Hà Nội: Giá nước sạch tăng không ảnh hưởng nhiều đến đời sống

(HNMO) – Từ ngày 1/1/2010, Hà Nội đã tăng giá bán nước sạch trên địa bàn thành phố. Sau gần hai tháng thực hiện, PV HNMO đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Như Hải – Tổng Giám đốc Công ty nước sạch Hà Nội để đánh giá lại tác động của việc tăng giá mặt hàng thiết yếu này đến đời sống nhân dân Thủ đô cũng như biết thêm về chiến lược “phủ sóng” 100% các quận nội thành Hà Nội có nước sạch vào cuối năm nay.

* Thưa ông, sau tháng thu tiền điện tăng giá đầu tiên, công ty có gặp phải những thắc mắc, khiếu nại từ nhân dân không?

* Đúng là chúng tôi thu tiền nước sau 1 tháng, tháng 2/2010 vừa thu tiền nước của tháng 1/2010. Chúng tôi chưa cập nhật, đánh giá hết được những tác động của việc tăng giá nước với người dân. Tuy nhiên, khi xây dựng phương án tăng giá nước, liên ngành đã có 4 phương án trình UBND TP Hà Nội để chọn ra phương án tối ưu nhất, hạn chế ảnh hưởngđến đời sống của người dân. Suốt 5 năm qua (từ năm 2005), giá nước đến nay mới điều chỉnh, nhưng với 16m³ đầu tiên được tính với giá 4.000 đồng cho một m³, là giá bán dưới giá thành sản xuất. Giá sản xuất 1m³ thời điểm xây dựng phương án tăng giá là 4.682 đồng/m³. Một hộ trung bình 4 người, dùng 16m³ nước hộ/tháng, mỗi hộ tính ra mỗi tháng chỉ phải trả thêm 19.200đ/hộ, so với bình quân thu nhập của người dân là không nhiều. Đáng chú ý là bên cạnh việc tăng giá nước, từ nay khách hàng được hưởng lợi ích từ việc Công ty nước sạch Hà Nội phải có trách nhiệm bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế đồng hồ nước định kỳ cho các hộ. Các hộ dùng nước mới được lắp đặt miễn phí đồng hồ, trị giá khoảng 1,6 triệu đồng (tính ra hộ dân này được hưởng lợi 15.400 đồng/tháng trong vòng đời sử dụng của đồng hồ).

Nhìn chung, chúng tôi không gặp phải thắc mắc của người dân về giá cả, chỉ có một số rất ít các cụ hưu băn khoăn, dù gia đình dùng rất ít nước, ít hơn 4m³/tháng nhưng vẫn phải trả 4m³ với giá 16.000 đồng. Tôi xin giải thích rằng, 4m³ nước đó là mức tối thiểu người dân phải trả, vì công ty phải có chi phí quản lý, nhân công… để duy trì hoạt động sản xuất và cung cấp nước.

Theo khảo sát, giá nước sạch ở Việt Nam hiện nay đang thấp nhất trong khu vực. Người dân các nước trong khu vực phải trả chi phí nước sạch chiếm từ 2,5% - 4% thu nhập, ở Việt Nam hiện chiếm chưa đến 2%.

* Được biết, Công ty đang có 61,1% khách hàng sử dụng nước sinh hoạt, tức là sử dụng nước dưới giá thành sản xuất. Việc tăng giá vừa qua vẫn chưa đủ bù đắp chi phí sản xuất. Trong khi đó, từ 1/3/2010, giá điện lại rục rịch tăng 6,8%. Vậy công ty xoay xở thế nào?

* Trong giá sản xuất nước, điện chiếm từ 43- 47% giá thành, chưa kể hóa chất và các vật liệu khác. Việc tới đây tăng giá điện sẽ làm hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty khó khăn hơn nhiều. Chúng tôi phải hoạt động bù đắp từ những lĩnh vực khác như thi công, xây lắp, kinh doanh nước tinh khiết... Bên cạnh đó là thành phố hỗ trợ các dự án đầu tư phát triển, cho phép kéo dài khấu hao. Sản phẩm nước sạch là loại hình rất đặc biệt, có ảnh hưởng đến đời sống – sức khỏe của nhân dân nên việc sản xuất kinh doanh của công ty chỉ một phần theo hướng thị trường, còn lại là công ích xã hội.

* Bước vào năm Đại lễ 1000 năm Thăng Long, được biết công ty phấn đấu thực hiện mục tiêu 100% dân số các quận nội thành Hà Nội được cấp nước sạch vào cuối năm. Xin ông cho biết rõ về kế hoạch này?

* Hà Nội trước khi mở rộng, các quận nội thành được cấp nước sạch với tỷ lệ 80 – 85%. Sau khi Hà Nội mở rộng, từ 14 quận, huyện đã nâng lên thành 29 quận, huyện. Tỉnh Hà Tây cũ trước kia chỉ có TP Hà Đông và Thị xã Sơn Tây được cấp nước sạch; các vùng khác được cung cấp từ nhiều nguồn nước nhỏ lẻ khác... Trong năm 2010 này, công ty sẽ thực hiện mục tiêu 100% dân số các quận nội thành được cấp nước sạch. Theo đó, công ty sẽ triển khai dự án cấp nước cho 6 phường ở quận Hoàng Mai với tổng số 25.000 hộ với 112.500 dân sẽ được cấp nước vào quý 3/2010. Dự án xây dựng hệ thống cấp nước 3 phường còn lại của quận Long Biên với tổng số 4.400 hộ, 19.800 dân sẽ được cấp nước vào cuối quý 1/2010.

Bên cạnh đó, các dự án cấp nước ở các huyện cũng được thực hiện đúng kế hoạch. Như dự án xây dựng hệ thống cấp nước thôn Trù – xã Cổ Nhuế với tổng số 1.600 hộ, 7.200 dân sẽ được cấp nước vào quý 1/2010; Dự án xây dựng hệ thống cấp nước xã Đông Ngạc – huyện Từ Liêm có tổng số 6.327 hộ với 28.500 dân sẽ được cấp nước vào quý 1/2010; Dự án cấp nước xã Liên Mạc – huyện Từ Liêm với tổng số 7.000 hộ, 31.500 dân sẽ được cấp nước vào quý 4/2010; Dự án xây dựng hệ thống cấp nước 3 xã Kim Chung, Võng La, Đại Mạch huyện Đông Anh có tổng số 4.000 hộ, với 18.000 dân sẽ được cấp nước vào quý 2/2010.

Năm 2010, công ty tiếp tục triển khai các dự án phát triển nguồn và mạng như: Dự án nâng công suất nhà máy nước Gia Lâm lên 60.000 m³/ngày đêm; Cấp nước cho xã Kiêu Kỵ, huyện Gia Lâm; Xây dựng hệ thống cấp nước cho khu vực Yên Viên – huyện Gia Lâm; Dự án hoàn thiện mạng lưới cấp nước lấy nguồn từ Nhà máy nước Gia Lâm; Xây dựng hệ thống cấp nước cho huyện Thanh Trì; Đồng thời sẽ lập dự án đầu tư xây dựng mạng lưới cấp nước dọc trục Láng – Hòa Lạc sử dụng mặt nước Sông Đà (TP Hà Nội đã có tờ trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư vay Ngân hàng Thế giới 2.400 tỷ đồng để thực hiện dự án này); Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy nước mặt sông Đuống, giai đoạn I 300.000m³/ngày đêm, giai đoạn II 600.000m³/ngày đêm.

* Có thể thấy mạng lưới cung cấp nước sạch của Hà Nội đang ngày càng rộng. Vậy chất lượng nước cung cấp có được đảm bảo đến người sử dụng cuối cùng không ông?

* Nguồn nước sạch công ty cung cấp được khai thác từ 12 nhà máy nước, 7 trạm sản xuất với tổng công suất 560.000 m³/ngày đêm. Nước sạch sản xuất đạt tiêu chuẩn 1329 của Bộ Y tế. Nước từ đầu vòi sản xuất của nhà máy có thể uống trực tiếp được.

Đáng tiếc là trong quá trình cấp nước đến các hộ dân, có một số nơi bị xâm hại. Với tốc độ đô thị hóa nhanh như hiện nay, nhiều người ví Hà Nội như một đại công trường với nhiều công trình được tu sửa, xây mới nhưng hệ thống hạ tầng ngầm lại không được quy hoạch đầy đủ, xây được hạng mục này lại phá vào hạng mục kia. Hàng tháng chúng tôi phải xử lý hàng trăm điểm bị người ta đào vỡ ống nước, làm thất thoát, ảnh hưởng đến nguồn nước phải xử lý. Tôi rất mong thành phố sớm có một nhạc trưởng quản lý thống nhất hệ thống hạ tầng kỹ thuật; có hệ thống pháp lý, chế tài xử phạt đủ mạnh các vi phạm tới công trình cấp nước, nâng cao ý thức sử dụng nước sạch và bảo vệ nguồn nước sạch cho cộng đồng.

* Xin cảm ơn ông!