Giá dầu “ngược dòng” trong khó khăn

Giữa lúc kinh tế thế giới vẫn bề bộn trong khó khăn, giá dầu đã bất ngờ ngược dòng với chuỗi tăng giá liên tiếp. Khép tuần ở mức 96,21 USD/thùng, dầu thô đã vượt đỉnh của 3 tháng bằng không khí hứng khởi trên các sàn giao dịch toàn cầu.

Bỏ qua báo cáo cho thấy tăng trưởng sản xuất quý II của Nhật Bản chỉ đạt 0,3%, bằng một nửa dự đoán, thờ ơ với tin tức phát đi từ Trung Quốc khẳng định nền kinh tế thứ hai thế giới chỉ nhập khẩu khoảng 5,1 triệu thùng dầu/ngày trong suốt tháng 7, mức thấp nhất kể từ tháng 12-2011, dầu thô vẫn thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Dù chưa một lần thực sự bình an kể từ khi Hy Lạp kéo mây đen nợ nần che phủ Lục địa già hơn 2 năm trước, nhưng tuyên bố mới đây nhất Thủ tướng Đức Angela Merkel cam kết ủng hộ các kế hoạch giải vây cho Hy Lạp của Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) để duy trì Khu vực đồng tiền chung Châu Âu (Eurozone) đã thổi luồng sinh khí mới vào thị trường. Cam kết "gang thép" từ trụ cột số 1 Lục địa già đã làm an lòng giới đầu tư toàn cầu rằng Eurozone chưa thể tan vỡ.

Tạm gác lại nỗi lo, kỳ vọng về các chương trình kích thích của Mỹ và Trung Quốc đã mang đến niềm tin về một khởi sắc trong những ngày tới tại hai nền kinh tế tiêu thụ dầu mỏ hàng đầu thế giới. Tốc độ chậm dần của nền kinh tế thứ hai thế giới đang là tâm điểm khiến dư luận tin rằng Trung Quốc sẽ nới lỏng tiền tệ hơn nữa để "mua" tăng trưởng. Tương tự, báo cáo sản xuất và nhà đất gây thất vọng là yếu tố dự báo buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) phải hành động. Và động thái của FED luôn có ảnh hưởng đáng kể đến thị trường hàng hóa khắp thế giới.

Mặc dù vậy, cú "ngược dòng" của giá dầu lần này cho thấy, những chỉ báo kinh tế không phải là đòn bẩy quyết định. Vượt lên tất cả, cuộc khủng hoảng hạt nhân Iran được xem là nhân tố tiếp sức mạnh nhất cho đà tăng của giá dầu những ngày qua. Có tác động nhưng khá mờ nhạt tới thị trường khi thời hạn cấm vận dầu mỏ (1-7) vừa qua của Liên minh Châu Âu (EU) với Iran đã không làm thay đổi cục diện suy giảm của giá dầu. Nhưng đến thời điểm này, chương trình hạt nhân được Tehran tuyên bố sẽ vẫn tiếp tục đã khiến dư luận quan ngại hơn về một gián đoạn có thể bất ngờ xảy ra với nguồn cung từ Trung Đông. Lo lắng này không phải là vô cớ khi báo cáo mới đây của Bộ Năng lượng Mỹ cho biết, lượng cung dầu thô thế giới đã giảm 3,7 triệu thùng, cao hơn gấp hai lần so với dự báo 1,5 triệu thùng. Do vậy, bất chấp nhu cầu dầu thô của Mỹ trong tháng 7 giảm 2,7%, chỉ còn 18,062 triệu thùng/ngày để xuống ngưỡng thấp nhất trong gần 4 năm, nguy cơ thiếu hụt nguồn cung đã tiếp sức cho giá dầu đi lên.

Mặc cho giá dầu đang ở trong giai đoạn "sung sức", nhưng về lâu dài, không có nhiều nhà phân tích tin tưởng rằng "vàng đen" sẽ tiếp tục thăng hoa trong những ngày tới. Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) tin rằng, sự yếu kém của kinh tế toàn cầu sẽ đẩy lượng tiêu thụ dầu giảm 900.000 thùng/ngày trong năm nay và 800.000 thùng/ngày năm sau. Ngay cả khi dự báo này thay đổi thì cũng khó có chuyện giá dầu sẽ mãi đi lên. Niềm tin này càng được củng cố khi giới chức Mỹ loan tin đang cân nhắc mở kho dầu dự trữ chiến lược để điều tiết giá dầu ở mức không gây nguy hiểm cho quá trình phục hồi kinh tế của cường quốc số 1 thế giới. Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất về sự can thiệp cứng rắn vào thị trường dầu khi cần thiết của Mỹ để bảo vệ nền kinh tế trước những tác động có thể do cuộc khủng hoảng hạt nhân Iran.

Hơn một năm trước, giá dầu thế giới đã lập tức mất 5% khi Washington tung 30 triệu thùng từ kho dầu dự trữ ra bên ngoài. Trên thực tế, giá dầu quá thấp hoặc quá cao chưa bao giờ là chỉ báo tích cực về "sức khỏe" kinh tế toàn cầu. Một ngưỡng giá phù hợp với các quốc gia xuất khẩu và có tác dụng bổ trợ tích cực cho đà hồi phục vẫn còn yếu ớt ở cả thế giới phát triển lẫn đang phát triển - hai đầu kéo của tăng trưởng toàn cầu - sẽ là lý tưởng và bảo đảm cho sự ổn định của nguồn năng lượng quan trọng này.