"Khoảng trống" trong văn bản pháp quy

Trong khi đó, tình trạng vi phạm pháp luật trong lĩnh vực ATVSTP diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng và gây hậu quả nghiêm trọng. Hoạt động của tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này rộng, đa dạng, liên quan nhiều khâu, trên tất cả các lĩnh vực như: Sản xuất, kinh doanh rau củ quả; nuôi trồng, khai thác, chế biến thủy sản; chăn nuôi, giết mổ gia súc, gia cầm; sản xuất, kinh doanh chất phụ gia, chất hỗ trợ chế biến, chất bảo quản thực phẩm; sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng, bánh kẹo…

Có lẽ, chính vì liệt kê quá chi tiết mà không nêu một khái niệm chung để có cơ sở vận dụng thống nhất nên các văn bản liên quan lĩnh vực này đã làm "lộ" nhiều khoảng trống. Đơn cử, đến nay, chưa có một văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn căn cứ vào cơ sở nào để xác định người "chế biến, cấp hoặc bán thực phẩm biết rõ là thực phẩm không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn vệ sinh" vẫn cung ứng, lưu hành để có cơ sở xử lý. Điều này dẫn đến, chưa có trường hợp nào bị xử lý hình sự cho dù Điều 244, Bộ luật Hình sự có quy định về tội vi phạm các quy định về ATVSTP.

Vấn đề cơ quan công an đang gặp khó khăn chính là việc xác định hậu quả, thiệt hại để xử lý hình sự đối với loại tội phạm này. Những trường hợp nhẹ thì nạn nhân chỉ nhận biết được hậu quả như ngộ độc thực phẩm, đau bụng, suy nhược cơ thể…; còn hậu quả nghiêm trọng có thể xử lý hình sự như việc sử dụng thực phẩm có chất bảo quản, chất kích thích tăng trưởng độc hại nhiều lần sẽ tích lũy chất độc trong cơ thể là nguyên nhân dẫn đến các bệnh nguy hiểm cho tính mạng con người (ung thư, suy thận, sinh lý…), để nhận biết được phải trải qua một khoảng thời gian dài.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật phải hết sức chú ý đến chất lượng văn bản, bảo đảm tính khả thi. Điều này là cần thiết để giảm thiểu tình trạng nêu trên.