Gỡ mối bất đồng

Cái bắt tay siết chặt, cùng lời cổ vũ đầy thiện chí của người đồng cấp - Tổng thống Mỹ Barack Obama trước báo giới sau cuộc hội đàm kéo dài 1 giờ tại phòng Bầu Dục (ngày 12-5) không những làm nức lòng ông Hamid Karzai mà còn chứng tỏ với cộng đồng quốc tế rằng, mối quan hệ đồng minh Mỹ - Afghanistan đã vượt qua giai đoạn khó khăn. Tổng thống B.Obama khẳng định: "Những thông tin cho rằng mối quan hệ giữa hai chính phủ Mỹ và Afghanistan đang căng thẳng và rạn nứt phần lớn đều bị thổi phồng". Có lẽ, đó là điều mà vị Tổng thống thân phương Tây này không thể mong muốn hơn.

Một tháng trước (hồi đầu tháng 4-2010), ông H.Karzai đã lớn tiếng cáo buộc phương Tây cố tình phá hoại cuộc bầu cử Quốc hội vào tháng 9 tới của Afghanistan.Ông H.Karzai cho rằng, "người nước ngoài không muốn Afghanistan tiến hành bầu cử Quốc hội, muốn làm cho Quốc hội Afghanistan suy yếu và hoạt động không hiệu quả". Cáo buộc của người đứng đầu Afghanistan đã như giọt nước làm tràn ly bởi những căng thẳng dồn nén bấy lâu. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Philip Crowley tuyên bố, phương Tây "không chấp nhận sự chỉ trích đó". Chính quyền của Tổng thống B.Obama hiểu sự căng thẳng sẽ không có lợi cho cuộc chiến chống khủng bố mà Lầu Năm Góc đang triển khai tại khu vực nóng bỏng này. Ông H.Karzai cũng biết, mối bất hòa ấy sẽ chẳng thể mang lại nhiều giá trị, không thể vun vén cho quyền lợi mà vị Tổng thống thân phương Tây này đang tạo dựng. Tuy nhiên, chưa bên nào vượt qua được trở ngại, gạt bỏ bất đồng để đến với nhau. Do đó, chuyến công du của Tổng thống H.Karzai được xem là gặt hái nhiều thành quả ngoài mong đợi.

Thành quả đó thể hiện qua cuộc gặp Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton (ngày 11-5) và quan trọng nhất là cuộc hội đàm tại phòng Bầu Dục (ngày 12-5) với Tổng thống B.Obama. Các cuộc gặp cho thấy bất đồng giữa bên đã được gỡ bỏ. Cả ông H.Karzai và Tổng thống B.Obama đã không né tránh các vấn đề nhạy cảm từng gây ra những hiểu lầm và xáo trộn mạnh trong quan hệ hai nước những tháng gần đây. Khi nhận định về mối quan hệ giữa hai bên, người đứng đầu Nhà Trắng nêu rõ, "quan hệ đối tác chiến lược với Kabul ngày càng được củng cố" và hai bên đã "khẳng định lại mục tiêu chung" trong cuộc chiến chống Al Qaeda tại Afghanistan và Pakistan, nhằm ngăn chặn mạng lưới khủng bố này có thể đe dọa nước Mỹ hoặc các đồng minh trong tương lai. Ông chủ Nhà Trắng đã ghi nhận những tiến bộ của Chính phủ H.Karzai trong cuộc chiến chống tham nhũng; đồng thời tuyên bố chịu trách nhiệm về những cái chết của dân thường Afghanistan trong các chiến dịch quân sự của Mỹ ở đây… Những diễn biến này cho thấy, Afghanistan và Mỹ đã xích gần nhau hơn, trong mối quan hệ đồng minh chiến lược trên mặt trận Afghanistan trong chiến lược chống khủng bố của Mỹ sau chuyến công du của ông H.Karzai.

Trong bối cảnh liên quân do Mỹ đứng đầu tại Afghanistan đang tăng tốc sang giai đoạn quan trọng kế tiếp trong chiến dịch quân sự chống phiến quân Taliban trong khu vực, thành công của chuyến đi là nhân tố quan trọng để Washington bước tiếp trong chiến lược chuyển trọng tâm chiến trường ngoài Mỹ tới Afghanistan. Với ông H.Karzai, khỏa lấp được bất đồng với Mỹ sau chuyến thăm tạo bàn đạp vững chắc để ông khẳng định vị trí trong cuộc bầu cử Quốc hội tại Afghanistan vào tháng 9 tới.