Giảm thủ tục, đẩy nhanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Đặc biệt, tiến độ cấp GCN được đẩy nhanh đáng kể sau khi Sở Tài nguyên và Môi trường cắt giảm thủ tục hành chính. Tại cuộc giao ban báo chí thường kỳ do Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức mới đây, Phó Giám đốc Sở TN-MT Hà Nội, ông Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết, quy trình cấp GCN cho nhà ở dự án thương mại được cắt giảm từ 6 đến 7 thủ tục xuống còn 3-4 thủ tục.

Về cơ bản, người mua nhà chỉ cần nộp hợp đồng mua bán nhà ký với chủ đầu tư, biên bản thanh lý hợp đồng giữa chủ đầu tư và người mua, biên bản bàn giao nhà hoặc hóa đơn tài chính mua bán. Tùy dự án, có thể có thêm thủ tục thứ tư là hồ sơ kỹ thuật thửa đất. Đặc biệt, về thời gian thụ lý hồ sơ, ông Nguyễn Hữu Nghĩa khẳng định, đã được rút xuống còn 20 ngày, thay vì 30 ngày như quy định. Sở còn tổ chức các tổ kiểm tra, đôn đốc cán bộ, viên chức thực hiện, không để hồ sơ quá hạn, trừ các trường hợp có lý do đặc biệt.

Mọi quy trình, thủ tục cần thiết đều được công bố tại bộ phận “một cửa” tiếp nhận hồ sơ hoặc khách hàng có thể truy cập vào Cổng thông tin điện tử của Sở TN-MT và UBND TP Hà Nội để xem chi tiết.

Cùng với việc cải cách thủ tục hành chính, Hà Nội cũng chủ động, linh hoạt trong giải quyết cấp GCN cho phù hợp với thực tế. Theo quy định, các chủ đầu tư dự án khu đô thị, nhà ở phải có trách nhiệm hoàn thiện hồ sơ cấp GCN cho khách hàng, chuyển cho cơ quan chức năng giải quyết. Tuy nhiên, chủ đầu tư thường làm theo đợt, chờ bán xong, bàn giao cả khu nhà rồi mới hoàn thiện hồ sơ nên có tình trạng hộ muốn làm sớm phải đợi hộ chưa muốn làm; chưa kể thực tế có không ít trường hợp mua nhà nhưng không ở, mua đi - bán lại qua nhiều chủ… nên không thể làm được "sổ đỏ", dẫn đến chậm trễ, ảnh hưởng tiến độ chung.

Vì vậy, TP Hà Nội có chủ trương cho phép các hộ tự hoàn thiện hồ sơ và yêu cầu chủ đầu tư hỗ trợ, cung cấp đủ hồ sơ cần thiết để các hộ làm thủ tục cấp GCN. Với những dự án mà chủ đầu tư có sai phạm, vướng mắc với thành phố về nghĩa vụ tài chính, đất đai…, Chính phủ đã chỉ đạo giải pháp tháo gỡ, theo đó chủ đầu tư có sai phạm thì phải xử lý, nhưng không để ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua nhà. Những trường hợp đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính, hộ dân sẽ được cấp GCN.

Lãnh đạo Sở TN-MT Hà Nội cho biết, đến nay toàn thành phố đã cấp hơn 1,25 triệu GCN; hơn 1,45 triệu thửa đất đã kê khai, đạt 86%. Tuy nhiên, nếu tính trên tổng số hồ sơ đủ điều kiện cấp GCN, TP Hà Nội đã cơ bản hoàn thành 100%. 144.011 thửa đất tồn đọng, chưa được giải quyết, hầu hết do có nguồn gốc sử dụng vi phạm pháp luật đất đai; lấn chiếm, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép; nhận giao đất trái thẩm quyền; nằm trong hành lang bảo vệ công trình công cộng; vi phạm pháp luật về đất đai bị tòa án xử lý hoặc có kháng nghị của viện kiểm sát, kết luận của cơ quan thanh tra các cấp…

Đối với nhà ở dự án, mặc dù tiến độ cấp GCN được đẩy nhanh nhưng ước tính số trường hợp cần cấp GCN còn khá lớn, khoảng 300.000 hồ sơ (kể cả dự án đang triển khai xây dựng, chưa bàn giao nhà). Nguyên nhân dự án nhà ở nợ GCN do chủ đầu tư vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng, xây dựng không đúng quy hoạch, thiết kế, giấy phép được cấp; chưa hoàn tất thủ tục pháp lý về đất đai nhưng đã xây dựng và bán nhà; giao đất cho đơn vị làm nhà ở nhưng chia cho cán bộ, nhân viên tự làm nhà ở; nợ nghĩa vụ tài chính đất đai…