HSBC: Giảm lãi suất không kích thích nhiều tăng trưởng tín dụng

Ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quyết định cắt giảm một loạt lãi suất từ ngày 18/3; trong đó lãi suất tái cấp vốn từ 7% xuống còn 6,5%, hạ trần lãi suất huy động từ 7% xuống 6%... Ngân hàng HSBC đã đưa ra một vài phân tích.

NHNN giảm một loạt lãi suất trong bối cảnh chỉ số lạm phát thấp trong tháng 2 và tăng trưởng tín dụng ỳ ạch trong cả năm cho thấy nhu cầu nội địa rất yếu. Lạm phát tháng 2 tăng 4,6% so với cùng kỳ năm ngoái so với mức 5,5% của tháng giêng trong khi lạm phát theo tháng chỉ tăng 0,5% với nguyên nhân chính đa phần là do lạm phát giá cả thực phẩm trong khi giá của một số mặt hàng cơ bản lại giảm. “Điều này phản ánh nhu cầu tiêu thụ và đầu tư của người Việt yếu. Mức chênh lệch sản lượng tiếp tục âm và chúng tôi cho rằng tăng trưởng sẽ ở dưới mức khuynh hướng trong năm nay và năm sau, khiến cho nguồn vốn quốc gia và lao động tiếp tục tiếp tục dư thừa trong thời gian dài hơn nữa” - HSBC nhận định.

Ngân hàng này cũng cho rằng, tăng trưởng tín dụng tính đến thời điểm hiện tại vẫn âm (tính đến 13/3, tín dụng của toàn hệ thống giảm 1,05% so với cuối 2013) .cho thấy hệ thống ngân hàng Việt Nam sẽ còn đóng băng trừ khi những cải cách thực sự quan trọng được tiến hành để giải quyết vấn đề nợ xấu. Nguồn vốn tiền đồng dư thừa trong hệ thống phản ánh nhu cầu vay thấp. Việc giảm lãi suất huy động tiền đồng và giảm lãi suất tái cấp vốn là những nỗ lực của NHNN để hỗ trợ nền kinh tế đang bị “bủa vây”.

Đáng chú ý, theo HSBC, việc giảm trần lãi suất huy động sẽ có nhiều khả năng khiến cho người dân gửi tiết kiệm theo đuổi các hình thức đầu tư tài sản khác với lãi suất cao hơn, thay vì thúc đẩy các hoạt động của nền kinh tế. Và trong bối cảnh lãi suất cho vay qua đêm hiện tại ở mức 1,3% và lãi suất thị trường mở (OMO) ở mức 5,5% (nhiều khả năng giảm xuống 5% vào ngày mai), các điều kiện cấp vốn tiền đồng rẻ cho thấy lãi suất không phải là nguyên nhân chính đứng đằng sau hiện tượng tăng trưởng tín dụng trì trệ của Việt Nam. “Cứ cho rằng lãi suất OMO sẽ được cắt giảm 0,5% vào ngày mai và lạm phát toàn phần tháng 3 chỉ tăng ở mức 0,1% so với tháng trước thì mức lãi suất chính sách thực tế trong tháng 3 sẽ chỉ bằng 0%. Điều đó có nghĩa rằng đối với các doanh nghiệp và cá nhân quản trị tài chính tốt thì các điều kiện huy động vốn khá rẻ” - HSBC phân tích.

Chính vì vậy, ngân hàng này cho rằng cắt giảm lãi suất sẽ không có ảnh hưởng lớn đến việc tăng trưởng cho vay. “Một khi các khoản nợ xấu vẫn còn chưa được giải quyết, ngân hàng sẽ khó có thể thúc đẩy tăng trưởng cho vay được. Điều đó có nghĩa rằng nhu cầu nội địa ở Việt Nam sẽ còn tiếp tục trì trệ khiến cho tăng trưởng sẽ vẫn nằm dưới mức khuynh hướng chỉ khoảng 5,6% trong năm 2014. Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển với nền kinh tế không đồng đều, trong đó những doanh nghiệp thiên về xuất khẩu sẽ nổi trội hơn trong khi những doanh nghiệp phục vụ thị trường nội địa sẽ chịu những điều kiện tín dụng khó khăn và nhu cầu trì trệ” - HSBC nhấn mạnh.

HSBC kỳ vọng lạm phát sẽ tăng trong những tháng tới mặc dù sẽ chậm do mặt bằng giá cả không mấy thuận lợi (từ tháng 3 đến tháng 6.2013, lạm phát theo tháng trung bình 0%), lạm phát giá cả thực phẩm và giá điện nhiều khả năng tăng cao hơn trong những tháng đầu hè). Nếu đúng như vậy, NHNN sẽ không cắt cắt giảm trong quý II/2014.