Khủng hoảng tại Venezuela: Còn diễn biến phức tạp

Cuộc biểu tình nhanh chóng thu hút những dòng người đang xếp hàng dài chờ tới lượt mua hàng hóa thiết yếu tại các cửa hiệu gần đó, sau khi một số người tìm cách nhảy lên chiếc xe tải chở thực phẩm để giành giật đồ ăn. Đợt bạo loạn đường phố mới nhất ở quốc gia nhiều dầu mỏ này đánh dấu một cột mốc đáng buồn nữa cho cuộc khủng hoảng nghiêm trọng tại đất nước Nam Mỹ.

Là quốc gia có trữ lượng dầu khổng lồ, nhưng giờ đây tình trạng thiếu các mặt hàng thiết yếu từ thực phẩm, sữa bột trẻ em đến giấy vệ sinh đã trở thành câu chuyện thường nhật ở Venezuela. Hạn hán đang hoành hành khiến những tổn thất đối với nền kinh tế Venezuela càng thêm nghiêm trọng. Tình trạng thiếu nước đã khiến khả năng cung cấp điện gặp khó, trong khi 65% sản lượng điện của quốc gia Nam Mỹ này đến từ một nhà máy thủy điện duy nhất.

Đối phó khó khăn trước mắt, Tổng thống Nicolas Maduro đã ra lệnh cho các cơ quan nhà nước làm việc chỉ 2 ngày mỗi tuần nhằm tiết kiệm điện, song song với việc cắt điện 4 tiếng đồng hồ trên toàn quốc mỗi ngày. Trong khi đó, một số khu vực hiện chỉ được cấp nước theo chu kỳ 21 ngày/lần… đang đẩy cuộc sống người dân Venezuela vào tình trạng cực kỳ khó khăn. Tình cảnh khan hiếm nước sạch đã buộc nhiều người phải "câu trộm" nước từ các bể bơi, các xe chuyên chở trên phố… để có thể tồn tại qua ngày. Thêm vào đó, những loại thuốc cơ bản cho dân sinh ngày càng trở nên khan hiếm; các bệnh viện công rơi vào cảnh thiếu thuốc, điện, xà phòng, máy móc cần cho phẫu thuật và thậm chí là nước chỉ để rửa vết máu từ bàn mổ. Các chuyên gia y tế đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ bùng phát dịch bệnh liên quan đến sự thiếu hụt triền miên thuốc men.

Những khủng hoảng trên thực sự đã "thêm dầu vào lửa" khi bản thân Venezuela tồn tại nhiều vấn nạn ám ảnh người dân suốt thời gian dài. Theo đánh giá của tổ chức Minh bạch quốc tế (TI), Venezuela hiện là quốc gia tham nhũng nhất Châu Mỹ. Theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), tỷ lệ thất nghiệp ở Venezuela hiện là 17% và được dự báo sẽ tăng lên gần 21% trong năm tới. Tỷ lệ lạm phát được dự báo sẽ lên tới mức 481% vào cuối năm nay và 1.642% vào năm tới. Đồng tiền quốc gia mất giá cũng kéo theo giá cả hàng hóa lên mức "cắt cổ" khi một quả trứng có giá tới 15 USD (gần 350.000 VND). Bởi vậy, không có gì là ngạc nhiên khi sự suy giảm lòng tin của người dân với chính phủ ngày càng trầm trọng. Theo khảo sát trong tháng 12-2015, tỷ lệ ủng hộ của người dân đối với Tổng thống N.Maduro là 22%. Tỷ lệ này hiện chỉ còn 15% và khoảng 70% người dân Venezuela muốn ông N.Maduro từ chức.

Tình hình ngày càng phức tạp nhưng dường như các quan chức của Venezuela tin rằng họ vẫn có trong tay lời giải cần thiết cho bài toán khó. Phát biểu trên sóng radio địa phương, Bộ trưởng Kinh tế Miguel Perez khẳng định, tình hình sẽ khá lên trong vài tuần tới. Trong khi đó, lãnh đạo phe đối lập, Thống đốc bang Miranda Henrique Capriles cho rằng, đất nước của ông hiện như một "quả bom hẹn giờ" và có thể nổ bất cứ lúc nào. Venezuela đã phải bán lượng lớn vàng dự trữ để trả các khoản nợ, tìm kiếm những thỏa thuận giãn nợ, thỏa thuận phi tài chính thông qua trao đổi dầu mỏ với Trung Quốc, cắt giảm nhập khẩu... để thoát khỏi tình trạng khó khăn.

Tuy vậy, nhiều chuyên gia vẫn tin rằng cuộc khủng hoảng hiện nay tại Venezuela chắc chắn sẽ còn diễn biến phức tạp và có ảnh hưởng không nhỏ tới các quốc gia láng giềng - điều sẽ khiến nó trở thành tâm điểm thảo luận trong Hội nghị Thượng đỉnh các nước vùng Caribbe dự kiến diễn ra tại Cuba cuối tuần tới.