Chống thất thu ngân sách nhà nước: Cần những giải pháp đồng bộ

Bộ Tài chính cho biết sẽ tập trung triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh (SXKD) nhằm giải quyết nợ xấu, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa, tạo tiền đề cho việc hoàn thành dự toán thu NSNN trong năm nay.

Vất vả cân đối ngân sách

Những diễn biến không thuận của kinh tế thế giới và trong nước đã tác động tiêu cực đến hoạt động thu - chi NSNN. Tổng thu NSNN tính đến trung tuần tháng 5-2013 đã giảm 4% so với mục tiêu đề ra. Điều này thể hiện rõ qua số thu từ hai sắc thuế chủ chốt là thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và thuế giá trị gia tăng (GTGT) đều giảm. Trong đó nguồn thu từ thuế TNDN trên tổng thu NSNN giảm từ mức 28,6% (quý I-2012) xuống 27,7% quý I-2013. Thu từ thuế GTGT giảm từ 32% xuống 30%. Khả năng hụt thu từ XNK khá cao khi nguồn thu này tiếp tục xu hướng đạt thấp hơn kế hoạch do nhiều mặt hàng nhập khẩu chịu thuế lớn có xu hướng giảm về số lượng hoặc tăng không đáng kể.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Công Nghiệp cho biết, để đạt dự toán được giao trong năm nay, số thu 4 tháng đầu năm từ hai lĩnh vực thu nội địa và từ XNK phải đạt 33-35% dự toán, song thực tế chỉ đạt 30,1% và 23,7%. Nguyên nhân chủ yếu là do GDP tăng trưởng thấp hơn so với mục tiêu, quý I chỉ tăng 4,89% so với mục tiêu 5,5%. Tăng trưởng tại khu vực nông nghiệp, công nghiệp và xây dựng đều thấp hơn so với cùng kỳ năm trước. Hoạt động SXKD của DN còn khó khăn, mức tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ chậm do sức mua thấp và lượng hàng tồn kho lớn. Số DN tạm ngừng hoạt động tăng so với cùng kỳ và thị trường bất động sản chưa có dấu hiệu phục hồi… Thêm vào đó, để thực hiện các chính sách hỗ trợ về thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho SXKD, hỗ trợ thị trường, giải quyết nợ xấu, Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp giãn, giảm thuế cho DN, làm giảm nguồn thu.

Theo nhận định của UBGSTCQG, công tác thu đang gặp nhiều khó khăn trong khi nhu cầu mở rộng đầu tư từ NSNN để hỗ trợ tăng trưởng cùng với tăng chi lương và phụ cấp xã hội lại khó cắt giảm. Thực tế này sẽ khiến tình hình cân đối NSNN năm nay đứng trước những thách thức lớn.

Tăng hỗ trợ DN, giảm chi thường xuyên

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Công Nghiệp cho biết, ngành đã và đang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương triển khai giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho SXKD phát triển mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa, phấn đấu tăng trưởng kinh tế đạt chỉ tiêu đề ra tạo tiền đề cho việc hoàn thành dự toán thu NSNN. Việc triển khai chính sách miễn, giảm, gia hạn thời hạn nộp thuế và thu NSNN cho một số đối tượng DN, hộ kinh doanh và cá nhân theo Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ sẽ được triển khai theo đúng quy định. Đối với các chính sách giảm thuế TNDN, GTGT được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 5, sẽ hướng dẫn để triển khai kịp thời. Bên cạnh đó, ngành sẽ tăng cường quản lý thu, chống thất thu và xử lý nợ đọng thuế, phấn đấu hoàn thành mức cao nhất dự toán thu NSNN. Bộ Tài chính đã chỉ đạo ngành thuế, hải quan rà soát nắm chắc đối tượng, nguồn thu trên địa bàn, kịp thời thu đúng, thu đủ các khoản thuế, phí, lệ phí và thu khác, qua đó bù đắp các phần giảm thu do miễn, giảm, giãn thời hạn nộp thuế.

Bộ Tài chính cũng thực hiện cắt giảm dự toán chi, thu hồi để bổ sung nguồn dự phòng ngân sách trung ương và địa phương. Thực hiện tiết kiệm thêm 10% dự toán chi thường xuyên còn lại của 8 tháng cuối năm trên cơ sở cắt giảm hoặc lùi thời gian thực hiện các nhiệm vụ chi chưa thực sự cấp thiết, các khoản chi mua sắm trang thiết bị, xe ô tô; hạn chế tối đa tổ chức hội nghị, hội thảo, đồng thời cũng hạn chế tối đa việc bổ sung ngoài dự toán... Hoạt động thanh, kiểm tra, bảo đảm kiểm soát chi đúng chính sách, chế độ sẽ được thực hiện nhằm điều chỉnh các nhiệm vụ chi phù hợp với khả năng thu NSNN.