Bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 20

Trao đổi về tình hình khu vực, các Nhà Lãnh đạo cho rằng ASEAN cần tiếp tục các nỗ lực hợp tác vì hòa bình, an ninh và phát triển chung ở khu vực, đồng thời, phát huy vai trò trung tâm ở khu vực vì các mục tiêu trên, nhất là trong bối cảnh khu vực đang chứng kiến những thay đổi nhanh chóng tác động trực tiếp đến Hiệp hội. Theo đó, ASEAN cần tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin và các chuẩn mực ứng xử, phát huy vai trò và tác dụng của các công cụ và cơ chế hợp tác chính trị-an ninh vì hòa bình, an ninh và hợp tác ở khu vực như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông nam Á (TAC), Hiệp ước khu vực Đông nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+)... Bên cạnh đó, ASEAN cần đẩy mạnh hơn nữa hợp tác ứng phó với các thách thức đang nổi lên ở khu vực, kể cả các vấn đề an ninh phi truyền thống, đóng góp vào củng cố môi trường hòa bình, an ninh và hợp tác ở khu vực.

Lãnh đạo các nước ASEAN nhất trí cần tiếp tục tăng cường quan hệ đối ngoại của ASEAN thông qua các khuôn khổ ASEAN+1, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS), ARF, ADMM+…; khuyến khích các Đối tác tham gia tích cực và đóng góp xây dựng vào các mục tiêu chung là hòa bình, an ninh và hợp tác phát triển ở khu vực cũng như hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng và giữ vai trò trung tâm trong cấu trúc hợp tác khu vực, phù hợp với lợi ích các nước và đặc thù khu vực. Đồng thời, ASEAN cần tích cực cùng các Đối tác xác định nội hàm trong nâng cấp quan hệ đối thoại; xây dựng kế hoạch thiết thực kỷ niệm 20 năm lập quan hệ đối thoại với Ấn Độ, 35 năm với Mỹ, EU, Canada, 15 năm ASEAN+3 trong năm nay.

Tại Hội nghị, Tổng thống Myanma đã thông báo sơ bộ về kết quả bầu cử bổ sung tại Myanma ngày 1/4/2012. Các Nhà Lãnh đạo hoan nghênh kết quả của cuộc bầu cử; mong muốn Myanma tiếp tục thực hiện Lộ trình 7 điểm vì hòa hợp dân tộc, ổn định và phát triển đất nước; khẳng định ASEAN sẽ tiếp tục hỗ trợ Myanma và kêu gọi dỡ bỏ cấm vận đối với Myanma... Về tình hình Bán đảo Triều Tiên, Hội nghị bày tỏ quan ngại về kế hoạch phóng vệ tinh của Triều Tiên; kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, giải quyết các bất đồng thông qua đối thoại, sớm nối lại đàm phán 6 bên, tuân thủ nghiêm túc các nghị quyết liên quan của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc, trong đó có Nghị quyết 1874.

Về Biển Đông, các Nhà Lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải; tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật biển năm 1982 của Liên Hợp Quốc (UNCLOS), thực hiện đầy đủ DOC, ASEAN cần thống nhất về các thành tố trong Bộ quy tắc COC, làm cơ sở để ASEAN trao đổi với Trung Quốc.

Tại Phiên họp hẹp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã phát biểu về các nội dung trọng tâm của Hội nghị và có những đề xuất quan trọng, tập trung vào các vấn đề khu vực cùng quan tâm; Biển Đông; hợp tác tiểu vùng, trong đó có Tiểu vùng Mekong; tăng cường vai trò của ASEAN ứng phó với các thách thức đang đặt ra như thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh biển, đề nghị ASEAN sớm xây dựng một Tuyên bố về an ninh nguồn nước ở khu vực; về tăng cường các quan hệ đối ngoại của ASEAN và Đối thoại toàn cầu ASEAN.

Sau 2 ngày làm việc khẩn trương và tích cực, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 20 đã đạt được các kết quả quan trọng, khẳng định quyết tâm mạnh mẽ của các nước ASEAN trong xây dựng Cộng đồng, liên kết và kết nối khu vực, thúc đẩy phát triển bền vững và đồng đều, tăng cường quan hệ đối ngoại cũng như duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình, tăng cường đóng góp của Hiệp hội vào các mục tiêu vì hòa bình, ổn định, an ninh, hợp tác phát triển ở khu vực.

Tại Lễ bế mạc hội nghị, Lãnh đạo các nước ASEAN đã thông qua nhiều Tuyên bố chung cũng như các báo cáo và văn kiện liên quan nhằm định hướng và thúc đẩy hợp tác ASEAN thời gian tới. Campuchia, nước Chủ tịch ASEAN 2012, cũng đã ra Tuyên bố Chủ tịch về các kết quả quan trọng của Hội nghị.

Chiều 4/4, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và phu nhân cùng đoàn Đại biểu Việt Nam rời Phnom Penh về nước, kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 20. Đoàn Việt Nam tham dự các Hội nghị đã có những đóng góp tích cực và hiệu quả vào trọng tâm Hội nghị cũng như công tác soạn thảo các văn kiện, Tuyên bố của Cấp cao.