Khó phạt “nguội” dựa vào thiết bị giám sát hành trình: Quy định hổng, thiết bị kém

Đến nay, cả nước đã có khoảng 50.000 phương tiện, gồm toàn bộ ô tô chở khách chạy tuyến cố định, xe chở khách theo hợp đồng, xe du lịch, xe buýt, xe chở container - trong diện bắt buộc lắp đặt thiết bị GSHT - đã chịu sự giám sát của cơ quan quản lý nhà nước thông qua việc kết nối và truyền dữ liệu về Trung tâm Tích hợp xử lý thiết bị GSHT (Tổng cục Đường bộ Việt Nam). Đối với các phương tiện chưa kết nối dữ liệu về trung tâm, nhiều địa phương đã áp dụng các biện pháp xử lý kiên quyết như không cấp phù hiệu chạy xe, không cấp giấy phép kinh doanh vận tải… Ghi nhận từ trung tâm cho thấy vi phạm về tốc độ của số phương tiện có gắn thiết bị GSHT đã giảm nhiều so với trước; số lần vi phạm tốc độ của phương tiện trung bình giảm từ 11,6 lần/ 1.000 phương tiện xuống còn 7,9 lần/1.000 phương tiện.

Vấn đề đáng chú ý là đến nay vẫn chưa có địa phương nào áp dụng chế tài phạt "nguội" thông qua kết quả trích xuất từ thiết bị GSHT mà mới chỉ dừng ở nhắc nhở DN vi phạm. Nguyên nhân là hiện chưa có bất kỳ quy định nào làm cơ sở để giao cho lực lượng CSGT sử dụng thiết bị GSHT xử phạt xe đang lưu hành trên đường.

Vừa qua, đại diện Sở GTVT một số địa phương đã đề xuất sửa đổi, bổ sung nghị định xử phạt vi phạm hành chính cho phép xử phạt hành chính (phạt nguội) qua dữ liệu trích xuất từ thiết bị GSHT của ô tô chở khách và chở hàng đối với 2 hành vi: lái xe liên tục quá 4 giờ, chạy quá tốc độ cho phép. Theo Thanh tra Sở GTVT TP Hồ Chí Minh, qua thanh tra tại DN và trích xuất từ thiết bị GSHT cho thấy, nhiều lái xe điều khiển xe liên tục hơn 4 giờ hoặc quá thời gian quy định trong ngày; vi phạm tốc độ nhiều lần trên một hành trình, thậm chí có xe vi phạm tốc độ hơn 100 km/giờ.

Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Huyện cũng thừa nhận: Ngoài việc chưa có luật, độ chính xác của thiết bị GSHT mới ở một mức độ nhất định. Trong khi đó, để xử phạt vi phạm đòi hỏi thiết bị ghi nhận có độ chính xác cao. Bộ GTVT đang tiến hành sửa quy chuẩn thiết bị và yêu cầu tăng độ chính xác lên. Bên cạnh đó, "trần" tốc độ trong thiết bị GSHT hiện đang được cài đặt đồng loạt ở mức 80km/h, chưa tích hợp được cụ thể các mức tốc độ trên những tuyến đường khác nhau nên phần mềm vẫn cần được hoàn chỉnh. Dự kiến, sau 1-2 năm nữa mới có thể xử phạt hành chính thông qua thiết bị này.