Cao tốc Bắc - Nam gặp khó khăn do khan hiếm nguồn vật liệu

Theo ông Phan Quang Hiển, Phó Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông, tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông bao gồm 11 dự án thành phần với tổng chiều dài khoảng 653km. Theo hồ sơ thiết kế kỹ thuật, nhu cầu vật liệu đất đắp (sau khi đã điều phối dọc tuyến) cho toàn bộ 11 dự án vào khoảng 52 triệu m³.

Theo số liệu khảo sát mỏ vật liệu của các đơn vị tư vấn thiết kế, tổng số lượng mỏ cung cấp cho 11 dự án khoảng 143 mỏ, bảo đảm cung cấp đủ nhu cầu vật liệu đất đắp cho toàn bộ 11 dự án.

Qua triển khai thực tế các dự án cho thấy, 3 dự án cao tốc (Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn, cầu Mỹ Thuận 2) cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu vật liệu đắp. Tuy nhiên, dự án Mai Sơn - quốc lộ 45 đoạn qua địa phận tỉnh Ninh Bình có 1 mỏ (trữ lượng 4,8 triệu m³); Vĩnh Hảo - Phan Thiết gồm 6 mỏ (tổng trữ lượng khoảng 4,17 triệu m³), Phan Thiết - Dầu Giây có 6 mỏ (tổng trữ lượng khoảng 6 triệu m³) đã có trong quy hoạch nhưng chưa được địa phương cấp phép khai thác.

Đặc biệt, trong trường hợp 6 mỏ được cấp phép kịp thời, dự án Phan Thiết - Dầu Giây vẫn thiếu khoảng 1,4 triệu m³ do trong quá trình thực hiện công tác khảo sát mỏ vật liệu, bước thiết kế kỹ thuật có sai khác lớn với thực tế (trong hồ sơ khảo sát tổng trữ lượng là 20 triệu m³ nhưng tổng trữ lượng thực tế chỉ đạt 4,1 triệu m³). Trường hợp các địa phương (Ninh Bình, Bình Thuận, Đồng Nai) không kịp thời cấp phép khai thác cho các mỏ vật liệu này sẽ dẫn đến các dự án trên có nguy cơ thiếu hụt nguồn vật liệu đắp.

Đối với 5 dự án (quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo) dự kiến triển khai thi công trong quý II-2021, trong hồ sơ khảo sát mỏ vật liệu có sử dụng các mỏ quy hoạch của địa phương mới đáp ứng được nhu cầu vật liệu đắp các dự án.

Để đáp ứng nhu cầu vật liệu đất đắp phục vụ thi công các dự án cao tốc Bắc - Nam, Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông kiến nghị lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải làm việc và đề nghị các địa phương liên quan tạo mọi điều kiện thuận lợi để đẩy nhanh tiến độ hoàn tất các điều kiện, thủ tục còn thiếu cho các mỏ đã được cấp phép nhưng chưa khai thác được (do chưa giải phóng mặt bằng mỏ, chưa có đường tiếp cận...), cấp phép khai thác (các mỏ đã có trong quy hoạch), nâng công suất khai thác mỏ (các mỏ đang khai thác có công suất nhỏ), gia hạn giấy phép mỏ (các mỏ đã hết hạn khai thác nhưng còn trữ lượng)… Chỉ đạo các sở, ban, ngành và các địa phương có liên quan thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về giá vật liệu xây dựng; có giải pháp, chế tài kịp thời và phù hợp để chống độc quyền, đầu cơ, tùy tiện nâng giá vật liệu xây dựng.

Đối với các dự án Mai Sơn - quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây, có khả năng thiếu hụt lớn khối lượng vật liệu đất đắp, đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các Ban Quản lý dự án 7, Ban Quản lý dự án Thăng Long tiếp tục chỉ đạo tư vấn khảo sát các khu vực lân cận tuyến để tìm kiếm, phát hiện các mỏ có khả năng khai thác, thực hiện các thủ tục để đủ điều kiện khai thác vật liệu đất đắp bảo đảm đáp ứng đủ nhu cầu cho dự án...