Chấn chỉnh toàn diện hoạt động tiêm chủng

Nhiều tiêu chí chưa bảo đảm

Thẳng thắn chỉ ra những yếu kém tại các điểm TC qua đợt thanh, kiểm tra trong tháng 8, 9 trên toàn quốc mới đây, ông Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết tiến độ kiểm tra điểm TC còn chậm. Hiện mới có khoảng 50% điểm TC trên toàn quốc được kiểm tra. Thậm chí, tại miền Trung, mới chỉ có 9% điểm được kiểm tra. Ngay tại những địa phương đã tiến hành thanh, kiểm tra, cũng chỉ có 30%-55% cơ sở TC đủ điều kiện. Vi phạm chủ yếu tại nhiều điểm TC là diện tích chật hẹp, xuống cấp, việc sắp xếp thiết bị không hợp lý theo đúng quy trình… Thêm vào đó, công tác tập huấn cho cán bộ TC mới đạt 50%, nhiều trường hợp chưa được cấp chứng chỉ. Kể cả công tác giám sát quy trình, kỹ thuật trong buổi tiêm cũng chưa tốt, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ tiêm, an toàn tiêm.

GS-TS Trịnh Quân Huấn, chuyên gia cao cấp của Bộ Y tế, nhấn mạnh, hàng trăm năm nữa ngành y tế vẫn tiếp tục triển khai TC, vì vậy, phải xem xét yếu kém chỗ nào để khắc phục. Không chỉ tổ chức các đợt kiểm tra như thời gian qua mà phải tăng cường cả công tác hậu kiểm. Bởi vì công tác hậu kiểm trong TC không tốt sẽ gây ra những hậu quả phức tạp. Thế nhưng lâu nay, công tác này thường bị bỏ ngỏ.

Bày tỏ những khó khăn trong việc triển khai công tác TC tại các cơ sở y tế, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Cà Mau Nguyễn Thanh Dân chia sẻ, tại các bệnh viện hiện nay đều không có phòng TC, tủ đựng vắc xin riêng biệt. Hầu hết việc TC cho trẻ diễn ra đồng thời với việc tiêm cho mẹ. Mọi vật dụng, thuốc tiêm của mẹ và trẻ đều tập trung trên một xe đẩy. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến độ an toàn khi tiêm cho trẻ. Để củng cố cho công tác TC, ngoài việc phải thiết lập phòng TC, phương tiện dành riêng cho TC, các bệnh viện cần cả phác đồ chống sốc, thuốc chống sốc… để xử lý kịp thời khi có trường hợp tai biến xảy ra.

Không tổ chức tiêm chủng ở những điểm chưa an toàn

5 tháng sau quyết định tạm ngưng, Cục Y tế dự phòng và Dự án Tiêm chủng mở rộng (TCMR) cùng thông báo, vắc xin 5 trong 1 Quinvaxem chính thức được tiêm trở lại vào tháng 10. Thế nhưng, có không ít băn khoăn cho rằng thời điểm đến tháng 10 chỉ còn vài ngày nữa, trong khi nhiều điểm TC chưa đạt yêu cầu và hiện có 50% điểm TC trên toàn quốc chưa được kiểm tra.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Bình khẳng định, chỉ những điểm TC đạt yêu cầu mới triển khai tiêm Quinvaxem từ tháng 10. Những điểm chưa đạt phải hoàn thiện lại để sang tháng 11 mới bắt đầu. Bộ Y tế sẽ trình Thủ tướng Chính phủ về nghị định về tiêm chủng, kiểm định vắc xin, đồng thời tiếp tục công tác thanh, kiểm tra vào tháng 10 tới. Ông Bình cũng nêu rõ, từ tháng 10, khi sử dụng Quinvaxem trở lại, khác biệt lớn nhất là các điểm tiêm áp dụng quy trình TC mới, chú ý khám sàng lọc, phát hiện các trường hợp có chỉ định ngừng tiêm, hoãn tiêm. Mỗi điểm tiêm chỉ tiêm cho 50 trẻ/buổi...

Vấn đề về tai biến do vắc xin đang trở thành một thách thức lớn đối với chương trình TCMR. Thời gian tới, việc bảo đảm vắc xin an toàn, quy trình tiêm chủng đạt yêu cầu kỹ thuật và tìm hiểu cơ địa trẻ là vô cùng cần thiết, từ đó có thể giảm thiểu số ca tai biến. Để hạn chế những sự cố TC, Chủ nhiệm dự án TCMR quốc gia, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương Nguyễn Trần Hiển, khuyến cáo các bậc cha mẹ cần hợp tác với nhân viên y tế bằng cách thông báo đầy đủ tình trạng sức khỏe, tiền sử dị ứng của trẻ trước và sau tiêm để kịp thời phát hiện các tình huống chống chỉ định hoặc tạm thời chưa tiến hành tiêm. Mặt khác, sau khi tiêm cũng cần theo dõi chặt chẽ sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ sốt cao, khóc thét, bỏ bú… phải ngay lập tức đưa trẻ đến các cơ sở y tế.