Chăm sóc bàn chân sạch phòng biến chứng ở người đái tháo đường

(Ông Nguyễn Văn Tiến, Hà Đông)

Bệnh ĐTĐ có biến chứng mãn tính nguy hiểm, khiến bệnh nhân có thể tử vong nhanh chóng là loét bàn chân. Biến chứng này thường xảy ra ở mu bàn chân, ngón cái và thường bắt đầu do đi giày dép chật. Các vết loét khởi đầu chỉ là vết xước nhỏ hoặc phồng da. Tuy nhiên, do các dây thần kinh cảm giác ngoại biên điều khiển dẫn máu đến nuôi chân, bàn chân gần như bị hỏng nên vết loét không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng, ôxy, không có đủ các tế bào máu để tấn công vi khuẩn và các tế bào chết cũng không được loại bỏ kịp thời khiến vết thương rất dễ bị nhiễm trùng lan rộng, khó liền rồi hoại tử cả đoạn chi. Có đến 15-35% người bệnh ĐTĐ sẽ bị loét bàn chân ở bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời của họ và hơn 5% bệnh nhân ĐTĐ bị cắt cụt ngón chân, bàn chân hoặc cẳng chân. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong ngay sau cắt đoạn chi có thể lên đến 23% và chỉ khoảng 40% số người bệnh ĐTĐ cắt đoạn chi duy trì sự sống sau 5 năm.

Phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể ngăn ngừa việc cắt đoạn chi tới 85%. Vì thế, người bệnh ĐTĐ cần tập thói quen kiểm tra bàn chân ít nhất một lần trong ngày (lưu ý các vết nứt, phỏng rộp, vết thâm, nốt chai chân và những chỗ đau trên da); nên cắt tỉa móng chân theo đường vòng của ngón, không lấy khóe cũng như tự mình cắt các vết chai ở chân; luôn giữ chân ở tư thế ngang khi ngồi; không đi tất, giày dép chật; tập cử động các ngón chân trong khoảng 5 - 10 phút, vài lần trong ngày; luôn giữ chân khô, sạch, nên ngâm chân với nước ấm buổi tối. Đi bộ, bơi lội, đạp xe cũng là những bài tập thể dục tốt và dễ cho bàn chân vận động, giúp cải thiện lưu thông mạch máu.