Bước tiến trong quan hệ Australia - Myanmar

Diễn ra trong bối cảnh Mỹ và nhiều nền kinh tế phương Tây đang nới lỏng các biện pháp trừng phạt để ủng hộ tiến trình cải cách dân chủ ở quốc gia Đông Nam Á này, chuyến công du Australia hai ngày của Tổng thống Thein Sein - nhà lãnh đạo Myanmar đầu tiên tới Australia kể từ năm 1974 đến nay - được kỳ vọng sẽ mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa hai nước thời gian tới. Để cụ thể hóa cam kết sẽ tăng các khoản viện trợ, thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư, Thủ tướng Julia Gillard cho biết, Australia sớm cử một ủy viên thương mại tới Yangon - Trung tâm thương mại của Myanmar. Bên cạnh đó, Canberra cũng sẽ nới lỏng các quy định về hợp tác quốc phòng với Myanmar, trong đó có các hoạt động hỗ trợ nhân đạo và thảm họa. Trên tinh thần đó, kết quả chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng khi hai nước đang triển khai giai đoạn đầu tiên của chương trình Đối tác Myanmar - Australia về cải cách.

Với những chính sách cải cách mở cửa cả trên lĩnh vực kinh tế lẫn ngoại giao, dân chủ… chính quyền của Tổng thống Thein Sein thời gian qua đã từng bước thuyết phục được nhiều nước phương Tây dỡ bỏ các lệnh trừng phạt từng được áp dụng với chính quyền quân sự cũ, mở ra cơ hội thu hút đầu tư nước ngoài nhiều hơn. Cùng với sự hỗ trợ tích cực của Australia, chính quyền của Mỹ mới đây đã quyết định nới lỏng lệnh trừng phạt 4 ngân hàng lớn của Myanmar, tạo điều kiện cho các công ty và các Tổ chức phi chính phủ (NGOs) Mỹ được tiếp cận nhiều hơn với các ngân hàng lớn nhất của Myanmar; đồng thời cho phép các thực thể tài chính này tiếp cận với hệ thống tài chính Mỹ. Đây cũng là một phần trong cam kết hồi tháng 7 năm ngoái của Nhà Trắng về nới lỏng các biện pháp trừng phạt trong đầu tư cũng như sự ủng hộ với quá trình cải cách dân chủ của chính quyền Tổng thống Thein Sein. Với vị thế nhà đầu tư lớn thứ 9 trong số các nước và vùng lãnh thổ đang đầu tư tại Myanmar, việc Mỹ nới lỏng lệnh trừng phạt với Myanmar sẽ có lợi cho mục tiêu thúc đẩy hợp tác của cả đôi bên, nhất là trên lĩnh vực kinh tế.

Chuyến công du đầu tiên tới Australia diễn ra ngay sau khi Tổng thống Myanmar Thein Sein kết thúc một loạt chuyến công du tới các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu (EU) trong nỗ lực ngoại giao để EU sớm dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh trừng phạt với nước này. Với những kết quả vừa đạt được trong chuyến công du Australia lần này, dư luận Myanmar kỳ vọng quan hệ hai nước sẽ mở ra một bước tiến mới sau bốn thập kỷ khá im ắng. Mối quan tâm của Myanmar cũng phù hợp với mong muốn của Australia khi Thủ tướng Julia Gillard thừa nhận rằng, Australia sẽ được hưởng lợi từ một đất nước Myanmar mở cửa và thịnh vượng hơn cũng như hội nhập đầy đủ trong khu vực. Và một thông tin mới nhất vừa được phát đi từ Văn phòng Thủ tướng Australia cho biết, viện trợ của Australia cho Myanmar dự kiến có thể tăng gấp đôi lên 100 triệu đô la Australia (103 triệu USD) mỗi năm vào năm 2015.