Kết luận thanh tra quản lý, sử dụng đất đai ở tỉnh Hà Tĩnh

Kết luận nêu rõ: về quản lý đầu tư dự án, trong thời gian qua, đầu tư trên địa bàn tỉnh tăng nhanh, góp phần chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp-xây dựng, tăng thu ngân sách Nhà nước. Nhiều công trình xây dựng hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội được đưa vào phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, an ninh-quốc phòng. Công tác quản lý đầu tư thời gian gần đây được quan tâm, chú trọng…

Tuy nhiên, trong quản lý đầu tư còn một số sai phạm, khuyết điểm như sau: Việc bố trí vốn theo kế hoạch đạt thấp so với tổng mức đầu tư được phê duyệt (44,28%); một số dự án đã triển khai đầu tư nhưng thiếu vốn. Việc giao nhận thầu thi công xây lắp bằng hình thức đấu thầu hạn chế hoặc chỉ định thầu chiếm tỷ lệ cao, vi phạm quy định tại Luật Đấu thầu 2005 và Luật Xây dựng năm 2003 với số lượng lớn (390 gói thầu xây lắp).

Nhiều gói thầu thực hiện đấu thầu rộng rãi có tỷ lệ giảm giá thấp, bộc lộ nhiều hạn chế trong việc tổ chức đấu thầu, dẫn đến thiếu tính cạnh tranh và thiếu tính minh bạch. Tình trạng chậm tiến độ các gói thầu quá lớn, có 557/1.120 gói thầu chậm tiến độ (chiếm 49,73%). Đáng chú ý có 60% số gói thầu trong tổng số 405 gói thầu thực hiện đấu thầu hạn chế và 34,92% gói thầu trong tổng số 252 gói thầu thực hiện chỉ định thầu chậm tiến độ…

Việc quản lý sử dụng đất đai nói chung và đất lâm nghiệp nói riêng tại một số huyện có dấu hiệu buông lỏng quản lý trong thời gian dài, là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến khiếu nại, tranh chấp, cá biệt có lúc có nơi phát sinh khiếu kiện, tranh chấp gay gắt, phức tạp, cần sớm được khắc phục, chấn chỉnh. Công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng ở huyện Kỳ Anh có một số khuyết điểm lớn, tiềm ẩn gây thất thoát ngân sách nhà nước và phát sinh khiếu kiện.

Trong quản lý đất đai đối với một số dự án khai thác khoáng sản còn một số tồn tại, thiếu sót. Việc bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định cư ở dự án Mỏ Thạch Khê tiến độ quá chậm (đến tháng 4/2013 chi trả hơn 316,850 tỷ đồng, chỉ đạt 9,11%), gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và đời sống bình thường người dân trong vùng bị ảnh hưởng…

Qua thanh tra phát hiện tổng số tiền sai phạm hơn 493,6 tỷ đồng, trong đó Công ty Formosa không thực hiện trách nhiệm kê khai và chưa nộp 136,7 tỷ đồng tiền thuế tài nguyên vào ngân sách nhà nước; vi phạm pháp luật về quản lý thuế và thuế tài nguyên. Đến nay, theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh, Cục Thuế Hà Tĩnh đã thu số tiền này vào ngân sách Nhà nước.

Công ty Trách nhiệm hữu hạn Gang Thép Hưng nghiệp Formosa tính thiếu 53,89 tỷ đồng phí bảo vệ môi trường so với quy định. Đến nay, theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh, Cục Thuế Hà Tĩnh đã thu số tiền này vào ngân sách Nhà nước.

Các chủ đầu tư đã thực hiện việc nộp tiền sử dụng đất không đúng tiến độ quy định, còn nợ 208,5 tỷ đồng tiền sử dụng đất, trong đó: Tập đoàn phát triển nhà và đô thị (HUD) nợ 103,2 tỷ đồng; Công ty Cổ phần TECCO Hà Tĩnh nợ 35,05 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà-Miền Trung nợ 56,3 tỷ đồng; Công ty Cổ phần đầu tư và xuất nhập khẩu cầu Treo nợ 13,8 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh, đến ngày 4/4/2014, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã thu hồi dự án của Công ty cổ phần TECCO Hà Tĩnh, Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà-Miền Trung; Công ty cổ phần đầu tư và xuất nhập khẩu cầu Treo đã thực hiện nghĩa vụ tài chính về ngân sách Nhà nước; Tập đoàn phát triển nhà và đô thị (HUD) đã nộp vào ngân sách Nhà nước 74 tỷ đồng, còn nợ 39,27 tỷ đồng.

Tiền thuê đất, thuê mặt nước đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Gang Thép Hưng nghiệp Formosa tính theo Hợp đồng thuê đất thiếu 46,05 tỷ đồng so với tiền thuê đất, thuê mặt nước tính theo giá cho thuê (đất, mặt nước) quy định tại thời điểm bàn giao đất thực tế.

Ủy ban Nhân dân huyện Kỳ Anh phê duyệt, chi trả 32,94 tỷ đồng bồi thường đối với diện tích đất “tranh chấp” cho hộ gia đình, cá nhân; phê duyệt chi trả 15,52 tỷ đồng bồi thường đối với điện tích đất “công ích,” đất do Ủy ban Nhân dân xã quản lý cho các đối tượng (cho cả hộ gia đình, cá nhân) không đúng quy định.

Từ kết quả trên, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo: Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh tăng cường công tác quản lý đầu tư trên địa bàn toàn tỉnh theo đúng quy định pháp luật; thực hiện nghiêm Chỉ thị 1792/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý đầu tư từ vốn ngân sách Nhà nước, vốn trái phiếu chính phủ và các quy định có liên quan.

Ủy ban Nhân dân tỉnh chấn chỉnh công tác giao, nhận thầu, thực hiện đúng các quy định của Luật đấu thầu; tăng cường các biện pháp, giải pháp nâng cao hiệu quả trong quản lý tiến quản lý giá thành, quản lý chất lượng; kiên quyết khắc phục tình trạng chậm trong giải phóng mặt bằng; kiểm tra, rà soát các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, khu nhà ở, khu thương mại; tăng cường công tác quản lý sử dụng đất đai.

Đồng thời, tỉnh tiếp tục xử lý các khuyết điểm, hậu quả, tồn tại, vi phạm từ nhiều năm trước đây; kiểm tra, rà soát toàn bộ công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng trong Khu kinh tế Vũng Áng, huyện Kỳ Anh để đảm bảo việc thu hồi, bồi thường, tái định cư và chi trả, thanh toán, quyết toán kinh phí theo đúng quy định pháp luật; thu hồi về ngân sách Nhà nước số tiền bồi thường, hỗ trợ không đúng quy định của pháp luật, nếu có trục lợi cá nhân thì phải xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật…

Về xử lý tài chính, Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu về ngân sách Nhà nước 39,27 tỷ đồng tiền thuê đất của Tập đoàn phát triển nhà và đô thị (HUD) còn nợ liên quan việc thực hiện dự án Khu dân đô thị Bắc thành phố Hà Tĩnh.

Kiểm tra, rà soát, làm rõ việc bồi thường 32,94 tỷ đồng cho diện tích “tranh chấp” và 15,52 tỷ đồng cho diện tích đất “công ích” ở Hội đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng huyện Kỳ Anh, Ủy ban Nhân dân huyện Kỳ Anh (liên quan đến việc thu hồi đất thực hiện dự án Formosa) để thu hồi về ngân sách Nhà nước tiền sai phạm.

Đồng thời, xử lý dứt điểm 33,45 tỷ đồng của Công ty cổ phần Kinh doanh nước Hà Tĩnh đã đầu tư thực hiện Dự án hệ thống cấp nước cho khu kinh tế Vũng Áng./.