Chủ động phòng chống dịch bệnh vụ xuân

Để bảo đảm vụ xuân thắng lợi, bên cạnh sự vào cuộc tích cực của các cơ quan chức năng, nông dân cần thường xuyên thăm đồng, chủ động biện pháp phòng chống dịch bệnh, bảo vệ cây trồng...

Thời tiết thuận lợi cho sâu bệnh

Những ngày qua, đêm và sáng trời rét, xuất hiện sương mù, mưa nhỏ rải rác... Đây là điều kiện cho một số loại sâu bệnh phát sinh, nhất là bệnh đạo ôn, rầy… gây hại lúa; bệnh sương mai, giả sương mai gây hại rau và nhóm cây dưa; bệnh sương mai, sâu đo, sâu róm gây hại vải, nhãn... Bà Phùng Thị Thoa ở xã Đồng Thái (huyện Ba Vì) cho biết, vụ xuân 2025, gia đình bà cấy 4 sào lúa. Hiện nay, lúa đang đẻ nhánh rộ. Để lúa phát triển, gia đình bà thường xuyên theo dõi đồng ruộng, qua đó phát hiện trên cây lúa xuất hiện sâu cuốn lá, bọ rầy. Gia đình bà đã chủ động phun thuốc trừ sâu, dùng biện pháp thủ công quét sâu trên lúa và tiếp tục theo dõi, nếu mật độ sâu, rầy gây hại lớn sẽ thông báo cho cán bộ khuyến nông cơ sở để có biện pháp phòng trừ kịp thời.

Không riêng cây lúa, tại các ruộng rau cũng xuất hiện rải rác bệnh sương mai. Ông Nguyễn Tiến Thà ở xã Cao Xuân Dương (huyện Thanh Oai) cho biết, đang mùa mưa phùn, độ ẩm cao khiến bệnh sương mai phát sinh, gây hại trên ruộng dưa chuột, cà chua, cải bắp, hành...

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, đến nay, Hà Nội đã hoàn thành gieo cấy gần 80.000ha lúa vụ xuân, đạt 100% kế hoạch, thời gian gieo cấy cơ bản bảo đảm khung thời vụ tốt nhất. Cùng với đó, nông dân tập trung gieo trồng hơn 8.400ha rau màu các loại. Sau khi hoàn thành 100% diện tích gieo cấy và trồng rau màu, các địa phương tập trung chăm sóc.

Tuy nhiên, thời tiết liên tục ấm, nồm ẩm, xen kẽ các đợt không khí lạnh kèm mưa nên dễ xuất hiện sâu bệnh hại trên cây lúa, như: Ốc bươu vàng, sâu cuốn lá, bệnh đạo ôn lá, bệnh nghẹt rễ vàng lá…, nhất là trên các giống lúa mẫn cảm (J02, BC15, TBR225, lúa nếp…). Trên rau màu có thể xuất hiện sâu tơ, sâu xanh, bọ nhảy… Do vậy, nếu không có biện pháp phòng trừ kịp thời sẽ ảnh hưởng xấu đến năng suất, chất lượng vụ xuân.

Thường xuyên thăm đồng, xử lý kịp thời

Để bảo đảm cây trồng vụ xuân phát triển, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Mê Linh Nguyễn Thị Chinh thông tin, Trung tâm thường xuyên cử cán bộ bám sát địa bàn, dự báo sinh vật gây hại trên cây trồng; đồng thời, hướng dẫn người dân biện pháp phòng trừ các loại sâu bệnh hại, cách bón phân...

Nhờ đó, sâu bệnh hại được phòng trừ kịp thời, giúp cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt. Bên cạnh đó, Trung tâm phối hợp với các xã đẩy mạnh tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh về thông tin dự báo thời tiết, tình hình sâu bệnh để nông dân biết và có biện pháp phòng chống kịp thời.

Cũng về vấn đề này, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Nội Lưu Thị Hằng cho biết, Chi cục thường xuyên phối hợp với các phòng chuyên môn, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp các huyện, thị xã phân công cán bộ thường xuyên bám sát cơ sở, nắm bắt tình hình cây trồng.

Đối với cây lúa, Trung tâm khuyến cáo bà con tập trung chăm sóc, bón phân cân đối, không bón thừa đạm; thăm đồng thường xuyên để kịp thời phát hiện và có biện pháp phòng trừ sâu bệnh theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn. Cụ thể, đối với ốc bươu vàng, người dân cần chủ động phòng trừ ngay sau khi gieo cấy, thu gom ổ trứng, ốc non trên ruộng để hạn chế lây lan. Đối với bệnh đạo ôn lá, cần bón phân cân đối đạm, lân, kali, bón tập trung vào giai đoạn đầu vụ (bón lót và thúc đẻ nhánh), không bón quá muộn, để cây lúa đẻ khỏe, dảnh to, cứng cây, góc lá hẹp, lá không bị lướt khi gặp mưa phùn...

Bên cạnh đó, các địa phương chỉ đạo nông dân đẩy nhanh tiến độ gieo trồng, mở rộng diện tích rau màu vụ xuân để bảo đảm nguồn cung; hướng dẫn nông dân áp dụng quy trình sản xuất an toàn (GAP) trên cây rau; trước khi trồng lứa rau mới cần vệ sinh kỹ đồng ruộng kết hợp sử dụng chế phẩm sinh học (Trichoderma…) để diệt nấm bệnh có hại trong đất; bón phân cân đối, tăng lượng phân hữu cơ, phân hữu cơ vi sinh thay thế một phần phân vô cơ, bón vôi để cải tạo độ chua cho đất.

"Khi phòng trừ sâu bệnh cho cây rau, nông dân nên sử dụng nhóm thuốc sinh học, thuốc thảo mộc và phải tuân thủ nguyên tắc “4 đúng"; chỉ thu hoạch sản phẩm khi bảo đảm đủ thời gian sau phun thuốc (tối thiểu 10-15 ngày)", Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Nội Lưu Thị Hằng nhấn mạnh.

Cùng với chăm sóc và phòng chống sâu bệnh gây hại vụ xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương đề nghị, các địa phương tăng cường công tác quản lý thuốc bảo vệ thực vật, khuyến cáo nông dân không dùng hóa chất độc hại ngoài danh mục cho phép; hướng dẫn nông dân thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật trên cánh đồng theo quy định nhằm giảm ô nhiễm môi trường...