“Chúng ta có đầy đủ các cơ sở pháp lý và chứng cứ”

Cũng về vấn đề này, bên lề Quốc hội chiều 22-5, TS Đinh Xuân Thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp - Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có cuộc trao đổi với Báo Hànộimới.

- Ông có thể cho biết những lợi thế về mặt pháp lý của Việt Nam?

- Bằng chứng của Việt Nam là căn cứ vào lịch sử và luật pháp quốc tế. Việt Nam sẽ dựa trên Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Trong đó, có quy định sự có mặt hay sự chiếm giữ của một quốc gia với vùng biển đảo gồm: Thứ nhất là người tới trước; thứ hai là sự quản lý liên tục. Các tài liệu lịch sử của Việt Nam và quốc tế đã thể hiện rõ minh chứng này. Một vấn đề nữa căn cứ là, khoảng cách của thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Khu vực Trung Quốc đang đặt giàn khoan nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam hơn 80 hải lý. Chiểu theo UNCLOS, rõ ràng giàn khoan này đã nằm trong thềm lục địa của Việt Nam.

Khi chúng ta nộp báo cáo về thềm lục địa cho Liên hợp quốc theo công ước trên, Inđônêxia, Philippines đã chấp nhận. Sau đó, Trung Quốc tự tuyên bố chủ quyền về đường "lưỡi bò" với Liên hợp quốc nhưng hầu như không được nước nào chấp nhận.

- Ông dự đoán Trung Quốc sẽ phản ứng như thế nào khi chúng ta đem vụ việc kiện ra tòa án quốc tế?

- Trung Quốc cho rằng đây là vùng biển đang tranh chấp và Trung Quốc không có nghĩa vụ tham gia vào quy chế giải quyết tranh chấp bắt buộc. Hơn nữa, họ quan niệm chủ quyền của Việt Nam nằm bên trong đường "lưỡi bò" do họ tự vạch ra. Điều đó không thể chấp nhận được. Chiếu theo khoản 3 và 5 Điều 287 UNCLOS, tôi nghĩ rằng Việt Nam có quyền khởi kiện Trung Quốc về các hành vi xâm phạm vùng biển Việt Nam, kể cả khi Trung Quốc phản đối. Với các cơ sở pháp lý, chứng cứ hiện nay, Việt Nam hoàn toàn có khả năng thắng kiện Trung Quốc.

- Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!