Giải pháp quản lý, điều hành và bình ổn giá sau Tết

Xăng, dầu gây áp lực lên mặt bằng giá

Theo Bộ Tài chính, sau Tết Nguyên đán, dự báo một số yếu tố gây áp lực lên mặt bằng giá chung là giá các mặt hàng xăng, dầu đang ở mức cao, do chịu tác động từ thị trường thế giới. Trong kỳ điều hành ngày 11-2, giá xăng dầu dự báo sẽ chịu áp lực điều chỉnh tăng rất lớn, từ đó gây sức ép đến giá các mặt hàng sử dụng xăng, dầu là đầu vào cho sản xuất.

Bên cạnh đó, giá nhiều mặt hàng nguyên liệu, vật tư vẫn chịu áp lực lớn từ xu hướng tăng giá trên thế giới. Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ, kích thích kinh tế cũng sẽ có tác động nhất định lên mặt bằng giá cả.

Trong khi đó, một số yếu tố chính giảm áp lực lên mặt bằng giá là nguồn cung các mặt hàng tiêu dùng, lương thực, thực phẩm trong nước vẫn dồi dào, đáp ứng được nhu cầu của người dân nên giá cả dự kiến không có nhiều biến động, sớm trở lại bình thường sau Tết. Giá dịch vụ viễn thông, bưu chính cơ bản ổn định.

Ngoài ra, các địa phương cũng hạn chế tổ chức các hoạt động lễ hội, vui chơi đầu năm để phòng, chống dịch Covid-19, do đó, giá nhiều dịch vụ không có diễn biến bất thường.

Từ ngày 1-2, thuế giá trị gia tăng (VAT) của nhiều hàng hóa, dịch vụ giảm từ mức 10% xuống 8%, góp phần giảm giá thành sản phẩm. Quan trọng hơn, kinh nghiệm và sự kiên định trong chủ trương ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát của Quốc hội, Chính phủ giúp củng cố niềm tin của doanh nghiệp và người dân, từ đó ổn định kỳ vọng lạm phát.

7 giải pháp quản lý, điều hành và bình ổn giá

Bộ Tài chính cho biết, việc quản lý, điều hành giá năm 2022 tiếp tục chủ động, linh hoạt ngay từ những tháng đầu năm 2022, bảo đảm kiểm soát tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân cả năm ở mức khoảng 4% theo mục tiêu Quốc hội đề ra, đồng thời, tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân; tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường các dịch vụ công và hàng hóa do Nhà nước quản lý khi điều kiện cho phép và đẩy nhanh hoàn thiện hệ thống pháp luật về giá, trình Quốc hội xem xét.

Bộ Tài chính cũng đề xuất các bộ, ngành, địa phương tập trung một số giải pháp tăng cường quản lý, điều hành nhằm bình ổn giá cả thị trường sau Tết Nguyên đán.

Thứ nhất, tiếp tục điều hành chính sách tài khóa chủ động, chặt chẽ, phối hợp với chính sách tiền tệ linh hoạt, để tạo sự hài hòa, hiệu quả, hợp lý với các chính sách kinh tế vĩ mô chung; qua đó, hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân, tạo cơ sở cho việc kiểm soát lạm phát chung.

Thứ hai, theo dõi sát diễn biến kinh tế thế giới, tình hình lạm phát chung, diễn biến giá cả các mặt hàng nhiên liệu và vật tư chiến lược để kịp thời ứng phó trong điều hành sản xuất, cân đối cung cầu và xuất, nhập khẩu, tạo điều kiện cho công tác quản lý, điều hành giá nhằm kiểm soát lạm phát trong nước ngay từ những tháng đầu năm 2022.

Thứ ba, trước xu hướng tăng giá các mặt hàng nguyên nhiên vật liệu, năng lượng sau Tết, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương chủ động nắm bắt diễn biến giá xăng, dầu thế giới, phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để tính toán mức sử dụng, trích lập quỹ bình ổn giá phù hợp trong kỳ điều hành ngày 11-2 nhằm hạn chế tác động mạnh đến thị trường trong nước.

Thứ tư, giám sát, thực hiện kê khai giá, niêm yết giá; công khai thông tin về giá. Cùng với đó đẩy mạnh kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý giá, thuế, phí, lệ phí trên địa bàn, nhất là đối với những hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu như vận tải, nông sản thực phẩm, trông giữ xe...; xử lý nghiêm trường hợp vi phạm, lợi dụng dịp lễ, Tết để tăng giá bất hợp lý, trường hợp đưa tin thất thiệt gây bất ổn thị trường, giá cả...

Thứ năm, đối với giá một số mặt hàng thuộc danh mục Nhà nước định giá, tiếp tục điều hành thận trọng, để bảo đảm dư địa điều hành CPI cả năm. Trên cơ sở các kịch bản cụ thể đã xây dựng đầu năm, các bộ quản lý ngành, lĩnh vực chủ động phối hợp với Bộ Tài chính, Tổng cục Thống kê rà soát, tính toán phương án điều chỉnh, đánh giá tác động đối với kinh tế - xã hội, mặt bằng giá, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để chủ động điều hành khi có dư địa.

Thứ sáu, kiểm soát chặt chẽ mức giá và các chi phí nhập, chi phí xuất cấp, chi phí bảo quản hàng dự trữ quốc gia thuộc phạm vi quản lý trực tiếp; đề xuất và chỉ đạo kịp thời việc xuất cấp hàng dự trữ quốc gia đối với các địa phương bị thiên tai, bão lũ, dịch bệnh...

Thứ bảy, tiếp tục chú trọng thông tin, tuyên truyền về điều hành giá, nhất là các mặt hàng Nhà nước còn định giá, mặt hàng nhạy cảm đến người dân, công khai, minh bạch thông tin về giá để kiểm soát lạm phát kỳ vọng; hạn chế những thông tin thất thiệt gây hoang mang cho người tiêu dùng và gây bất ổn thị trường.