Các nước ASEAN cùng nhau vượt qua đại dịch và tăng trưởng bền vững

 - Xin Bộ trưởng cho biết, trong bối cảnh hiện nay, những ưu tiên trong hợp tác kinh tế của ASEAN và khu vực mậu dịch tự do ASEAN là gì?

- Chủ đề “Gắn kết và chủ động thích ứng” của năm 2020 khi Việt Nam giữ vai trò Chủ tịch ASEAN đã được tất cả các nước ASEAN phát huy tích cực từ đầu năm đến nay. Bên cạnh việc triển khai 13 sáng kiến về hợp tác kinh tế của ASEAN cho năm 2020 do Việt Nam đề xuất, các nước ASEAN đã tích cực thảo luận, xây dựng các sáng kiến hợp tác nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của dịch Covid-19 trong lĩnh vực kinh tế, thể hiện trong các tuyên bố chung và kế hoạch hành động về ứng phó với dịch Covid-19.

Nội dung chính của các tuyên bố chung và kế hoạch hành động là duy trì các cam kết về mở cửa thị trường thương mại và đầu tư; tăng cường các biện pháp thuận lợi hóa thương mại, đặc biệt là các thủ tục hải quan ở cửa khẩu nhằm tạo điều kiện cho dòng lưu chuyển hàng hóa trong khu vực.

Cùng với đó, củng cố mạng lưới sản xuất, xây dựng chuỗi cung ứng khu vực bền vững, hỗ trợ doanh nghiệp, từ đó giúp ASEAN vượt qua đại dịch, duy trì đà tăng trưởng, đưa ASEAN trở thành một cộng đồng kinh tế vững mạnh.

- Những giải pháp trọng tâm tại hội nghị này là gì, thưa Bộ trưởng?

- Tại hội nghị, các bộ trưởng đã thảo luận và tìm hướng giải quyết các vấn đề còn tồn tại trong hợp tác nội khối cũng như giữa ASEAN với các nước đối tác.

Về hợp tác kinh tế nội khối, các nước ASEAN thống nhất hướng xử lý các vấn đề liên quan đến biểu thuế nhập khẩu thực hiện Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA); hoàn thành thủ tục chuẩn bị ký kết Thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau đối với chứng nhận kiểu loại cho sản phẩm xe cơ giới trong ASEAN (APMRA); thống nhất thực thi Cơ chế tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa toàn ASEAN (AWSC) từ ngày 20-9-2020. Đây là nỗ lực rất lớn của Việt Nam và các nước ASEAN trong việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp, thúc đẩy thương mại nội khối.

Về hợp tác ngoại khối, một mặt ASEAN ưu tiên cho việc ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) vào cuối năm 2020, mặt khác có những trao đổi sơ bộ để rà soát, tăng cường hợp tác kinh tế với các đối tác khác như Australia, New Zealand, Canada…

Ngoài ra, tại hội nghị này, các bộ trưởng kinh tế ASEAN và các nước đối tác đã thông qua Kế hoạch hành động ASEAN+3 về giảm thiểu tác động kinh tế của dịch Covid-19 và sáng kiến chung giữa các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN và Hàn Quốc về thúc đẩy kết nối kinh tế ứng phó với dịch Covid-19.

Các Bộ trưởng ASEAN nhất trí việc cần duy trì các cam kết hiện hành về mở cửa thị trường trong thương mại và đầu tư, tăng cường các biện pháp thuận lợi hóa thương mại nhằm ổn định sản xuất, duy trì kết nối chuỗi cung ứng, xây dựng kế hoạch hồi phục sau đại dịch.

Về tầm nhìn dài hạn, ASEAN tiếp tục thảo luận và tìm ra các giải pháp nhằm triển khai kế hoạch tổng thể năm 2025 của Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), đặc biệt là việc đánh giá giữa kỳ để có thể điều chỉnh Kế hoạch tổng thể năm 2025 phù hợp với bối cảnh mới trong khu vực cũng như giúp ASEAN vượt qua các thách thức trên quy mô toàn cầu.

- Thưa Bộ trưởng, Việt Nam đưa ra những sáng kiến gì trong hội nghị lần này?

- Mặc dù việc tổ chức các cuộc họp trong khuôn khổ hợp tác ASEAN năm nay gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19, nhưng trong số 13 sáng kiến, ưu tiên về hợp tác kinh tế mà Việt Nam đưa ra trong năm 2020, hai sáng kiến đã được hoàn thành tại thời điểm diễn ra Hội nghị AEM 52; các sáng kiến, ưu tiên khác vẫn đang tiếp tục được thảo luận và triển khai.

Ngoài ra, từ đầu năm đến nay, Việt Nam cũng tích cực đưa ra các đề xuất và tham gia giải quyết các vấn đề cấp bách trong ASEAN. Tiếp theo việc thông qua Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN về ứng phó với dịch Covid-19 do Việt Nam đề xuất vào tháng 3-2020 tại Đà Nẵng, các nước ASEAN đã thông qua Kế hoạch hành động Hà Nội nhằm tăng cường hợp tác kinh tế ASEAN và kết nối chuỗi cung ứng trong bối cảnh đại dịch Covid-19 ngày 4-6-2020.

Tiếp tục phát huy vai trò chủ động, Việt Nam đã tích cực thúc đẩy việc thảo luận và thông qua các Kế hoạch hành động ASEAN+3 về giảm thiểu tác động kinh tế của dịch Covid-19 và sáng kiến chung giữa các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN và Hàn Quốc về thúc đẩy kết nối kinh tế ứng phó với dịch Covid-19.

Thông qua các tuyên bố chung, sáng kiến hợp tác, một lần nữa ASEAN muốn thể hiện vai trò trung tâm trong các vấn đề toàn cầu cũng như tinh thần chủ động thích ứng với những thách thức khu vực và thế giới.

Những tuyên bố, sáng kiến, kế hoạch hành động chính là cơ sở giúp ASEAN và các nước đối tác triển khai các giải pháp cần thiết, cùng nhau vượt qua đại dịch trong thời gian ngắn hạn và thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong dài hạn.

- Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng về cuộc trao đổi!