Kiểm tra đâu, ra sai phạm đó

Trong số 19 dự án được kiểm tra có tới 18 dự án có sai phạm. Ảnh: Đàm Duy

18/19 dự án sai phạm

Trong số 19 dự án được kiểm tra hồi cuối năm 2011 có 9 dự án tại Hà Nội và 10 dự án tại TP Hồ Chí Minh. 19 dự án này có tổng số 9.151 căn hộ theo thiết kế được duyệt. Tính đến thời điểm kiểm tra, các chủ đầu tư đã bán và bàn giao cho người mua 8.660 căn hộ nhưng mới chỉ có 2.052 căn hộ được cấp GCN. Không chỉ cấp GCN chậm, đoàn kiểm tra đã phát hiện sai phạm ở 18/19 dự án. Chính các sai phạm này lại trở thành nguyên nhân khiến cho nhiều dự án không thể thực hiện được việc hoàn chỉnh hồ sơ cấp GCN cho người mua nhà.

Tại Hà Nội, dự án nhà chung cư, tái định cư và trung tâm thương mại tại phường Vĩnh Phúc (quận Ba Đình) đã vi phạm quy hoạch và giấy phép xây dựng (GPXD). Diện tích đất xây dựng tăng thêm 155m2, số tầng vượt 3 tầng (từ 21 tầng lên 24 tầng). Sau đó UBND TP Hà Nội đã có văn bản chấp thuận về nguyên tắc, nhưng đến nay chủ đầu tư vẫn chưa hoàn thành thủ tục điều chỉnh quy hoạch và GPXD. Chủ đầu tư cũng chưa nộp hồ sơ cấp GCN; dự án chung cư kết hợp văn phòng, dịch vụ tại số 101 Láng Hạ (phường Láng Hạ, quận Đống Đa) đã bàn giao nhà cho người mua từ năm 2007 nhưng nay chưa thực hiện thủ tục chuyển mục đích và chưa nộp tiền sử dụng đất; dự án khu nhà ở thấp tầng Đại Mỗ (xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm), chủ đầu tư phân chia diện tích lô không đúng với quy hoạch được duyệt và diện tích xây dựng chưa đúng theo GPXD đã được cấp…

Tại TP Hồ Chí Minh, dự án cao ốc căn hộ - thương mại tại số 86 Tản Đà (phường 11, quận 5) nhiều điểm xây dựng không đúng GPXD như chuyển đổi mục đích sử dụng tầng hầm từ để xe sang cho ngân hàng thuê và thay đổi vị trí phòng sinh hoạt cộng đồng; dự án nhà ở Vạn Phát Hưng (xã Phú Xuân, huyện Nhà Bè) được TP giao đất cho chủ đầu tư xây dựng nhà ở để bán nhưng thực tế, chủ đầu tư đã bán ngay cho các hộ để thu tiền đất ở ngay khi chưa hoàn thành xây dựng hạ tầng; dự án chung cư Gia Phúc (phường Linh Chiểu, quận Thủ Đức) đã bàn giao nhà từ năm 2005 nhưng đến năm 2010 UBND TP Hồ Chí Minh mới có quyết định giao đất, diện tích đất giao lại không đúng với hợp đồng. Hiện, chủ đầu tư vẫn chưa nộp tiền sử dụng đất. Không chỉ vậy, dự án này còn xây dựng sai phép và sử dụng đất không đúng mục đích…

Lỗi cả ở cơ quan quản lý

Về nguyên nhân khiến cho tiến độ cấp GCN bị chậm, Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Mạnh Hiển cho rằng, ngoài các lý do sai phạm của chủ đầu tư như đã nói ở phần trên, còn có lỗi từ phía người mua nhà đã mua đi bán lại nhưng không làm thủ tục theo quy định (thường chiếm khoảng 70% tổng số căn hộ trong mỗi dự án). Đặc biệt, các cơ quan chức năng của hai TP xử lý công việc còn chậm, thiếu chủ động nên đã gây ảnh hưởng đến lợi ích của người mua nhà. Việc quản lý, kiểm tra, giám sát đối với quá trình thực hiện dự án phát triển nhà ở chưa được coi trọng. Do đó chưa nắm chắc được tình hình thực hiện các dự án sau khi được giao đất, cho thuê đất hoặc để cho nhiều trường hợp chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính đã triển khai xây dựng hoặc vi phạm quy hoạch mà không được kiểm tra, xử lý dứt điểm.
Tại nhiều quận, huyện của Hà Nội vẫn tổ chức tiếp nhận hồ sơ cấp GCN tại bộ phận "một cửa" mà chưa chuyển về Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất theo chỉ đạo của Chính phủ. Thậm chí, các quận, huyện còn yêu cầu cả Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất TP hoặc UBND phường, xã khi chuyển hồ sơ cho Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất quận, huyện đều phải chuyển qua bộ phận "một cửa", làm kéo dài thêm thời gian thực hiện thủ tục; các cơ quan liên quan của TP Hồ Chí Minh và các quận chậm thống nhất trong việc xác định diện tích căn hộ khi cấp GCN.

Nhằm chấn chỉnh việc cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, trong văn bản số 267/BC-BTNMT báo cáo Chính phủ, Bộ TN&MT kiến nghị Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đối với các dự án phát triển nhà ở tại địa phương để xảy ra nhiều sai phạm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ ngay trong quý I-2012; thực hiện thanh tra, kiểm tra đối với những dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật để xử lý, giải quyết dứt điểm những vướng mắc, tồn tại nhằm cấp xong GCN trong quý II-2012 với những dự án đã được kiểm tra. Đồng thời tổ chức thanh, kiểm tra với tất cả các dự án phát triển nhà ở khác tại hai TP này. Đối với các dự án đang có vướng mắc trong việc cấp GCN mà lỗi do chủ đầu tư gây ra, Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Mạnh Hiển kiến nghị phải thực hiện các biện pháp kiên quyết buộc chủ đầu tư khắc phục ngay sai phạm, đồng thời đình chỉ, không cho cấp phép đầu tư và không giao đất, cho thuê đất mới ở địa phương cho đến khi chủ đầu tư khắc phục xong sai phạm…