Căng thẳng EU - Ukraine: Euro 2012 “phải vạ”

Vụ việc bắt đầu bùng phát sau khi xuất hiện một số bức ảnh cho rằng bà Tymoshenko đang bị đối xử không tốt trong thời gian chịu án tù. "Nữ hoàng cách mạng Cam" một thời tố cáo đã bị 3 cai ngục đánh đập. Dù vụ việc chưa có kết luận chính thức song các nhà lãnh đạo phương Tây đã có những phản ứng mạnh mẽ. Tờ Der Spiegel (Đức) cho biết, nữ Thủ tướng nước này Angela Merkel sẽ không dự bất cứ trận đấu nào của đội nhà tại Ukraine, kể cả trận cầu đinh giữa Đức và Hà Lan. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC) Jose Manuel Barroso và Ủy viên công tố Viviane Reding cũng khẳng định sẽ gây sức ép có thể với Ukraine để giải quyết dứt điểm vấn đề liên quan tới Y.Tymoshenko. Trước mắt, ông J.Barroso từ chối thẳng thừng lời mời tham dự lễ khai mạc EURO 2012 tại Ukraine. Còn Tổng thống CH Czech Vaclav Klaus cũng đã hủy cuộc họp thương đỉnh các nhà lãnh đạo Châu Âu diễn ra trong hai ngày 11 và 12-5 tại Ukraine...

Phản ứng có phần quyết liệt của các nhà lãnh đạo EU trước vụ việc liên quan đến bà Y.Tymoshenko không có gì quá bất ngờ. Đơn giản vì nhân vật được mệnh danh là "Nữ hoàng tóc tết này" từng đóng một vai trò quan trọng trong "cuộc cách mạng Cam" năm 2004, lật đổ chế độ thân Nga, đưa ông Vicktor Yushchenko với đường lối thân phương Tây vào chiếc ghế Tổng thống của Ukraine. Tuy nhiên, "sản phẩm cách mạng" có xuất xứ từ Mỹ và phương Tây này không tồn tại được lâu do chính những cuộc đấu đá, tranh giành quyền lực giữa ông V.Yushchenko và bà Y.Tymoshenko cùng sự sa sút thảm hại trong mức sống của người dân sau "cách mạng". Kết quả là, ông Vicktor Yanukovich - đối thủ từng bị hất một cách thô bạo ra khỏi vị trí tổng thống trong cuộc bầu cử nhiều uẩn khúc năm 2004 đã giành chiến thắng đầy ngoạn mục trong cuộc bầu cử năm 2010, chấm dứt thời kỳ làm mưa làm gió của bộ đôi Y.Tymoshenko - V.Yushchenko.

Sự trở lại của một nhà lãnh đạo thân Nga tại Ukraine và "linh hồn" một thời của cuộc cách mạng được phương Tây cổ súy bị bắt giam hẳn không nằm trong kế hoạch được trông đợi của Mỹ và EU. Vì thế, trong suốt quá trình điều tra và xét xử bà Y.Tymoshenko về những cáo buộc liên quan tới hợp đồng mua khí đốt ký năm 2009 làm thiệt hại gần 200 triệu USD cho ngân khố quốc gia, không ít lần các nhà lãnh đạo phương Tây lên tiếng chỉ trích chính quyền của Tổng thống V.Yushchenko vi phạm cái gọi là "dân chủ, nhân quyền".

Chưa biết chính xác những vết bầm tím trên người bà Y.Tymoshenko là do đâu nhưng căng thẳng giữa EU và Ukraine đang gia tăng không khỏi khiến những người hâm mộ môn thể thao vua ái ngại. Nga và hai nước chủ nhà đăng cai vòng chung kết Giải vô địch Bóng đá Châu Âu năm 2012 cũng đã lên tiếng phản đối động thái chính trị hóa thể thao của các nhà lãnh đạo EU. Trong tuyên bố ngày 3-5, Tổng thống đắc cử Nga Vladimir Putin cho rằng phải ủng hộ và tuân thủ nguyên tắc do Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đề ra và thực thi là "Thể thao ngoài chính trị". Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cũng nhấn mạnh, dù chăm chú theo dõi và lo lắng về những gì đang xảy ra với bà Y.Tymoshenko nhưng không được phép lấy nguyên cớ chính trị để phá hoại ngày hội thể thao của châu lục.