Cuộc đổi thay đã được dự báo

Sự kiện 5 bộ trưởng quan trọng trong bộ máy lãnh đạo Chính phủ như: Bộ Tài chính, Lao động, Môi trường, Nông nghiệp và Giao thông vận tải xứ Kim chi bị thay thế cùng lúc cuối tuần qua cho thấy quyết tâm của Tổng thống Lee Myung-bak trong nỗ lực giành lại niềm tin của cử tri Hàn Quốc sau những thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử bổ sung ngày 27-4 vừa qua.

Đây là cuộc cải tổ nội các lần thứ 6 liên tiếp kể từ khi nhậm chức (năm 2008) - sau đợt cải tổ gần nhất ngày 13-12-2010 - của Tổng thống Lee Myung-bak. Tuy nhiên, cuộc đổi thay bất ngờ vừa diễn ra cũng đã được Tổng thống Lee Myung-bak dự báo ngay sau khi đảng Đại dân tộc cầm quyền (GNP) thất bại trước Liên minh Dân chủ (DP) - đảng đối lập chính tại Hàn Quốc - trong các cuộc bầu cử bổ sung quan trọng ngày 27-4.

Lịch sử chính trường hiện đại Hàn Quốc cho thấy, đảng cầm quyền thường bị thua trong các cuộc bầu cử bổ sung và GNP cũng đã đi đúng "vết xe đổ" khi để DP giành được 2 trong số 4 vị trí nghị sĩ Quốc hội và Tỉnh trưởng trong cuộc bầu cử địa phương và Quốc hội bổ sung vừa qua. Dù cuộc bầu cử này không có nhiều vị trí được bầu nhưng thất bại này có thể đẩy chính quyền của Tổng thống Lee Myung-bak vào giai đoạn khó khăn trước thềm cuộc bầu cử Quốc hội và Tổng thống dự kiến lần lượt diễn ra vào tháng 4 và tháng 12 năm tới.

Có nhiều lý do dẫn đến thất bại của GNP. Cùng những mâu thuẫn trong nội bộ, lập trường cứng rắn của GNP trong giải quyết xung đột với Triều Tiên và chính sách cải cách kinh tế thời hậu suy thoái của Chính phủ nước này được cho là chưa thực sự có hiệu quả là nguyên nhân chính khiến cử tri Hàn Quốc thiếu niềm tin vào bộ máy đương nhiệm của Chính phủ. Sự thất bại này khiến GNP không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải đẩy tới những cải cách, trong đó cải tổ nội các và sớm mở đại hội đảng là một tất yếu. Điều này còn đưa ra dự báo sớm về cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra năm tới tại Hàn Quốc sẽ rất quyết liệt.

Việc Tổng thống Lee Myung-bak không thay thế Bộ trưởng Thống nhất Hyun In-taek trong cuộc cải tổ nội các lần này là dễ hiểu trong bối cảnh căng thẳng trong quan hệ liên Triều chưa được hóa giải. Ngay sau khi tiến hành cuộc tập trận bắn đạn thật kéo dài 2 giờ tại hai đảo tiền tiêu Yeonpyeong và Baengnyeong - cuộc diễn tập bắn đạn thật lần thứ 2 trong năm tại đây - gần biên giới tranh chấp với Triều Tiên trên biển Hoàng Hải ngày 3-5, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc tiếp tục yêu cầu Bình Nhưỡng xin lỗi về vụ đắm tàu Cheonan và vụ nã pháo vào đảo Yeonpyeong năm 2010 trước khi vòng đàm phán 6 bên được nối lại. Đáp lại Triều Tiên cũng không ít lần bác bỏ mọi dính líu đến vụ chìm tàu Cheonan; đồng thời cho rằng vụ nã pháo vào đảo Yeonpyeong là nhằm trả đũa vụ bắn đạn thật của Hàn Quốc trên vùng biển tranh chấp giữa hai nước. Tranh cãi chưa có hồi kết này cho thấy, việc giải quyết những bất đồng trong quan hệ liên Triều vẫn là thách thức lớn với nội các mới của Tổng thống Lee Myung-bak.

Vượt lên những quan ngại cũng như chỉ trích của không ít cử tri, số liệu thống kê mới đây cho thấy kinh tế Hàn Quốc vẫn tăng trưởng mạnh trong quý I-2011 khi GDP tăng 1,4% so với quý trước. Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Hàn Quốc với Liên minh châu Âu (EU) vừa được Quốc hội Hàn Quốc thông qua ngày 4-5 - vượt qua rào cản cuối cùng để có hiệu lực vào tháng 7 tới - được kỳ vọng sẽ thúc đẩy kinh tế Hàn Quốc phát triển mạnh vì EU là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Hàn Quốc. Cùng với đó, Mỹ và Hàn Quốc đang hy vọng FTA giữa hai bên sẽ được Quốc hội Mỹ phê chuẩn vào ngày 1-7 tới - thời điểm mà thỏa thuận tương tự giữa EU với Hàn Quốc bắt đầu có hiệu lực. Đây cũng sẽ là một động lực thúc đẩy kinh tế xứ Hàn phát triển.

Thay đổi nội các không là điều quá mới lạ tại Hàn Quốc, song cuộc "tiểu phẫu" cuối tuần qua được kỳ vọng sẽ giúp Tổng thống Lee Myung-bak giành lại niềm tin trong cử tri để đưa nền kinh tế Hàn Quốc phát triển mạnh hơn nữa.