(HNM) - Ngày hôm qua (3-3), các cơ quan thông tấn báo chí đồng loạt đưa tin: Bắt đầu từ mốc thời gian này, TP Hà Nội chính thức áp dụng chế tài mới về việc xử lý hành vi đổ rác sai quy định. Điểm khác biệt rõ nhất là tăng mức phạt hành chính đối với hành vi vi phạm.
Cụ thể, cá nhân và hộ gia đình đổ chất thải rắn sinh hoạt (đổ rác) không đúng nơi quy định bị phạt từ 100 nghìn đồng đến 300 nghìn đồng; các cá nhân, tổ chức làm rơi vãi chất thải rắn trong quá trình thu gom, vận chuyển bị phạt từ 5 triệu đồng tới 10 triệu đồng; nếu tổ chức, cá nhân vận chuyển và đổ chất thải rắn không đúng nơi quy định sẽ bị phạt tới 15 triệu đồng...
Như vậy, từ nay hành vi đổ rác không đúng nơi quy định dù ở mức độ lớn hay nhỏ đều đã có quy định xử lý cụ thể. Hưởng ứng phong trào người Hà Nội quyết tâm tẩy trừ tệ đổ rác ra đường, nỗi lo thiếu chế tài xử lý, hoặc chế tài xử lý không đủ sức răn đe đã không còn. Việc xây dựng một đô thị văn minh, hiện đại, xanh - sạch - đẹp bắt đầu từ hành vi không đổ rác ra đường của người dân, để từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm với lợi ích cộng đồng của từng cá thể trong xã hội đã chuyển sang một thời kỳ mới. Tiếp theo giai đoạn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, việc xử lý nghiêm các vi phạm theo chế tài đủ mạnh là rất cần thiết.
Không ít công dân Việt Nam đã đi du lịch tới quốc đảo Xingapo và hầu như chưa khách du lịch nào của chúng ta bị phạt do vứt kẹo cao su, vứt rác ra đường hay hút thuốc tại nơi công cộng. Một phần là do ở Xingapo có quy định rất khắt khe, buộc từng cá thể phải có ý thức chấp hành vì những hành vi này bị xử phạt rất nặng, ít nhất là 50 USD/lần vi phạm....
Nay với những quy định được TP Hà Nội ban hành, tuy mức phạt chưa cao, nhưng so với những chế tài cũ không còn phù hợp thì cũng đã được nâng lên đủ độ răn đe cần thiết.
Một giai đoạn mới bắt đầu - quyết liệt và hết sức cụ thể từ sự chỉ đạo và quyết tâm của chính quyền thành phố, của các nhà quản lý các cấp, cũng như các ngành chức năng. Đó là điều kiện tiên quyết, điều kiện cần, không thể thiếu trong một xã hội văn minh, hiện đại nhằm nâng cao ý thức của từng cá thể trong xã hội. Tuy nhiên, để bảo đảm cho mục đích được thực thi thì còn phải có thêm những "điều kiện đủ".
Qua ngày đầu ban hành quy định mới về chế tài xử phạt, tiếp xúc với một số công nhân môi trường đô thị, vẫn biết đây là lực lượng chính có nhiệm vụ giữ gìn môi trường thành phố trong lĩnh vực này, nhưng số đông họ đều lo ngại rằng, nếu đã có "chiếc gậy" nhưng chưa trao "quyền lực" cụ thể cho lực lượng nào, cấp nào xử lý thì chế tài cũng khó phát huy được hiệu quả. Đây cũng là nỗi băn khoăn của một số cán bộ, chính quyền cơ sở trong việc thực hiện quy định trên. Thành ra nhiều vấn đề đã được quy định hết sức cụ thể trong văn bản nhưng lại chưa thể áp dụng được vào đời sống. Và điều đó làm cho những chế tài, quy định đã ban hành chưa phát huy được toàn diện hiệu quả.
Bước vào giai đoạn mới, những vấn đề phát sinh như đã nêu phải nhanh chóng khắc phục.Chúng ta đã có điều kiện cần là quy định mới được thành phố ban hành, nhưng còn điều kiện đủ để cho chế tài, quy định đi vào đời sống, phát huy sức nặng và hiệu quả trong việc điều chỉnh hành vi xã hội vẫn cần được triển khai cụ thể hơn nữa.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.