Cuộc chiến truy quét tội phạm ma túy ở Philippines: Khốc liệt chưa từng có

Những cảnh báo cứng rắn

Ngay trong chiến dịch tranh cử, ông Duterte liên tục nhấn mạnh sự kiên quyết, không khoan nhượng trong cuộc chiến chống tội phạm ma túy. Ông nhiều lần thể hiện quyết tâm xóa sổ tội phạm trong nhiệm kỳ của mình. Phát biểu trên sóng truyền hình quốc gia, ông cũng không ngần ngại tuyên bố sẽ ủng hộ lực lượng cảnh sát và người dân lấy mạng những kẻ tội phạm.

“Nếu tội phạm chống trả lại, các bạn có quyền giết hắn. Đừng ngần ngại gọi cho cảnh sát, hoặc tự giết hắn nếu bạn có súng. Tôi ủng hộ bạn làm điều đó”.

Những bức hình ám ảnh

Những bức ảnh gây sốc được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng và mạng xã hội cho thấy những người bị cáo buộc buôn bán ma túy bị sát hại ngay trên phố. Đầu trần, chân đất, chiếc áo thấm đẫm máu, mặt bị dán băng dính và trên người có đặt tấm biển ghi dòng chữ: “Tôi là kẻ buôn ma túy”.

Gần đây, một bức ảnh chụp vợ một nghi phạm buôn ma túy đau đớn gào khóc bên thi thể người chồng đã nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội. Nghi phạm này đã bị sát hại bởi một tay súng chưa xác định ngay trên đường phố Manila hôm 23/7 vừa qua. Vợ nghi phạm nói rằng, anh ta chỉ là một lái xe và không liên quan gì tới việc buôn bán ma túy, thế nhưng đã bị bắn chết mà không thể chứng minh mình vô tội.

Những hình ảnh đáng sợ trong cuộc truy quét tội phạm ma túy ở Philippines đã gây ám ảnh cho nhiều người, đồng thời làm dấy lên mối lo ngại rằng, cuộc chiến này có thể sẽ nằm ngoài tầm kiểm soát của chính phủ. Các nhóm hoạt động vì nhân quyền đã nhiều lần lên tiếng phản đối việc sử dụng vũ lực của cảnh sát, trong khi một số nhà làm luật cũng kêu gọi quốc hội mở cuộc điều tra về vấn đề này.

...Và những mặt trái

Mặc dù chiến dịch truy quét tội phạm ma túy dường như đã phát huy tác dung, khi hàng chục nghìn người buôn bán và sử dụng ma túy đã ra đầu thú, nhưng mặt trái của cuộc chiến này đã dần bộc lộ.

Ngày 3/8, phát ngôn viên Tổng thống Ernesto Abella thừa nhận, có khả năng những người thực thi mệnh lệnh của chính phủ cảm thấy chán nản với hệ thống luật pháp hiện hành, hoặc những băng đảng ma túy đối lập có thể lợi dụng cuộc chiến chống ma túy của chính phủ để thanh toán lẫn nhau, gây rối loạn xã hội Philippines.

Bà Cookie Diokno, Tổng Thư ký tổ chức phi chính phủ Free Legal Assistance mô tả cuộc truy quét tội phạm ma túy của Tổng thống Duterte là “khủng khiếp và vô cùng ám ảnh”. “Chúng tôi chưa từng ghi nhận số lượng người chết nhiều như thế này trong những năm gần đây. Có nhiều dấu hiệu cho thấy người dân đang trở nên sợ hãi và phẫn nộ”, bà nói.

Nhiều thanh niên Philippines cũng tuần hành với biểu ngữ bày tỏ sự lo ngại khả năng cảnh sát bắn nhầm người vô tội trong các đợt truy quét tội phạm ma túy đầy khốc liệt. “Không loại trừ tình huống này xảy ra: Buổi tối, khi tôi đang đi dạo loanh quanh trong thành phố thì bị nhầm là một kẻ buôn ma túy, họng súng sẽ chĩa về phía tôi. Thật sợ, làm ơn đừng bắn như vậy!”, một thanh niên 20 tuổi bày tỏ sự lo lắng.

Tổ chức Giám sát nhân quyền (HRW) cũng kêu gọi Ủy ban Kiểm soát Ma túy Quốc tế và Cơ quan Phòng chống Ma túy và Tội phạm Liên hợp quốc cùng lên án tình trạng đáng báo động về số lượng người buôn bán và sử dụng ma túy bị tiêu diệt tại Philippines.

“Các cơ quan kiểm soát ma túy quốc tế cần phải làm rõ rằng, việc Philipines đẩy mạnh việc giết chóc hàng loạt nghi phạm buôn bán và sử dụng ma túy không thông qua xét xử là biện pháp kiểm soát tội phạm khó chấp nhận. Đây là một thất bại của chính phủ trong việc bảo đảm quyền cơ bản nhất của con người”, ông Phelim Kine, phó giám đốc tổ chức HRW khu vực châu Á nhận định.