Chật vật xử lý bến “cóc”, xe “dù”

"Bến lậu” sống khỏe…

Mặc dù Sở Giao thông - Vận tải (GT-VT) TP Hồ Chí Minh đã cắm biển cấm tất cả phương tiện ô tô trên 9 chỗ không được phép đỗ, dừng đón khách trên tuyến đường Mai Chí Thọ (quận 2) vào khung giờ cao điểm nhưng các doanh nghiệp vận tải hành khách (VTHK) vẫn cố tình đỗ, đón khách công khai. Thậm chí, vài tháng gần đây, tại điểm giao nhau giữa đường Mai Chí Thọ với Trần Não (gần cầu Cá Trê 1), các doanh nghiệp VTHK như Toàn Thắng (chạy tuyến TP Hồ Chí Minh - Vũng Tàu và ngược lại)… đã biến bãi đất trống này thành... bến xe, gây mất trật tự, an toàn giao thông.

Theo ghi nhận của phóng viên, hằng ngày có đến hàng chục chuyến xe Toàn Thắng ra vào “bến lậu” đón khách từ các xe trung chuyển. Đây là địa điểm tự phát, không hề được cấp phép, thế nhưng không hiểu sao vẫn hoạt động rất ngang nhiên, qua mặt cơ quan chức năng. Tương tự, tại đầu đường Nguyễn Thị Định (phường Bình Trưng Tây, quận 2) cũng mới mọc lên một “bến cóc” mới, mỗi ngày có hàng chục chuyến xe ra vào đón trả khách, ảnh hưởng không nhỏ đến người dân khi đi qua khu vực này.

Đáng nói hơn, nhiều năm nay, tại địa điểm số 391 và 397 đường Đinh Bộ Lĩnh (đối diện Bến xe Miền Đông - BXMĐ, quận Bình Thạnh), dù chỉ được cấp phép với chức năng giữ ô tô, tuy nhiên, hai bến trá hình này vẫn đưa rước khách không khác gì BXMĐ. Hằng ngày, tại hai địa điểm có đến hàng trăm lượt xe khách liên tỉnh ra vào đón trả khách rầm rộ, chủ yếu ở khu vực Tây Nguyên, miền Trung và miền Bắc. Chưa dừng lại, hai “bến lậu” này còn tiếp nhận vận chuyển các loại hàng hóa, hành lý ký gửi của hành khách. Đáng nói hơn, dù trước đó, chính quyền địa phương và sở, ngành liên quan đã nhiều lần lập các đoàn kiểm tra liên ngành để xử lý nhưng cũng chỉ dừng lại ở việc cưỡng chế các khu đất tự ý cơi nới. Trong khi, việc xử lý về hành vi đón trả khách sai quy định thì cơ quan chức năng vẫn “bó tay”.

Kẽ hở pháp lý

Theo ông Lê Hoàng Minh, Phó Giám đốc Sở GT-VT TP Hồ Chí Minh, hiện nội đô TP Hồ Chí Minh đang tồn tại hai hình thức VTHK gồm xe chạy tuyến cố định và xe du lịch. Theo Nghị định 86/2014/NĐ-CP (quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô), khi xe chở khách phải có hợp đồng và ghi rõ các điểm mà xe được quyền đón trả khách. Đồng thời, các đơn vị này phải thông báo cho cơ quan quản lý nhà nước (Sở GT-VT) hợp đồng đó. Như vậy, xét về luật, hai hình thức này đều được phép đón trả khách theo đúng cam kết ghi trong hợp đồng.

Tuy nhiên, thực tế lại xảy ra tình trạng xe hợp đồng lữ hành du lịch và xe khách tuyến cố định thường lợi dụng lý do vận chuyển theo hợp đồng để đón trả khách tại một vị trí cố định, và lâu dài vị trí này sẽ biến thành “bến cóc” trái phép? Về vấn đề này, ông Minh thừa nhận, thực tế, luật pháp về lĩnh vực này hiện nay vẫn có nhiều kẽ hở, từ đó, các doanh nghiệp VTHK thường lợi dụng để "lách". Vì vậy, hiện Sở GT-VT TP Hồ Chí Minh đang cùng các doanh nghiệp VTHK, Bộ GT-VT… nghiên cứu, đề nghị sửa đổi một số điểm bất cập trong Nghị định 86 sao cho phù hợp với thực tế.

Liên quan đến hai địa điểm số 391 và 397 vẫn công khai đón trả khách, ông Minh cho hay, đây chỉ là bãi giữ xe và theo quy định không được phép đón trả khách. Thế nhưng, cũng theo ông Minh, cái khó ở đây là việc kiểm tra và xử lý cần có sự phối hợp của chính quyền địa phương, lực lượng công an… bởi Sở GT-VT không có thẩm quyền. “Hai bãi đó không được phép đón trả khách, nhưng theo quy định, những xe chạy tuyến cố định và du lịch lại được phép lên xuống khách tại địa điểm ghi trong hợp đồng. Điều này tạo nên sự bất cập trong quy định, vì thế, việc xử lý đối với những “bến cóc” theo kiểu này rất khó khăn”, ông Minh cho hay.

Liên quan điểm đưa đón khách tại địa chỉ số 419 Lê Hồng Phong, sau khi Phòng Kinh tế (UBND quận 10) đề nghị làm rõ việc Công ty TNHH Thành Bưởi đăng ký làm điểm đưa đón khách có đúng quy định hay không, qua kiểm tra, Thanh tra Sở GT-VT thành phố kết luận: Chưa phát hiện sai phạm. Thế nhưng mới đây, Công ty CP Xe khách Phương Trang đề nghị Sở GT-VT TP Hồ Chí Minh làm rõ lại tính pháp lý, hoạt động đón trả khách tại khu đất trên cũng như trách nhiệm của lãnh đạo Thanh tra Sở. Hiện có 12 doanh nghiệp vận tải lớn ký đơn gửi lãnh đạo TP Hồ Chí Minh kiến nghị xử lý xe khách trá hình và bến xe khách lậu.