Đề cao cách tiếp cận đa phương, đẩy mạnh hợp tác khu vực và quốc tế

Đây là hoạt động tiếp theo trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 54 và các hội nghị liên quan. Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN, Bộ trưởng Ngoại giao các nước đối tác EAS gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Ấn Độ, Nga, Hoa Kỳ và Tổng Thư ký ASEAN cùng dự hội nghị.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, ASEAN và các đối tác EAS nhất trí cần tiếp tục đề cao cách tiếp cận đa phương, đẩy mạnh hợp tác khu vực và quốc tế trong giải quyết các thách thức nổi lên, ứng phó hiệu quả Covid-19 và chung tay thúc đẩy phục hồi toàn diện hướng tới phát triển bền vững. 

ASEAN với các đối tác EAS nhất trí nỗ lực tập trung hoàn tất Kế hoạch hành động Manila giai đoạn 2018-2022 và chuẩn bị xây dựng kế hoạch hành động giai đoạn tiếp theo trên cơ sở các ưu tiên phù hợp với tình hình mới, đóng góp tích cực cho các nỗ lực phục hồi và tăng trưởng.

Các nước đối tác EAS cam kết hỗ trợ ASEAN nâng cao năng lực y tế dự phòng, nghiên cứu và phát triển vắc xin, bảo đảm phân phối vắc xin an toàn, hiệu quả và đồng đều, hỗ trợ thiết bị y tế cần thiết. ASEAN đề nghị các nước đối tác EAS ủng hộ Quỹ ASEAN ứng phó Covid-19, đóng góp cho Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp khu vực và hỗ trợ ASEAN triển khai Khung phục hồi tổng thể. 

Các nước nhất trí duy trì và thúc đẩy liên kết kinh tế, trao đổi thương mại và đầu tư, ổn định kết nối chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, phối hợp xem xét từng bước gỡ bỏ hạn chế đi lại giữa các nước trong điều kiện cho phép, thúc đẩy phục hồi, tăng trưởng xanh và bền vững.

Các nước nhất trí phối hợp chuẩn bị Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 16 vào tháng 10-2021, trong đó soạn thảo các văn kiện kết quả chính của hội nghị về các chủ đề hợp tác sức khỏe tinh thần, tăng trưởng xanh và thúc đẩy tăng trưởng thông qua phục hồi du lịch.

Trên Biển Đông, tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới, các nước nhấn mạnh cần phối hợp bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không, xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, hữu nghị và hợp tác; kiềm chế không có hoạt động làm gia tăng căng thẳng và phức tạp tình hình, không quân sự hóa, không sử dụng và đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước UNCLOS năm 1982. Các nước kêu gọi ASEAN và Trung Quốc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. 

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn kêu gọi các đối tác EAS, với thế mạnh của mình, hỗ trợ cung ứng vắc xin đồng đều cho các nước ASEAN và nâng cao tự cường vắc xin tại khu vực thông qua tăng cường hợp tác chuyển giao công nghệ và hình thành các chuỗi sản xuất vắc xin tại khu vực; đồng thời đề nghị các nước EAS phối hợp thúc đẩy phục hồi, củng cố kết nối chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, duy trì mở cửa thị trường, tạo thuận lợi trao đổi thương mại, đầu tư và tận dụng hiệu quả thỏa thuận liên kết kinh tế khu vực như các Hiệp định FTA giữa ASEAN với đối tác, Hiệp định RCEP và Hiệp định CPTPP.

Chia sẻ các ý kiến tại hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định lập trường nguyên tắc nhất quán của ASEAN và Việt Nam về Biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình và không gây nguy hại đối với môi trường biển. 

Kết thúc hội nghị, Brunei, Chủ tịch EAS ra Tuyên bố Chủ tịch về kết quả hội nghị.

* Trước đó cùng ngày, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 54 và các hội nghị liên quan, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã tham dự Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Hoa Kỳ, ASEAN - Australia, ASEAN - Nga, ASEAN - Ấn Độ.