Khắc phục dứt điểm những hạn chế cũ

Trong đợt kiểm tra thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở vừa được thực hiện tại các phường, xã, thị trấn của Hà Nội, có hiện tượng một số cấp ủy phường, xã vẫn coi việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là "cuộc vận động". Một thành viên đoàn kiểm tra của thành phố nhận xét: "Nhận thức như vậy là sai về bản chất của nhiệm vụ học tập và làm theo Bác hiện nay". Chỉ thị 03 đã đánh dấu một giai đoạn mới của việc học tập và làm theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh trong toàn Đảng, toàn dân; coi đây là việc làm thường xuyên như "rửa mặt hằng ngày".

Tuy nhiên, hạn chế mang tính nhận thức này không chỉ xảy ra ở Hà Nội mà còn ở nhiều tỉnh, thành phố khác. Bộ phận giúp việc của Ban Bí thư về thực hiện Chỉ thị 03 cho biết: "Về nhận thức, vẫn còn một số cán bộ, đảng viên ở các cấp, kể cả cán bộ chủ chốt, nhận thức chưa đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng, nội dung, yêu cầu của Chỉ thị 03 đối với công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng, về yêu cầu đưa việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh thành công việc thường xuyên, quan trọng". Vì nhận thức chưa đúng, cấp ủy Đảng địa phương chưa quan tâm đúng mức việc thực hiện Chỉ thị 03. Hiện nay, có hiện tượng lúng túng trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Có nơi thụ động, ỷ lại, chờ đợi chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên.

Những hạn chế trong quá trình thực hiện "Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" (giai đoạn 2007-2011) vẫn không được khắc phục trong triển khai thực hiện Chỉ thị 03. Đáng kể nhất là hạn chế trong việc kiểm tra, đôn đốc của cấp ủy cấp trên đối với cấp ủy cấp dưới trong việc thực hiện chỉ thị. Tại nhiều địa phương, vẫn còn tình trạng "khoán trắng" việc kiểm tra, đôn đốc thực hiện cho cơ quan tuyên giáo. Bộ phận giúp việc, bộ phận chuyên trách còn thiếu chủ động, chưa sáng tạo để tham mưu cho cấp ủy cụ thể hóa thực hiện Chỉ thị 03 phù hợp với nhiệm vụ chính trị và tình hình, đặc điểm của mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị. Lãnh đạo không ít tỉnh, thành phố thừa nhận nhiều thành viên của bộ phận giúp việc Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy xao nhãng nhiệm vụ, coi việc tham gia bộ phận giúp việc chỉ mang tính hình thức.

Ba năm thực hiện Chỉ thị 03, bộ phận giúp việc của Ban Bí thư đã đề xuất mỗi năm thực hiện một chuyên đề học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Sáng kiến vừa đúng vừa trúng này giúp việc thực hiện Chỉ thị 03 tập trung hơn, phát huy được sự chủ động, sáng tạo của các cấp ủy cơ sở. Hằng năm, xuất hiện hàng trăm mô hình mới, cách làm hay trong thực hiện Chỉ thị 03 trên cả nước. Các chuyên đề đã giúp cho việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ngày càng gần gũi, cụ thể và thiết thực. Mặc dù vậy, nhiều chi bộ chưa tận dụng được điều kiện thuận lợi này để nâng cao hiệu quả thực hiện Chỉ thị 03. Tình trạng chi bộ lúng túng trong việc tổ chức sinh hoạt theo chuyên đề xảy ra ở nhiều địa phương. Ngay tại Hà Nội, kết quả kiểm tra cũng cho thấy, có những chi bộ khi sinh hoạt theo chuyên đề chỉ đọc nội dung, ít trao đổi, thảo luận. Cách thức thực hiện chuyên đề là liên hệ với tình hình thực tế tại cơ sở và đề ra biện pháp thực hiện ít được hiện thực hóa.

Thực hiện Kế hoạch số 03-KH/TƯ của Ban Bí thư TƯ Đảng về thực hiện Chỉ thị 03, trong Hướng dẫn số 12-HD/BTGTƯ ngày 27-7-2011 của Ban Tuyên giáo TƯ đã yêu cầu lựa chọn những vấn đề bức xúc, nổi cộm để tập trung giải quyết. Nội dung này đã chứng minh giá trị thực tiễn sống động khi được nhiều cấp ủy như thành phố Hà Nội, Bắc Giang, Bạc Liêu, Gia Lai, Đảng ủy khối các cơ quan TƯ, Quân ủy TƯ, Đảng ủy Công an TƯ... vận dụng hiệu quả. Tuy nhiên, việc thực hiện theo hướng dẫn này ở nhiều cấp ủy cơ sở chưa tốt. Ngay tại Hà Nội, nhiều vụ việc bức xúc, nổi cộm, trở thành tâm điểm của dư luận gần đây đều xuất phát từ sự chủ quan của cấp ủy cơ sở. Trong quá trình thực hiện những việc mới, việc khó, việc phức tạp, cấp ủy phường, xã, thị trấn thường không có sự chuẩn bị, thậm chí ứng phó lúng túng, có trường hợp "đổ thêm dầu vào lửa".

Những hạn chế cũ trong thực hiện Chỉ thị 03 chưa được khắc phục có nguyên nhân khách quan, nhưng chủ quan vẫn là cơ bản. Đó là vì cấp ủy Đảng cơ sở chưa làm hết trách nhiệm, trong khi cấp ủy cấp trên thiếu kiểm tra, giám sát. Đây là những nội dung được bộ phận giúp việc của Ban Bí thư về thực hiện Chỉ thị 03 đưa ra bàn sâu tại hội nghị tổng kết 3 năm thực hiện chỉ thị sẽ được tổ chức tới đây. Với lợi ích thiết thực của việc thực hiện Chỉ thị 03, các cấp ủy nên chủ động khắc phục, để những hạn chế cũ không còn là lực cản đối với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.