Củng cố lòng tin chiến lược, kiến tạo môi trường hữu nghị, ổn định, hợp tác cùng phát triển

Tại hội nghị, các nước ASEAN và Trung Quốc đã kiểm điểm hợp tác thời gian qua, nhất trí quan hệ ASEAN - Trung Quốc đã phát triển sâu rộng, đạt nhiều kết quả tích cực trên tất cả các mặt. Hợp tác ứng phó Covid-19, thúc đẩy phục hồi sau dịch bệnh là những biểu hiện rõ nét của sự phát triển này.

Các nước ASEAN cảm ơn Trung Quốc đã hỗ trợ ứng phó kịp thời ngay từ khi dịch bệnh bùng phát, giúp kiềm chế hiệu quả Covid-19, từ đó tạo tiền đề cho phục hồi bền vững sau đại dịch.

Xuất phát từ chính sách nhận thức coi trọng quan hệ láng giềng, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho biết Trung Quốc chủ trương sẽ tiếp tục hỗ trợ ASEAN ứng phó dịch bệnh, bày tỏ mong muốn sẽ phối hợp cùng ASEAN phục hồi thành công. Trung Quốc sẽ trợ giúp cho ASEAN vắc xin và trang thiết bị y tế, nâng cao năng lực cảnh báo sớm.

Thủ tướng Trung Quốc đề xuất hai bên lập Trung tâm hợp tác nghiên cứu và phát triển y tế công cộng ASEAN - Trung Quốc nhằm chia sẻ các thành tựu nghiên cứu khoa học công nghệ ứng dụng phòng, chống dịch bệnh. Đồng thời, công bố Trung Quốc bổ sung 10 triệu USD cho Quỹ Hợp tác ASEAN -Trung Quốc.

Để thực hiện mục tiêu phục hồi, Thủ tướng Trung Quốc cho rằng hai bên cần tận dụng hiệu quả Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), thúc đẩy liên kết kinh tế, ổn định chuỗi cung ứng và sản xuất khu vực, phát triển bao trùm, đẩy mạnh khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, kinh tế số, bảo vệ môi trường. Trung Quốc cũng sẽ tiếp tục cấp học bổng, tạo điều kiện thuận lợi và an toàn cho sinh viên các nước ASEAN từng bước trở lại học tập tại Trung Quốc.

Thủ tướng Trung Quốc phát biểu ủng hộ ASEAN có vai trò và vị thế ngày càng cao trong khu vực và trên thế giới. Trung Quốc và ASEAN chia sẻ quan điểm về hợp tác đa phương, ủng hộ ASEAN đóng vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực, cam kết cùng hợp tác ứng phó hiệu quả với các thách thức trong khu vực.

Trao đổi về tình hình khu vực và thế giới, Hội nghị khẳng định môi trường hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, trong đó có ở Biển Đông, là quan tâm và lợi ích chung của các nước. Trên cơ sở đó, các nước cam kết sẽ tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC), nỗ lực thúc đẩy xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982. 

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, trải qua 30 năm quan hệ hữu nghị, 25 năm đối tác đối thoại, 18 năm đối tác chiến lược, ASEAN và Trung Quốc đã tạo dựng được nền tảng hợp tác toàn diện, phong phú và thực chất trên mọi lĩnh vực, là đối tác truyền thống hàng đầu của nhau, thể hiện nỗ lực và cam kết mạnh mẽ của hai bên cùng nhau vun đắp quan hệ trên cơ sở tin cậy, hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau, hợp tác cùng có lợi. Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay, các bên cần chung tay, trách nhiệm, tiếp tục đề cao chủ nghĩa đa phương, hợp tác bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, cùng có lợi, góp phần bảo vệ hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Thủ tướng bày tỏ mong muốn Trung Quốc, với tiềm năng và vị thế của mình, tiếp tục tham gia hợp tác khu vực và quốc tế duy trì môi trường hòa bình, ổn định, kiểm soát dịch bệnh, thúc đẩy phục hồi và phát triển bền vững. Nhân dịp này, Thủ tướng cảm ơn và đánh giá cao Trung Quốc đã chia sẻ, giúp đỡ các nước, trong đó có Việt Nam, kiểm soát dịch bệnh, duy trì phát triển. Thủ tướng đề nghị hai bên thúc đẩy hợp tác kinh tế, nhanh chóng khôi phục hàng không, du lịch, các chuỗi sản xuất, cung ứng của khu vực, tạo thuận lợi di chuyển an toàn của người dân, doanh nhân.

Trên tinh thần đó, Thủ tướng bày tỏ mong muốn Trung Quốc, với vị thế của mình, hỗ trợ ASEAN phát huy vai trò trung tâm, củng cố lòng tin chiến lược, kiến tạo môi trường hữu nghị, ổn định, thuận lợi cho hợp tác cùng phát triển. Thủ tướng cũng đề nghị cần thực hiện nghiêm túc, đầy đủ DOC, đẩy mạnh thương lượng xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, vì một Biển Đông hòa bình, ổn định, hữu nghị và hợp tác, phục vụ lợi ích chung là hòa bình và ổn định trong khu vực và trên thế giới.

Nhân kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ASEAN - Trung Quốc, hai bên nhất trí sẽ tổ chức Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 30 năm quan hệ ASEAN - Trung Quốc với sự tham gia của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Kết thúc hội nghị, các lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc đã thông qua Tuyên bố chung ASEAN - Trung Quốc về Hợp tác hỗ trợ Khung phục hồi tổng thể ASEAN và Tuyên bố chung ASEAN về Hợp tác phát triển bền vững và xanh.