Đau đầu vì thiếu vốn

"Tắc" vốn do chậm đấu giá đất

Theo báo cáo của BCĐ Chương trình 02 Thành ủy Hà Nội, hiện nay tiến độ xây dựng NTM tại hầu hết các địa phương đều chậm hơn so với kế hoạch. Tại xã Võng Xuyên, xã điểm NTM của huyện Phúc Thọ, trong tổng số 76 dự án thành phần được duyệt, xã mới tổ chức phê duyệt và triển khai được 20 dự án, chủ yếu tập trung vào xây dựng cơ sở hạ tầng; 7 dự án đã khảo sát và lập xong báo cáo kinh tế kỹ thuật, 14 dự án khác đang trong quá trình tổ chức khảo sát và lập báo cáo kinh tế kỹ thuật. Hơn một năm triển khai xây dựng NTM, Võng Xuyên có 14 tiêu chí đạt và cơ bản đạt, 5 tiêu chí chưa đạt. Theo đánh giá của Phó ban Thường trực Ban Chỉ đạo (BCĐ) xây dựng NTM huyện Phúc Thọ Đặng Ngọc Hiên, tiến độ trên vẫn rất chậm so với yêu cầu. Có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân thiếu vốn do việc huy động nguồn lực của các doanh nghiệp, đóng góp của nhân dân đặc biệt là việc tổ chức đấu giá đất xen kẹt trong khu dân cư chậm. Xã đã quy hoạch 3,03ha đất xen kẹt để đấu giá nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được.

Người dân xã Đại Đồng (huyện Thạch Thất) đóng góp ngày công cùng Nhà nước xây dựng đường giao thông nông thôn. Ảnh: Mai Nguyễn

Không riêng Võng Xuyên, Chủ tịch UBND xã Sơn Đông (Sơn Tây) Nguyễn Long Giang cho biết, Sơn Đông đã có 12/19 tiêu chí đạt và cơ bản đạt. Tuy vậy, so với mặt bằng các xã cùng xây dựng NTM, Sơn Đông vẫn thuộc tốp cuối. Đặc biệt, xã chưa thực hiện được việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ vườn, ao liền kề và đất nông nghiệp xen kẹt trong khu dân cư để tạo nguồn kinh phí đối ứng; chưa huy động được các nguồn vốn xã hội hóa, vốn doanh nghiệp, vốn nhân dân đóng góp để đẩy nhanh tiến độ đề án. Cụ thể, trong khi đề án NTM của xã được duyệt với kinh phí hơn 264 tỷ đồng thì đến hết tháng 4, tổng nguồn vốn xây dựng NTM của xã mới đạt 30,5 tỷ đồng (trong đó từ TP: 9,7/23,8 tỷ đồng; thị xã 20/47,7 tỷ đồng; xã 0/51,8 tỷ đồng), vốn do người dân đóng góp (thông qua hiến đất) mới đạt khoảng 1,3% so với chỉ tiêu đề án đặt ra, vốn từ doanh nghiệp và xã hội hóa chưa được đồng nào. Theo ông Giang, nguyên nhân do đời sống người dân trên địa bàn còn nhiều khó khăn, ít doanh nghiệp. Khi triển khai xây dựng NTM, xã Sơn Đông đã đưa 10ha vào đấu giá, dự kiến thu gần 52 tỷ đồng nhưng đến nay vẫn chưa đấu giá được do việc đấu giá đất hiện giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất triển khai, nhưng ở Sơn Tây, trung tâm này mới được thành lập.

Chọn vấn đề ưu tiên đầu tư

Phó Giám đốc Sở KHĐT Phạm Văn Khương cho rằng: Chương trình nào thì có nguồn vốn đó. Ngoài nguồn vốn xây dựng NTM còn có nhiều nguồn vốn khác như vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia: giáo dục, y tế, nước sạch. Gần đây, HĐND TP đã thông qua chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, do đó, các địa phương cũng cần phải bám vào các chương trình này để có vốn xây dựng hạ tầng, phát triển sản xuất gắn với xây dựng NTM. Trong việc đấu giá đất xen kẹt, các huyện, thị xã cần cử cán bộ các phòng chuyên môn hướng dẫn cụ thể cho các xã để địa phương bớt lúng túng khi thực hiện.

Giám đốc Sở NN&PTNT Hoàng Thanh Vân cũng lưu ý các địa phương cần coi trọng tỷ lệ, cơ cấu đầu tư, giải ngân nguồn vốn và đặc biệt là phải sử dụng nguồn vốn đầu tư hiệu quả. "Nguồn vốn sử dụng không sai nhưng làm cái gì trước, làm cái gì sau thì phải tính toán rất kỹ để đạt tối đa hiệu quả đồng vốn" - ông Vân nhận định. Trong khi nguồn vốn còn hạn chế, cần quan tâm triển khai các dự án không cần nhiều kinh phí như: dồn điền đổi thửa, xây dựng làng văn hóa, thực hiện việc cưới, việc tang văn minh, không sinh con thứ ba, bảo vệ môi trường… Các địa phương cũng cần xác định những việc khó, việc phức tạp để ưu tiên thực hiện trước như dồn điền đổi thửa, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng KHKT vào sản xuất; tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng để phục vụ sản xuất như kênh mương, thủy lợi nội đồng…