Khi bệnh viện công thoát khỏi “bầu sữa” ngân sách

Hướng tới sự hài lòng của người bệnh

Khi đến Bệnh viện Tai - Mũi - Họng TP Hồ Chí Minh khám bệnh, anh Đoàn Minh Quân ở Đăk Nông rất bất ngờ trước thái độ ân cần chăm sóc bệnh nhân của các y bác sĩ tại đây. Anh Quân bị viêm tai giữa, thủng màng nhĩ, nên phải mổ. Mặc dù sử dụng thẻ BHYT nhưng lịch mổ đối với các bệnh nhân ngoại tỉnh như anh được thực hiện nhanh, chỉ sau 2 ngày khám bệnh. Anh được các bác sĩ ân cần thăm hỏi tình hình sức khỏe của bệnh nhân sau mổ 1-2 lần mỗi ngày. Tương tự, chị Lê Thị Xinh đến Bệnh viện Từ Dũ, TP Hồ Chí Minh để sinh em bé cũng rất hài lòng với giá dịch vụ rẻ, được các y bác sĩ quan tâm từ lúc nằm chờ sinh, đến khi chị sinh thành công.

Sự thay đổi của hai bệnh viện trên, bắt nguồn từ sự tự chủ kinh tế từ năm 2007. Bà Huỳnh Thanh Thủy - Phó Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ cho biết, tự chủ về mặt tài chính đồng nghĩa với việc bệnh viện có quyền tự chủ về mặt nhân sự. Do đó, việc quy hoạch nhân sự bệnh viện tự quyết. Với sự thay đổi này, Ban Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ đã ban hành quy tắc ứng xử với bệnh nhân để tăng uy tín bệnh viện. Nhờ đó, bệnh nhân được phục vụ tốt không kém bệnh viện tư và đã hút được lượng bệnh nhân đến khám ngày càng tăng, giúp nguồn thu bệnh viện tăng. Tương tự, chỉ vài tháng sau khi tự chủ kinh tế (bắt đầu từ đầu năm 2015), Bệnh viện quận Bình Thạnh đã có bước phát triển vượt bậc. Tổng dư quý I-2015, bệnh viện này đạt trên 1,1 tỷ đồng, con số này dự đoán tiếp tục tăng cao trong các quý tiếp theo. Lượng bệnh nhân đông, thu nhập cán bộ nhân viên bệnh viện vì thế cũng tăng lên đáng kể với mức thu nhập bình quân đến nay với bác sĩ từ 20 đến 30 triệu đồng, điều dưỡng viên là 8-10 triệu đồng.

Các bệnh viện trên không còn lệ thuộc về mặt ngân sách nhà nước, do đó các hoạt động từ thiện, xây dựng hình ảnh, quảng bá bệnh viện cũng được triển khai, mở rộng. Bà Trần Phan Chung Thủy - Giám đốc Bệnh viện Tai - Mũi - Họng TP Hồ Chí Minh thừa nhận: "Nhờ tự chủ kinh tế nên các hoạt động tư vấn khám miễn phí cho bệnh nhân được đẩy mạnh, các hoạt động từ thiện bệnh viện tổ chức thường xuyên hơn. Đây là hoạt động giúp đỡ bệnh nhân, xây dựng được hình ảnh cho bệnh viện mà không phải trông chờ vào ngân sách nhà nước như trước đây".

Tiết kiệm để phát triển

Không chỉ thay đổi thái độ ứng xử, để cân đối thu - chi buộc nhiều bệnh viện chuyển đổi đã phải thực hành chủ trương tiết kiệm tiền một cách tối đa. Bà Trần Phan Chung Thủy - Giám đốc Bệnh viện Tai - Mũi - Họng TP Hồ Chí Minh nói: "Bệnh viện đã xây dựng phong trào thi đua tiết kiệm điện - nước - văn phòng phẩm, nhờ đó giảm được nguồn kinh phí không hề nhỏ. Việc tiết kiệm này buộc tất cả các khoa, phòng trong bệnh viện đều nghiêm túc thực hiện và lan rộng tới cả bệnh nhân cùng tham gia".

Với cán bộ nhân viên Bệnh viện quận Bình Thạnh khi bước vào cơ chế tự chủ tài chính, bệnh viện đã khuyến khích cán bộ nhân viên tiết kiệm ngày nghỉ lễ trong năm để tăng thời gian lao động nhằm tăng nguồn thu cho bệnh viện. Đây là bệnh viện tuyến huyện được bảo hiểm xã hội TP Hồ Chí Minh cho phép khám BHYT ngoài giờ vì thế, cán bộ nhân viên bệnh viện tích cực lao động. Ông Phạm Bảo Lâm - Giám đốc Bệnh viện quận Bình Thạnh cho biết: "Bình quân số giờ làm việc của các nhân viên bệnh viện đạt từ 55 - 60 giờ/tuần. Chúng tôi làm việc cả thứ bảy, chủ nhật, và tất cả ngày nghỉ lễ trong năm để phục vụ bệnh nhân".

Một khó khăn khi các bệnh viện công phải tự chủ tài chính là mức hỗ trợ đầu tư trang thiết bị đều bị giảm hoặc cắt hẳn ngân sách. Do đó, để có trang thiết bị phục vụ công tác khám, chữa bệnh chuyên sâu, Ban giám đốc Bệnh viện Tai - Mũi - Họng TP Hồ Chí Minh đã huy động nguồn vốn xã hội hóa từ chính các nhân viên của bệnh viện. Từ nguồn vốn này, bệnh viện đã mua được máy CT có giá trị hơn 1 triệu USD. Tương tự Bệnh viện quận Bình Thạnh đã vay vốn ngân hàng để đầu tư 100% phòng khám có gắn máy lạnh, khu điều trị nội trú được đầu tư 100 giường bệnh mới để phục vụ những bệnh nhân có nhu cầu.

Rõ ràng, việc xã hội hóa ngành y tế đã tạo ra những thay đổi đáng kể trong công tác tự chủ tài chính của bệnh viện, thay đổi cơ chế trông chờ, ỷ lại nguồn bao cấp.