm ngoái, trong khi Vedan còn chìm trong xì căng đan đầu độc môi trường nước sông Thị Vải lại được người ta trao giải "Sản phẩm an toàn... vì sức khỏe cộng đồng".

Loạn giải thưởng dành cho DN với mục tiêu cao cả nhất là... tiên (ban tổ chức) kinh doanh, hậu... vinh danh (hão) bao giờ mới được chấn chỉnh? Bao giờ mới bớt những lễ trao giải mà khiến nhiều người phát bực như của giải thưởng vừa được tổ chức Cận Giao Thương tôi nói ở trên?