Kiểm toán Nhà nước kiến nghị xử lý tài chính 52.095 tỷ đồng trong 8 tháng

Tỷ lệ thực hiện các kết luận, kiến nghị kiểm toán còn thấp

Trình bày báo cáo, Tổng Kiểm toán Nhà nước Trần Sỹ Thanh cho biết, đến ngày 31-8-2021, Kiểm toán Nhà nước đã triển khai 144/211 đoàn, kết thúc 108 đoàn (đạt 51% kế hoạch năm), phát hành 83 báo cáo kiểm toán, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2020. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên 37 đoàn đang triển khai phải dừng thực hiện. Tổng hợp sơ bộ đến cuối tháng 8-2021, đối với 91 báo cáo kiểm toán đã phát hành (bao gồm cả 8 báo cáo thuộc kế hoạch kiểm toán bổ sung năm 2020 và phát hành trong năm 2021), Kiểm toán Nhà nước kiến nghị xử lý tài chính 52.095 tỷ đồng; hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung 67 văn bản pháp luật.

Kết quả kiểm toán cho thấy, các đơn vị còn chưa chấp hành đầy đủ quy định của pháp luật trong quản lý, điều hành thu - chi ngân sách; quản lý tài sản, đất đai, tài nguyên khoáng sản; quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng tại các đô thị; quản lý doanh thu, chi phí, công nợ… “Thậm chí có trường hợp hạch toán vào chi phí hợp lý một số khoản không hợp lý, không có căn cứ, làm giảm lớn số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp ngân sách nhà nước…”, Tổng Kiểm toán Nhà nước nói.

Trong 8 tháng năm 2021, Kiểm toán Nhà nước đã chuyển cơ quan Cảnh sát điều tra 1 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật được phát hiện qua hoạt động kiểm toán; cung cấp 151 báo cáo kiểm toán và các tài liệu có liên quan cho các cơ quan có thẩm quyền để phục vụ công tác điều tra, kiểm tra, giám sát và xây dựng chương trình công tác. Trong công tác xây dựng và phổ biến pháp luật, trong thời gian trên, Tổng Kiểm toán Nhà nước đã ban hành văn bản tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước nhằm bảo đảm hoạt động kiểm toán được thông suốt và sử dụng hiệu quả phần mềm dữ liệu của ngành trong điều kiện dịch Covid-19...

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường nhận định, tỷ lệ thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước năm 2021 thấp hơn so với các năm trước. Đến ngày 31-8-2021, các đơn vị đã thực hiện 30.834 tỷ đồng, chỉ đạt 49,9% (năm 2020 đạt 55,9%; năm 2019 đạt 51,3%), trong đó, việc thực hiện các kiến nghị liên quan đến sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ, thay thế văn bản các năm gần đây đạt tỷ lệ thấp.

“Đề nghị Kiểm toán Nhà nước bổ sung, làm rõ chi tiết danh mục các văn bản kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ, thay thế; bổ sung báo cáo việc kiểm tra, đôn đốc thực hiện các kết luận, kiến nghị còn tồn đọng từ những năm trước; làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan và cung cấp danh sách cụ thể các cơ quan, đơn vị không thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước qua từng năm”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội nói.

Công khai, minh bạch là “vũ khí” quan trọng của kiểm toán

Thảo luận về báo cáo, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao công tác của Kiểm toán Nhà nước trong năm 2021. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho rằng, năm 2021 chỉ còn chưa đầy 4 tháng, trong khi khối lượng công việc theo kế hoạch năm của Kiểm toán Nhà nước còn đến 49%, do đó, Kiểm toán Nhà nước cần đánh giá thêm khả năng hoàn thành kế hoạch, đề xuất giải pháp để hoàn thành kế hoạch.

Đề cập tỷ lệ thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước những năm qua đạt thấp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga đề xuất giải pháp công khai các đơn vị không thực hiện kết luận Kiểm toán Nhà nước; chuyển cơ quan điều tra các đơn vị có dấu hiệu tội phạm, đồng thời cần đánh giá thêm trách nhiệm thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng của Kiểm toán Nhà nước. Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh quan tâm đến chất lượng thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước. “Nếu thực hiện tốt việc xử lý tài chính sau kiểm toán thì đây sẽ là nguồn lực lớn cho đầu tư phát triển”, đồng chí Vũ Hồng Thanh nói.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị, Kiểm toán Nhà nước bám sát quy định của pháp luật, đồng thời cần công khai, minh bạch hoạt động kiểm toán. “Công khai là “vũ khí” quan trọng của kiểm toán. Một mặt là sức ép công luận rất lớn để siết chặt kỷ luật, kỷ cương về tài chính, ngân sách và việc thực hiện kết luận kiểm toán; mặt khác, thông qua công khai kết quả kiểm toán, người dân và xã hội giám sát trở lại hoạt động kiểm toán”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Đối với kế hoạch kiểm toán năm 2022, đồng chí Vương Đình Huệ cho rằng, mục tiêu chung vẫn phải tăng cường củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô lên hàng đầu, đặc biệt, cần phải tập trung làm rõ tổng mức cơ cấu tín dụng của nền kinh tế. Đồng thời lưu ý kiểm toán việc sử dụng quỹ tiền lương cho đầu tư xây dựng cơ bản trong khi nguồn thực hiện cải cách tiền lương chưa bảo đảm.

Bên cạnh đó, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Kiểm toán Nhà nước xây dựng kế hoạch kiểm toán cụ thể, đặc biệt lưu ý các kiểm toán chuyên đề, kiểm toán hoạt động để phục vụ chuyên đề giám sát của Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch được ban hành”, bảo đảm chất lượng và thời gian các chuyên đề giám sát.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Kiểm toán Nhà nước tiếp thu ý kiến tại phiên thảo luận để hoàn chỉnh báo cáo năm 2021 trình Quốc hội tại kỳ họp thứ hai. Đối với kế hoạch kiểm toán năm 2022, sau khi gửi xin ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có văn bản gửi Kiểm toán Nhà nước. Trên cơ sở đó Tổng Kiểm toán Nhà nước quyết định kế hoạch kiểm toán năm 2022 theo đúng quy định tại Luật Kiểm toán Nhà nước.