Đừng đẩy trách nhiệm cho dân

Tuy nhiên, sửa luật rồi liệu mọi người bệnh sẽ có thể được hưởng lợi cao nhất từ BHYT hay không lại là vấn đề khiến nhiều người băn khoăn. Nhất là khi thực tế tình trạng bệnh nhân khám, chữa bệnh theo dịch vụ vẫn được quan tâm hơn hẳn so với bệnh nhân tham gia BHYT như hiện nay; việc đóng và hưởng BHYT còn nhiều bất cập, việc thanh toán khám chữa bệnh BHYT với bệnh nhân không đúng tuyến còn phức tạp... thì thật khó cho người tham gia bảo hiểm.

BHYT toàn dân là chủ trương đúng, nhưng để thực hiện được thì trước hết ngành y tế phải nhìn thẳng vào yếu kém của mình, nhất là khi vấn đề y đức chưa tốt, chất lượng y tế còn thấp. Một khi người mua BHYT lại không dám dùng thẻ BHYT khi khám chữa bệnh là điều mà ngành y tế phải có trách nhiệm xử lý chứ không đẩy sang người dân được. Tham gia BHYT tức là người dân muốn được chia sẻ gánh nặng chi phí, tăng cơ hội được chữa trị, thậm chí tăng cơ hội giành được cuộc sống với những bệnh hiểm nghèo. Điều này lại càng quan trọng với những người nghèo. Thế nhưng thực tế hiện nay thì sao? Người mua BHYT lại chỉ được chi trả ở một số loại bệnh, một số loại thuốc hay vật tư y tế.

Người dân mua BHYT cũng coi như gửi trước những đồng tiền tích góp của mình cho ngành y để đề phòng những lúc rủi ro. Những đồng tiền ấy của dân ngành y tế có nghĩa vụ phải quản lý chặt chẽ, chi đúng, chi đủ phục vụ người bệnh. Song sự thật là thời gian qua việc chi trả BHYT ở nhiều nơi đã bị lạm dụng, chính các nhân viên y tế đã chỉ định quá mức các dịch vụ y tế không cần thiết, gây tốn kém đáng kể cho người dân và cả quỹ BHYT, rồi tình trạng cấp trùng, gian dối để trục lợi từ nguồn quỹ này vẫn xảy ra phổ biến, dẫn tới nguy cơ "vỡ" quỹ BHYT. Và thật tiếc là ngành y lại tìm cách đẩy trách nhiệm "vá" quỹ cho người dân. Được biết, hiện Bộ Y tế đang xây dựng thông tư quy định danh mục kỹ thuật cao, chi phí lớn được BHYT thanh toán. Tức là để chống "vỡ" quỹ thì bộ này đang tìm cách siết chặt những thuốc có chi phí lớn, có khả năng lạm dụng sẽ bị hạ mức thanh toán, và chủ yếu nhằm vào các nhóm bệnh trọng như ung thư. Điều này cũng đồng nghĩa với việc sẽ tước đi quyền được chữa bệnh, và cả quyền được sống của nhiều người bệnh có BHYT. Những người mắc bệnh hiểm nghèo trông chờ vào BHYT để có thể được tiếp cận với các thiết bị, dịch vụ y tế, các loại thuốc chất lượng cao những mong được khỏi bệnh thì họ lại đang có thể bị lấy đi niềm hy vọng mong manh ấy.

Phải vào bệnh viện vốn đã là việc "cực chẳng đã", nhưng để mọi người dân đều được hưởng các dịch vụ khám chữa bệnh một cách bình đẳng, công bằng là điều mà BHYT cần hướng tới. Vì vậy, chính ngành y tế phải là người đi tiên phong gỡ bỏ các "rào cản" để thực hiện BHYT toàn dân thành hiện thực.