Chương trình 135: Chỉ tiêu cao, định mức vốn thấp

Trong ngày làm việc đầu tiên, các ủy viên đã cho ý kiến về kết quả giám sát việc thực hiện xóa đói giảm nghèo qua Chương trình 135 giai đoạn 2 (2006-2010); việc quản lý lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia và các dự án liên quan trực tiếp đến xóa đói, giảm nghèo trên địa bàn các xã đặc biệt khó khăn.

Một vấn đề được nhiều đại biểu đặc biệt quan tâm là 4 năm qua chỉ có 113 xã hoàn thành cơ bản các mục tiêu, trong đó xã do ngân sách TƯ đầu tư là 86/1.748 xã, chiếm 4,92%; do ngân sách địa phương đầu tư là 27/66 xã, chiếm 40,5%. Báo cáo của Chính phủ cũng cho thấy nhiều vấn đề đáng lo ngại nữa là, từ năm 2006-2010, tổng kinh phí của ngân sách TƯ và tài trợ của các tổ chức quốc tế đã đầu tư cho chương trình này là 14.024,65 tỷ đồng, tuy nhiên, mới chỉ có một mục tiêu chương trình đã hoàn thành, đó là 100% người dân có nhu cầu được trợ giúp pháp lý. Với 9 mục tiêu còn lại thì có 3 mục tiêu dự kiến sẽ đạt vào cuối năm 2010. Trong đó, đáng chú ý là tỷ lệ hộ nghèo đã giảm từ 47% đầu năm 2006 xuống còn 31,2% năm 2009 (mục tiêu năm 2010 là dưới 30%). Còn lại có tới 6 mục tiêu khó có thể đạt khi kết thúc chương trình.

Một trong những nguyên nhân giải thích cho các bất cập kể trên được Chính phủ đưa ra là do chương trình "đưa ra mục tiêu phấn đấu quá cao, quá nhiều chỉ tiêu cần đạt được". Trong khi đó, định mức vốn cho xã, thôn bản quá thấp, chưa tương xứng với mục tiêu và chưa đáp ứng nhu cầu thực tế. Đoàn giám sát của UB TVQH đề nghị cuối năm 2010, Chính phủ chỉ đạo tổng kết đánh giá việc thực hiện Chương trình 135 giai đoạn 2 và các chương trình, dự án trên địa bàn đặc biệt khó khăn. Từ đó, xây dựng một chương trình xóa đói, giảm nghèo phát triển toàn diện, bền vững cho giai đoạn tiếp theo; nghiên cứu xây dựng, ban hành cơ chế chính sách khuyến khích đối với các xã hoàn thành mục tiêu, ra khỏi diện đầu tư của Chương trình 135...