(HNM) - Năm 1960 có hai sự kiện lớn là Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III và kỷ niệm 70 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trước hai sự kiện lớn này, Bộ Chính trị giao cho Hãng phim Thời sự và Tài liệu trung ương làm một bộ phim về Bác với điều kiện là không để Bác biết. Đạo diễn Quang Huy, Giám đốc hãng phim nhận nhiệm vụ này.
Vào một buổi sáng, đạo diễn Quang Huy cùng tổ làm phim vác máy quay vào Phủ Chủ tịch, lúc đó Bác đang ăn sáng ở nhà ăn tập thể. Đạo diễn Quang Huy nấp chân cầu thang chờ Bác ăn xong trở về sẽ quay cảnh này. Khi Bác về đến gần chân cầu thang nhà sàn, bỗng nhiên Bác dừng chân và quay lại, Quang Huy chưa kịp núp vào sau gốc cây thì Bác hỏi:
- Các chú làm gì mà lấp ló ở đây?
Đạo diễn Quang Huy lúng búng:
- Dạ thưa Bác... chúng cháu quay một bộ phim về Bác để chào mừng Đại hội Đảng sắp tới ạ!
- Quay phim để chào mừng Đại hội Đảng? - Bác hỏi lại rồi nói tiếp:
- Vậy sao các chú không đến các chi bộ ở các nhà máy, công trường, các đơn vị bộ đội hay công an mà lại quay quanh quẩn ở đây?
Thấy đạo diễn Quang Huy ấp úng, Bác nói tiếp:
- Thôi! Đã lỡ rồi thì các chú cứ quay tiếp đi. Nhưng chỉ lần này thôi đấy. Lần sau các chú không được vào đây quay phim nữa.
Nghe Bác nói, đạo diễn Quang Huy và tổ làm phim nhẹ người. Sau một thời gian, bộ phim hoàn thành và trình chiếu cho Bộ Chính trị xem để góp ý. Nhưng một chuyện bất ngờ đã xảy ra, từ Phủ Chủ tịch, Bác gọi điện cho đồng chí Nguyễn Lương Bằng để bàn công việc gì đó, phu nhân của đồng chí Nguyễn Lương Bằng nghe máy và trả lời Bác:
- Thưa Bác, anh Bằng nhà cháu được Bộ Chính trị mời đi duyệt phim, nghe đâu là phim quay về Bác.
Bác hỏi lại:
- Phim quay về tôi? Anh Bằng được duyệt còn tôi lại không được mời, anh Bằng sướng thật...
Biết lỡ lời, phu nhân của đồng chí Nguyễn Lương Bằng chữa lại:
- Là cháu cũng nghe phong thanh thế thôi, không chắc đã phải đâu ạ...
Bộ phim được Bộ Chính trị thông qua và đặt tựa đề "Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch". Sau đó, Bộ Chính trị chỉ thị chiếu để mời Bác xem trước khi phổ biến rộng rãi đến nhân dân. Hôm đó là một tối đầu hè. Khoảng sân rộng trong Phủ Chủ tịch trở thành nơi chiếu phim. Bác ngồi ở hàng ghế đầu, đồng chí Tố Hữu khi đó là Trưởng ban Tuyên huấn bảo đạo diễn Quang Huy lên ngồi cạnh Bác để hết phim thì xin ý kiến Bác. Đồng chí Tố Hữu động viên mãi đạo diễn Quang Huy mới lên. Bộ phim kết thúc, Bác đứng dậy, đạo diễn Quang Huy cũng đứng dậy theo:
- Thưa Bác! Đồng chí Tố Hữu giao nhiệm vụ cho cháu xin ý kiến Bác khi Bác xem xong...
- Đồng chí Tố Hữu bảo xin ý kiến Bác?... Vậy khi làm các chú có hỏi ý
kiến Bác không? Nếu bây giờ Bác bảo không được thì sao?
Nói xong Bác ung dung đi về phía nhà sàn. Đạo diễn Quang Huy toát mồ hôi vội quay lại gặp đồng chí Tố Hữu tường thuật lại nguyên văn những lời Bác nói. Đồng chí Tố Hữu cười:
- Bác không có ý kiến gì là Bác đồng ý rồi.
Sau đó bộ phim đã được chiếu cho nhân dân miền Bắc xem. Đây là bộ phim tài liệu chân dung đầu tiên về Chủ tịch Hồ Chí Minh, mở đường cho thể loại phim chân dung về Bác và các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước sau này của Hãng phim Thời sự và Tài liệu trung ương. Các đạo diễn của hãng từng được giao làm phim về Bác đều nhất trí: làm phim về Bác rất khó vì Bác không thích ngợi ca và đề cao mình.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.