Giẫm đạp gần Mecca do "cấm đường để đón khách VIP"

Theo tờ Telegraph, ông Mohammad Jafari, nhà tư vấn cho các công ty tổ chức tour hành hương Hajj tại Anh khẳng định, cảnh chen lấn dẫn tới giẫm đạp chết người xuất phát từ việc cảnh sát chặn 2 lối vào để đón đoàn khách VIP tới cung điện nhà vua Salman gần đó.

Giới chức Ả-rập Xê-út đã phản ứng đầy giận dữ sau khi có thông tin này.

Phát biểu với đài BBC trong sáng thứ Sáu, ông Jafari nói: “Lí do chính đằng sau tai nạn này đó là nhà Vua ở trong cung điện khi đó đang đón tiếp các quan khách…vì thế họ đã đóng hai lối vào, khiến những người ở đây không thể đi tiếp. Nếu chặn một dòng người lại, số lượng người tại khu vực đó sẽ không ngừng tăng lên, và cuối cùng sẽ có tai nạn”.

Tuyên bố này sau đó bị Hoàng tử Mohammed bin Nawaf Al Saud, đại sứ của Ả-rập Xê-út tại London bác bỏ. “Những tuyên bố rằng vụ giẫm đạp xảy ra sau khi đường bị cấm do một sự kiện cấp bộ trưởng hoặc có một đoàn quan khách là sai. Đoàn xe của các quan khách cấp cao của Quốc vương không di chuyển qua khu vực này”.

Vụ giẫm đạp đãn khiến 717 người thiệt mạng và 863 người khác bị thương, giới chức địa phương xác nhận.

Giới chức Ả-rập Xê-út đến nay vẫn khẳng định chính những người hành hương phải chịu trách nhiệm về vụ giẫm đạp, khi không tuân thủ nghiêm túc thời gian biểu được đưa ra về thời điểm hành hương. Tuy vậy, một số nhân chứng tại hiện trường cho biết chính khả năng quản lý kém cùng việc cấm đường bất ngờ là nguyên nhân gây ra giẫm đạp.

“Không hề có khoảng chống để xoay xở”, Aminu Abubakar, một phóng viên cấp cao người Nigeria của hãng thông tấn AFP, người cũng tham gia hành hương cho biết. Ông Abubakar chỉ may mắn thoát chết vì khi đó đang đi ở phía đầu của đoàn người. Trong tối 25/9, ông đã thuật lại khoảnh khắc những ông bố bà mẹ cố gắng cứu con mình bằng cách ném chúng sang phía trại của người hành hương gần đó.

“Họ ném chúng lên nóc của những ngôi lều”, phóng viên này cho biết. “Hầu hết họ không thể sống sót”.

Tiến sỹ Sean McLouglin, giảng viên cấp cao về Hồi giáo tại đại học Leeds, Anh, người từng có thời gian nghiên cứu về trải nghiệm của cộng đồng người Hồi giáo Anh trong dịp hành hương Hajj, cho biết nhiều tín đồ tức giận với chất lượng chuyến đi của họ.

Chính phủ Ả-rập Xê-út đã tăng mạnh quy mô đợt hành hương từ chưa tới 100.000 người năm 1950 lên gần 3 triệu người như hiện nay, và khiến du lịch tín ngưỡng trở thành một trong những ngành “hốt bạc” của vương quốc này.

Những người chỉ trích tin rằng việc mở rộng chủ yếu tập trung vào cung cấp khách sạn hạng sang cùng các trung tâm mua sắm cho những du khách giàu có, thay vì đảm bảo an toàn cho toàn bộ du khách.

“Trong 10 năm trở lại đây chưa có vụ việc nghiêm trọng nào xảy ra tại Hajj, và mọi thứ có vẻ như được cải thiện. Nhưng với hơn 700 người thiệt mạng, nó khiến bạn phải đặt câu hỏi phải có gì đó không ổn với quy mô của cuộc hành hương này”, ông McLoughlin khẳng định trên tờ Telegraph.