Khi “một cửa” có vấn đề

Sai vì… cán bộ hợp đồng
Trong cuộc thảo luận về tình hình cải cách hành chính (CCHC) mới đây tại UBND TP Hà Nội, ông Phạm Xuân Phương, Phó Giám đốc Sở Tư pháp kể: "Tôi ra phường xin xác nhận tình trạng hôn nhân cho con. Cán bộ "một cửa" đưa cho tờ giấy rồi bảo về tổ dân phố để xin xác nhận, trong khi theo quy định, tổ dân phố không có thẩm quyền làm việc này". Đó là chưa kể, theo ông Phương, trong quá trình làm việc, cán bộ "một cửa" này còn không chịu ngước đầu lên nhìn mặt ông. Bức xúc vì bản thân là cán bộ mà còn bị hành như vậy, huống chi người dân, ông Phương đã liên lạc trực tiếp với lãnh đạo phường để phản ứng thì được lãnh đạo phường xin lỗi, rồi giải thích "vì cậu ấy là cán bộ diện hợp đồng". Chỉ có mỗi một cửa, nhưng cùng một lúc có đến hai cái sai: sai của cán bộ trực tiếp làm việc với công dân và sai của UBND phường. "Qua khảo sát tôi thấy rằng, người dân bây giờ chỉ cần thủ tục công khai, hẹn đúng ngày và thực hiện đúng như hẹn là được" - ông Phó Giám đốc Sở Tư pháp cho biết.

Nhận định hiệu quả tinh giản TTHC chỉ thực sự được khẳng định khi người dân và doanh nghiệp thừa nhận, Phó Chủ tịch UBND TP Vũ Hồng Khanh phân tích: "Muốn đơn giản hóa cần đưa tất cả TTHC vào "một cửa" và "một cửa liên thông", nhưng hiện nay, một số địa phương, đơn vị còn không ít TTHC bị đặt ra ngoài". Theo ông, "một cửa" là bộ mặt của CCHC, cán bộ, nhân viên phục vụ ở bộ phận "một cửa" là biểu hiện mạnh, yếu của các cơ quan, sở, ngành. "Nhưng dường như cán bộ "một cửa" ở một số cơ quan, sở, ngành vẫn chưa thuộc bài hướng dẫn, giúp đỡ người dân như thế nào. Họ xem hồ sơ và chỉ nói là đủ hoặc thiếu, làm dân không biết sửa thế nào. Thủ tục 1 tháng, nhưng kéo dài 2-3 tháng rất dễ tìm thấy dưới cơ sở" - ông nói. Tiếp lời, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Vũ Văn Hậu thừa nhận: "Đúng là có chuyện cán bộ "một cửa" hướng dẫn chưa đến nơi đến chốn".

Đâu là nguyên nhân?
Có lẽ không quá khó để kể ra hàng loạt nguyên nhân của tình trạng trên, nhưng có thể nhìn các nguyên nhân này thông qua những phân tích của người trong cuộc. Ông Nguyễn Văn Tứ, Phó Giám đốc Sở KHĐT nhận xét, sự quá tải của cán bộ làm thủ tục là một trong những nguyên nhân khiến những đòi hỏi của doanh nghiệp chưa thể đáp ứng được ngay. Theo ông, hiện nay, một cán bộ đăng ký kinh doanh của Sở phải thụ lý khoảng 1.500 hồ sơ/tháng. Trong khi đó, để đẩy nhanh các bước trong quy trình TTHC cần hiện đại hóa và tin học hóa, nhưng rất khó thu hút được người có trình độ công nghệ thông tin vào làm với mức lương quá thấp như hiện nay.

Nhìn nhận ở một góc độ khác, Phó Chủ tịch UBND TP Vũ Hồng Khanh khẳng định, cần xem lại cơ chế chính sách để tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ phụ trách "một cửa". Mặt khác, vấn đề kiểm tra, xử lý vi phạm kỷ luật hành chính lâu nay vẫn chưa được làm tốt. "Tôi cảm giác Sở Nội vụ vẫn còn nể nang trong thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm kỷ cương hành chính" - ông nhận định. Đồng tình với nhận xét này, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Phí Thái Bình khẳng định: "Sở Nội vụ có quyền hạn rất lớn trong thanh tra, kiểm tra công vụ. Nhưng chưa đưa ra vụ nào, phải chăng là còn nể nang".

Có thể nói, bộ phận "một cửa" đã được kỳ vọng rất nhiều, tuy nhiên sự đáp ứng chưa được như mong muốn, nếu không muốn nói là nhiều khi "một cửa" vẫn phát sinh "nhiều khóa". Chính vì vậy, cần có sự đánh giá nghiêm túc về chất lượng phục vụ của bộ phận "một cửa", đặc biệt là cán bộ làm việc tại đây để có biện pháp giải quyết. Một đồng chí lãnh đạo TP từng nói, CCHC chỉ thực sự chuyển biến nếu thủ trưởng các cơ quan tâm huyết với việc này. Quả đúng như vậy, bộ phận "một cửa" chỉ thực sự trở thành bộ mặt của cơ quan khi thủ trưởng cơ quan coi trọng điều đó. Chính vì thế, nâng cao chất lượng phục vụ của "một cửa", trước hết cần nâng cao trách nhiệm của các vị thủ trưởng.