Bảo đảm thu đúng, thu đủ

Việc xây dựng thành công phương pháp tính hệ số phân bổ với nhà đất nhiều tầng, nhà chung cư của ngành thuế Hà Nội không những giúp người nộp thuế (NNT) thực hiện nghĩa vụ kê khai, nộp thuế sử dụng đất PNN đơn giản, mà còn góp phần thu đúng, thu đủ nộp ngân sách nhà nước.

Là một trong những sắc thuế mới có hiệu lực từ đầu năm 2012, Luật Thuế sử dụng đất PNN có tiến độ thu rất khẩn trương. Theo quy định, đến cuối tháng 6-2012, cơ quan thuế phải hoàn thành việc thu hồi tờ khai thuế của các đối tượng sử dụng đất ngay sau khi luật có hiệu lực 6 tháng. Mặc dù luật thuế mới đã đưa ra công thức xác định hệ số phân bổ với đất ở các tòa nhà nhiều tầng, nhà chung cư có nhiều hộ gia đình ở, hay vừa ở vừa kinh doanh. Song, để áp dụng công thức này, cần phải có dữ liệu về nhà, đất đồng bộ, đầy đủ và chính xác. Các thông tin như: diện tích xây dựng tòa nhà, tổng diện tích các căn hộ dùng để ở, để kinh doanh, diện tích tầng hầm… phải được thống kê cụ thể, chính xác tạo căn cứ để tính thuế. Trong khi đó, trên thực tế, NNT sử dụng đất tại các tòa nhà nhiều tầng, nhà chung cư, khu tập thể cũ tại Hà Nội thường chỉ có số liệu về diện tích căn hộ sở hữu. Các số liệu còn lại, NNT phải tham khảo từ cơ quan quản lý hoặc chủ đầu tư nên rất khó khăn và mất thời gian xác định số thuế sử dụng đất PNN phải nộp.

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, hiện có khoảng hơn 200.000 căn hộ tại các khu tập thể, khu chung cư mới xây dựng, chiếm khoảng 13% đối tượng phải kê khai, nộp thuế sử dụng đất PNN trên địa bàn. Song, các khu tập thể cũ như Kim Liên, Trung Tự, Giảng Võ, Thành Công, Nghĩa Tân, Nguyễn Công Trứ... được xây dựng cách đây hàng chục năm. Hầu hết các căn hộ đã bán cho hộ dân theo quy định tại Nghị định 61/CP nên hiện không còn cơ quan quản lý để cung cấp tài liệu chung về tòa nhà. Thêm vào đó, do thời gian xây dựng đã lâu nên hồ sơ xây dựng không còn, hoặc không đầy đủ. Trong khi đó, nhiều hộ dân sinh sống tại những khu tập thể này lại lấn chiếm, cơi nới khiến việc tính thuế sử dụng đất PNN gặp nhiều khó khăn. Thực tế này đòi hỏi Cục Thuế TP Hà Nội phải gấp rút xây dựng hệ số phân bổ với đất ở những tòa nhà nhiều tầng, nhà chung cư sao cho phù hợp với luật định và thực tế tại Hà Nội nhằm tháo gỡ khó khăn cho người dân cũng như triển khai thu thuế sử dụng đất PNN đúng kế hoạch.

Hưởng ứng cuộc phát động của Cục Thuế TP Hà Nội trong phát huy các sáng kiến trong hoạt động nghiệp vụ, Phòng Quản lý các khoản thu về đất (Cục Thuế TP Hà Nội) đã rút kinh nghiệm việc triển khai thu thuế sử dụng đất PNN sau giai đoạn thí điểm. Để có căn cứ xây dựng hệ số phân bổ đất ở phù hợp với thực tiễn của Hà Nội, song vẫn bảo đảm tính công khai, minh bạch và đúng luật, Cục Thuế Hà Nội đã chủ động tham mưu với Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế soạn thảo Thông tư hướng dẫn thi hành luật thuế sử dụng đất PNN, bổ sung và làm rõ những quy định về hệ số phân bổ đất tại các tòa nhà nhiều tầng vào Thông tư hướng dẫn nhằm có căn cứ pháp lý để áp dụng thực tế. Ông Nguyễn Hồng Thái, Trưởng phòng Quản lý các khoản thu về đất cho biết, với sự hỗ trợ tích cực của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và sự phối hợp đồng bộ của Sở Xây dựng, Cục Thuế TP Hà Nội xây dựng, trình UBND TP phương án xác định hệ số phân bổ diện tích nhà chung cư để tính thuế sử dụng đất PNN trong năm 2012 và được TP chấp thuận về nguyên tắc. Bên cạnh việc ra văn bản hướng dẫn NNT và các đơn vị trực thuộc ngành thuế Hà Nội, UBND TP đã công khai bảng hệ số phân bổ đất với nhà chung cư để NNT biết và thực hiện. Sau thời gian chạy thử số liệu trên ứng dụng và kiểm tra kết quả thực tiễn, sáng kiến mới của Phòng Quản lý các khoản thu về đất đã được triển khai trên địa bàn, mang lại lợi ích thiết thực cho cả NNT và cơ quan quản lý thuế. Với sáng kiến mới, những vướng mắc trong việc xác định thuế sử dụng đất PNN của hộ dân tại tòa nhà nhiều tầng được công khai, minh bạch, công bằng. Sáng kiến này cũng giải quyết được vướng mắc mà cơ quan thuế gặp phải trong quá trình xác định các khoản thuế phải nộp vào ngân sách nhà nước.

Mặc dù sáng kiến xây dựng phương pháp tính hệ số phân bổ với đất ở nhà nhiều tầng và nhà chung cư đã được Cục Thuế TP Hà Nội khen thưởng trong năm 2012, song ông Nguyễn Hồng Thái cho biết, trong quá trình triển khai, cơ quan thuế tiếp tục lắng nghe và ghi nhận phản hồi, góp ý từ phía NNT. Năm nay, Cục Thuế và Sở Xây dựng Hà Nội tiếp tục khảo sát, xác định các chỉ tiêu tính thuế cần thiết trình UBND TP quyết định, góp phần triển khai có hiệu quả việc thu thuế sử dụng đất PNN trên địa bàn.