ECB thận trọng với đợt tăng lãi suất lịch sử

Các nhà hoạch định chính sách ECB trong những tuần gần đây  đã ra dấu về sự gia tăng lãi suất lần đầu tiên của mình kể từ tháng 7/2008 . Tất cả, trừ 4 trong số 80 nhà kinh tế được Reuters hỏi ý kiến tuần trước dự báo ECB sẽ tăng lãi suất lên 25 điểm cơ sở.

Hội đồng quản trị thực thi chính sách đã bắt đầu họp vào lúc 7h GMT. Quyết định lãi suất sẽ có trong vòng chưa đầy 24 giờ tới, sau khi Bồ Đào Nha tuyên bố đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ Liên minh châu Âu, một quyết định mà thị trường tài chính mong đợi từ lâu.

Thông báo của Lisbon đã không thay đổi kỳ vọng thị trường về sự tăng lãi suất nhưng cuộc họp báo của Chủ tịch ECB Jean-Claude Trichet vào hồi 12h30 GMT sẽ được để mắt tới các dấu hiệu thị trường hiện vẫn còn lý do để hy vọng một sự chuyển động xa hơn trong năm nay.

ECB lo ngại rằng giá dầu - hiện đang ở gần mức cao  nhất trong vòng 2,5 năm - có thể thúc đẩy những kỳ vọng lạm phát nhưng ngân hàng có trụ sở tại Frankfurt phải cẩn thận không làm tổn thương đến các nền kinh tế thuộc khu vực đồng tiền chung Châu Âu hiện đang gặp khó khăn bởi việc kích lãi suất nhanh chóng.

Ông Trichet, người đã gây sốc thị trường hồi tháng trước bởi một tín hiệu tăng lãi suất trong Tháng tư, sẽ không muốn tăng thêm kỳ vọng tăng lãi suất hơn nữa.

Thị trường đã định giá về hai đợt tăng thêm lãi suất trong tỷ lệ tái tài trợ chính lên mức 1,75% vào cuối năm nay.

Lãi suất cho vay liên ngân hàng đã tăng lên trên mức kỳ vọng tăng. Lãi suất kỳ hạn 3 tháng Euribor đã tăng lên mức 25 điểm cơ bản kể từ đầu năm và đạt mức cao nhất kể từ tháng 6/2009 vào hôm qua.

Với Hy Lạp, Ireland và Bồ Đào Nha, những nước bị buộc phải dựa vào cứu trợ quốc tế và đấu tranh để tạo ra tăng trưởng, việc tăng lãi suất sẽ mang lại những rủi ro. Nhưng ngân hàng trung ương tin rằng họ có thể thắt chặt chính sách chậm đủ để tránh gây thiệt hại nghiêm trọng.

Ngân hàng cảm thấy việc tái lập uy tín của mình trong chống lạm phát quan trọng hơn việc ngăn chặn một đường xoắn ốc đi lên của giá cả và tiền lương. Lạm phát ở khu vực đồng tiền chung châu Âu đã tăng đến 2,6% trong tháng trước, ở trên mục tiêu trung hạn của ECB là dưới 2,0%.

Đồng euro đã trượt giá từ mức đỉnh gần đây ngay trước khi cuộc họp của ECB bắt đầu.

Tháng trước, ông Trichet đã dùng cụm từ "cảnh giác mạnh", mà trong quá khứ là một tín hiệu tăng lãi suất chỉ trong một tháng nữa.

Nếu tại cuộc họp báo hôm nay, ông bỏ qua mức tham chiếu cho tỷ giá được cho là "thích hợp" và cho biết ECB đang theo dõi lạm phát "rất chặt chẽ," thì thị trường sẽ mong đợi một đợt tăng lãi suất khác trong những tháng tới. Nhưng các nhà kinh tế kỳ vọng ông sẽ chậm rãi.

ECB có thể làm mềm các tác động của việc tăng lãi suất cơ bản bằng cách để lại một tỷ lệ phụ trội không thay đổi - một động thái mà sẽ được theo dõi chặt chẽ để đánh giá ngân hàng lo lắng về lạm phát như thế nào và bao nhiêu ảnh hưởng mà họ nghĩ ngoại vi có thể chịu được.

Lãi suất tiền gửi qua đêm của ECB, hoạt động như một sàn lãi suất thị trường ngắn hạn, có thể được miễn tăng và giữ ở mức 0,25%. Điều này sẽ làm tăng tỷ lệ dự trữ, phần lớn mang tính tượng trưng; tỷ giá thị trường tiền thực  định hướng chi phí vay vốn ngân hàng cơ bản có thể dịch chuyển.

Một vấn đề quan trọng mà ông Trichet có thể phải né tránh là khi nào ECB sẽ đưa ra lời mời về các khoản cho vay không giới hạn. Chúng được giới thiệu như là một bước khẩn cấp nhưng giờ đây đã trở thành một trách nhiệm, bơm rất nhiều tiền vào các ngân hàng mà ECB không thể kiểm soát hiệu quả lãi suất thị trường.

Tháng trước, nguồn tin chính thức từ khu vực đồng tiền chung châu Âu nói với Reuters rằng, ECB đã gần tạo ra được một cơ sở thanh khoản mới sẽ hỗ trợ các ngân hàng yếu tại Ireland và các nơi khác, thậm chí giúp họ vay tiền không giới hạn.

Tuy nhiên, bất đồng trong Hội đồng quản trị về mức trợ giúp mà ngân hàng trung ương sẽ cung cấp cho các quốc gia là bao nhiêu đã khiến kế hoạch này bị hoãn. Trong trường hợp thiếu sự thay thế cho các khoản vay không giới hạn, ông Trichet có thể sẽ không thể nói bất cứ điều gì rõ ràng về việc chấm dứt chúng.