GPMB Khu công nghệ cao Hòa Lạc: Không quyết liệt sẽ lỗi hẹn

Vấn nạn tái lấn chiếm
Khu CNC Hòa Lạc rộng 1.586ha thuộc địa bàn 6 xã Thạch Hòa, Đồng Trúc, Tân Xã, Hạ Bằng, Bình Yên (Thạch Thất) và Phú Cát (Quốc Oai). Vướng mắc lớn nhất tại dự án này là khâu GPMB. Sau gần 12 năm triển khai thực hiện, tổng diện tích đã bồi thường, hỗ trợ và bàn giao mặt bằng mới chỉ được 855,5ha, đạt 54%. Việc GPMB rơi vào bế tắc từ khi Hà Tây hợp nhất vào Hà Nội, đặc biệt là từ khi Chính phủ ban hành Nghị định 69/2009/NĐ-CP bổ sung một số quy định về giá đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thay đổi chính sách đền bù GPMB. Toàn bộ phương án đền bù theo khung giá cũ tỉnh Hà Tây phê duyệt trước đó không thực thi được.

Trong năm 2009, việc GPMB gặp nhiều khó khăn, tiến độ dậm chân tại chỗ, nguồn vốn khoảng 170 tỷ đồng bố trí cho GPMB không được giải ngân đúng hẹn. Một số xã rất khó GPMB như Thạch Hòa (Thạch Thất), dọc ven đường 21... các hộ vẫn bám trụ kinh doanh. Ông Cấn Văn Lai, Trưởng ban Bồi thường GPMB Thạch Thất cho biết, hiện nay vi phạm quy hoạch trong Khu CNC Hòa Lạc khá phổ biến như xây dựng công trình mới, khai thác đất, trồng cây mới… nhưng chưa có biện pháp ngăn chặn, xử lý hữu hiệu. Trong số diện tích đã GPMB bàn giao cho Ban Quản lý Khu CNC có một số đất sạch nhưng chưa sử dụng, trong khi các hộ dân mất đất không có việc làm tự ý tái lấn chiếm, gây bức xúc trong dư luận và khó khăn trong vận động nhân dân tiếp tục GPMB diện tích còn lại. Tiến độ xây dựng khu tái định cư di chuyển các hộ dân quá chậm.

Dự án Khu CNC Hòa Lạc phải thu hồi đất nông nghiệp, đất ở của 10.000 hộ dân, trong đó có 1.288 hộ có nhà ở cần phải bố trí đất tái định cư. Tuy  nhiên, cho tới thời điểm này mới triển khai xây dựng giai đoạn 1 khu tái định cư bắc đường 84 thuộc địa bàn xã Bình Yên, diện tích 36ha, đáp ứng cho 653 hộ dân.

Đâu là giải pháp?
Theo TS Nguyễn Văn Lạng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Trưởng ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc, Việt Nam cam kết với cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), tới năm 2011 sẽ hoàn tất GPMB. Tuy nhiên, thực tế với những phương án đền bù đã trả tiền trước theo chính sách cũ, người dân có những phản ứng không tích cực, so sánh hơn thiệt với chính sách mới, dẫn đến tình trạng tái lấn chiếm đòi tiền đền bù thêm, đồng thời gây khó khăn trong khâu kiểm đếm tiếp theo. Nếu công tác GPMB không được đẩy mạnh trong thời gian tới thì vấn đề hạ tầng kỹ thuật chung của Khu CNC sẽ không thể đồng bộ, kết nối hạ tầng giao thông gặp nhiều bất cập. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn mà chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới tiến trình kêu gọi đầu tư của Khu CNC trong thời gian tới.

Để đẩy nhanh tiến độ GPMB Khu CNC Hòa Lạc, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo yêu cầu UBND TP Hà Nội cần tập trung mọi biện pháp để năm 2011 phải hoàn thành GPMB. Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Huy Tưởng khẳng định, trong năm 2010 thành phố sẽ thực hiện nhiều quyết sách và thường xuyên họp bàn với các đơn vị liên quan kiểm điểm tiến độ để có biện pháp tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, chính sách GPMB và công tác tái định cư cho các hộ dân; sẽ hoàn thành 2 khu tái định cư cho các hộ dân phải di dời tại bắc Phú Cát và bắc đường 84.

Giữa tháng 5 vừa qua, Ban Quản lý đầu tư phát triển các cụm, điểm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp Hà Nội đã báo cáo UBND TP Hà Nội xem xét, quyết định giao cho UBND huyện Thạch Thất làm chủ đầu tư GPMB diện tích trong Khu CNC Hòa Lạc và xây dựng  khu tái định cư giai đoạn 2. Kết quả chỉ giải phóng được 54% sau gần 12 năm, việc hoàn thành GPMB diện tích còn lại trong năm 2011 theo đúng cam kết với JICA sẽ rất khó đúng hẹn nếu không quyết liệt.

UBND huyện Thạch Thất vừa huy động lực lượng, phương tiện tháo dỡ 37 công trình xây dựng thuộc diện phải giải tỏa trên địa bàn xã Thạch Hòa để thực hiện dự án mở rộng đường Láng - Hòa Lạc phục vụ Đại lễ 1000 năm Thăng Long. Dư luận mong muốn UBND huyện Thạch Thất tiếp tục thực hiện cưỡng chế, giải tỏa, xử lý dứt điểm những công trình vi phạm tại dự án Khu CNC Hòa Lạc.