BKAV công bố số lượng cuộc gọi lừa đảo: Nảy sinh vấn đề cần làm rõ

Các phương tiện truyền thông dẫn lời một lãnh đạo Bkav cho biết, các cuộc gọi nhỡ lừa đảo thường được thực hiện vào lúc nửa đêm với đầu số gọi đến giống đầu số điện thoại bàn như 043xxx, 08xxx. Do vậy, khi xuất hiện cuộc gọi nhỡ, người dùng thường có thói quen gọi lại, khi ấy sẽ có hệ thống trả lời tự động dẫn dụ người dùng tiếp tục kết nối đến đầu số dịch vụ 1900xxxx với nhiều nội dung gây tò mò như hãy gọi để kết bạn với gái xinh, trai đẹp độc thân... Giá cước gọi vào đầu số 1900xxxx thường bị tính theo phút, gọi một giây cũng bị tính cước là một phút. Vì vậy, người dùng có thể mất cả trăm nghìn đồng nếu không cảnh giác. Cũng vẫn theo lời vị lãnh đạo của Bkav, các thống kê này thực hiện từ hệ thống giám sát chặn cuộc gọi không mong muốn của Bkav. Chỉ trong 3 ngày đã có 855.000 cuộc gọi nhỡ lừa đảo được thực hiện tới các thuê bao di động tại Việt Nam… Kèm với thông tin trên là việc Bkav giới thiệu phần mềm chặn cuộc gọi và tin nhắn lừa đảo.

Việc công bố số liệu như kể trên để cảnh báo khách hàng là việc làm đáng ghi nhận nhằm giúp khách hàng bớt… "dại dột" khi gọi lại những số lạ để rồi phải trả cước cao. Thực tế, cuối tháng 2, VNPT TP Hồ Chí Minh cũng đã công bố một thuê bao cố định 08xxxxx cố tình tạo cuộc gọi nhỡ vào máy di động của khách hàng, sau đó tiếp thị thuê bao gọi đến đầu số 1900xxxx tham gia dịch vụ kết bạn rồi thu cước cao; đồng thời khuyến cáo khách hàng cần cảnh giác và cân nhắc trước khi gọi…

Song từ những thông tin rất cụ thể của Bkav công bố, dư luận có quyền đặt ra câu hỏi, vậy Bkav lấy đâu ra các con số kể trên? Có thể hiểu thế này, để có kết quả như công bố, Bkav phải thực hiện từ một cuộc khảo sát, nghiên cứu trong khi Bkav đơn thuần là DN cung cấp giải pháp. Đến đây, có hai khả năng. Thứ nhất, Bkav là doanh nghiệp cung cấp giải pháp trong đó có các sản phẩm phần mềm dành cho người sử dụng di động, vì vậy nên "ông chủ" đã "thu" được thông tin từ chính khách hàng này của mình!? Thứ hai, dư luận được quyền hiểu là Bkav hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ di động (gồm Viettel, Mobifone, Vinaphone, Vietnamobile, Gmobile) để nhà mạng cho phép Bkav cài đặt phần mềm có tên gọi "hệ thống giám sát chặn cuộc gọi không mong muốn" vào mạng lưới của nhà mạng để giám sát, phát hiện ra 855.000 cuộc gọi nhỡ lừa đảo (như đã công bố). Số lượng cuộc gọi lừa đảo này được thực hiện trong 3 ngày, vậy tính trung bình mỗi người nhận được 3 cuộc gọi/ngày, 3 ngày nhận 9 cuộc gọi, suy ra có tới 95.000 thuê bao "được" thực hiện để giám sát… Vấn đề là chỗ, cứ như công bố của Bkav thì các nhà mạng đã đồng ý để cho "người ngoài" vào "theo dõi" thuê bao của mình, vậy quyền được bảo đảm an toàn thông tin của khách hàng đặt ở đâu? Hay nói một cách khác, 95.000 thuê bao di động đã bị xâm phạm lợi ích, về quyền được bảo vệ thông tin. Như vậy, khách hàng có quyền yêu cầu các nhà mạng trả lời cho vấn đề này? Còn nếu số liệu của Bkav không chuẩn xác, không trung thực cũng đề nghị các nhà mạng có trả lời rõ ràng trước công luận. Nhưng đáng chú ý là gần 1 tuần lễ sau công bố của Bkav, chưa nhà mạng nào lên tiếng?! Còn một khả năng thứ ba được đặt ra, liệu đây có phải là chiêu PR để Bkav bán sản phẩm?

Trên thế giới, có không ít quan chức, cá nhân, doanh nghiệp phải từ chức hoặc bị kiện ra tòa vì đã thực hiện các hành vi nghe lén, theo dõi hoặc ra lệnh cho việc thực hiện nghe lén, theo dõi điện thoại... Thực tế, việc thực hiện theo dõi, nghe lén điện thoại (nếu chưa được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền) đều bị coi là vi phạm pháp luật về quyền tự do cá nhân cả trên thế giới và tại Việt Nam. Vậy không hiểu khi công bố thông tin, Bkav có tính đến chuyện này!?